Nâng cao chất lượng dân số không chỉ tập trung nâng cao về mặt thể chất, trí tuệ mà còn tuyên truyền để người dân nhận thức được đầy đủ Luật Hôn nhân và Gia đình, thực hiện chăm sóc sức khỏe sinh sản-KHHGĐ đem lại sức khỏe cho bà mẹ và trẻ em ngày càng tốt hơn.

Kông Chro là huyện nghèo nhất tỉnh, giao thông đi lại còn nhiều khó khăn, cách trở, nên việc chăm sóc sức khỏe sinh sản-KHHGĐ, nhất là đối với chị em người Bana lại càng khó khăn. Các bà mẹ ở đây, không chỉ lo dạy dỗ con cái mà còn phải làm trụ cột gia đình. Chất lượng cuộc sống chưa cao nên tỷ lệ chết mẹ, trẻ em chết và suy dinh dưỡng còn cao.

Xét nghiệm phát hiện bệnh di truyền của trẻ. Ảnh: Đ.Y

Cộng tác viên dân số Đinh Văn Yét, làng Kước, xã Sơ Ró, cho biết: 7 năm làm cộng tác viên dân số, tháng nào tôi cũng đi đến từng nhà để tuyên truyền chính sách dân số. Song cuộc sống người dân còn nghèo khổ, trình độ dân trí thấp, nhiều gia đình vẫn còn có tư tưởng sinh nhiều con. Có gia đình có tới 5-6 con rồi mà vẫn muốn sinh thêm. Khi tôi tuyên truyền, có gia đình nhận thức được đông con là khổ nhưng cũng có gia đình vì trình độ có hạn, nhiều người chồng vẫn bắt vợ phải đẻ nhiều con để sau này con cái lớn lên nuôi lại bố mẹ. Làm công việc tuyên truyền dân số gặp những trường hợp như thế thì buồn lắm, bởi vì để làm thay đổi cách nghĩ của họ trong ngày một ngày hai không phải dễ dàng.

Tìm hiểu vấn đề này ở xã Đak Tơ Pang, chúng tôi được ông Đinh Luân-cán bộ tư pháp xã cho biết: Trẻ em ở đây ít được quan tâm, chúng lớn lên tự nhiên giống như cây rừng vậy. Nhiều khi trẻ mới sinh ra được 1 tuần là mẹ mang con lên rẫy. Trước đây, có trường hợp, mẹ để con ngủ dưới gốc cây, mẹ mải làm, con bị kiến đỏ cắn đến chết mà không biết. Vì cuộc sống “tự nhiên” như thế nên việc sinh con đẻ cái họ cũng cho là tự nhiên mà ít quan tâm đến việc kế hoạch hóa gia đình.

Thực trạng nêu trên, không phải người dân không được tuyên truyền mà do nhận thức còn hạn chế nên dường như việc chăm sóc con cái của các gia đình ở đây rất ít. Còn các bà mẹ được chăm sóc sức khỏe sinh sản cũng hạn chế, họa chăng hàng năm Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh thực hiện 2 đợt chiến dịch truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản-KHHGĐ thì chị em mới có điều kiện đến các trạm y tế để khám phụ khoa, chăm sóc sức khỏe.

Ông Lê Xuân Vượng- cán bộ Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện Kông Chro, cho biết: Trong thời gian qua, công tác tuyên truyền dân số ở đây đã đạt được những kết quả nhất định. Song vấn đề tuyên truyền để thay đổi nhận thức của người dân về chăm sóc sức khỏe sinh sản-KHHGĐ nhằm nâng cao chất lượng dân số còn là chuyện khó và lâu dài, nhưng không phải là không làm được.

Thời gian tới, Trung tâm tập trung vào thay đổi hình thức truyền thông, thay đổi thông điệp, ngôn ngữ cho phù hợp với điều kiện văn hóa, xã hội của từng vùng; củng cố hoàn thiện hệ thống cung cấp dịch vụ KHHGĐ, triển khai các mô hình cung cấp dịch vụ thích hợp được chú trọng, từng bước khống chế tốc độ gia tăng dân số. Mở rộng triển khai các mô hình nâng cao chất lượng dân số, trong đó tiêu biểu là mô hình “Nâng cao chất lượng dân số dân tộc ít người, giảm tỷ lệ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”.

Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh việc đầu tư đội ngũ cán bộ làm dân số-KHHGĐ. Có như vậy việc thay đổi nhận thức, ý thức trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản-KHHGĐ ở một huyện nghèo như Kông Chro mới cải thiện. Chuyện nâng cao chất lượng dân số ở đây được thay đổi hay không còn phụ thuộc rất nhiều vào mức sinh giảm. Do vậy, vai trò tuyên truyền của cán bộ chuyên trách dân số-KHHGĐ, cộng tác viên dân số, các hội, đoàn thể là rất cần thiết và cần tiếp tục có sự phối hợp nhịp nhàng hơn nữa để công tác dân số huyện Kông Chro đạt hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.