Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 26/8 đã ra thông cáo bày tỏ quan ngại trước các hành vi vi phạm của Trung Quốc tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

“Bộ Quốc phòng Mỹ quan ngại sâu sắc trước những nỗ lực tiếp diễn của Trung Quốc khi vi phạm trật tự quốc tế dựa trên quy tắc xuyên suốt khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, thông cáo cho biết.

Theo thông cáo của Lầu Năm Góc, “gần đây, Trung Quốc đã nối lại hành động can thiệp mang tính chèn ép đối với hoạt động dầu khí lâu nay của Việt Nam tại Biển Đông, đi ngược lại cam kết của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại Diễn đàn Đối thoại Shangri-La rằng, Trung Quốc sẽ theo đuổi con đường phát triển hòa bình”.

“Các hành động của Trung Quốc cũng đi ngược lại với tầm nhìn của Mỹ về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rộng mở và tự do, nơi tất cả các nước dù lớn hay nhỏ đều được bảo đảm an ninh chủ quyền, không bị chèn ép và có thể theo đuổi tăng trưởng kinh tế phù hợp với các quy tắc và chuẩn mực được quốc tế công nhận”, thông cáo nhấn mạnh.

Bộ Quốc phòng Mỹ cảnh báo: “Trung Quốc sẽ không giành được lòng tin của các nước láng giềng cũng như sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế nếu tiếp tục duy trì chiến thuật bắt nạt của mình. Các hành động của Trung Quốc khi chèn ép các nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông, triển khai các hệ thống quân sự tấn công và thực thi tuyên bố hàng hải bất hợp pháp đã làm dấy lên quan ngại nghiêm trọng về uy tín của Trung Quốc”.

“Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ nỗ lực của các đồng minh và đối tác của chúng tôi nhằm đảm bảo tự do hàng hải và cơ hội kinh tế xuyên suốt toàn bộ khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, thông cáo của Lầu Năm Góc nêu rõ.

Thông cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 22/8 cũng ra tuyên bố chỉ trích việc Trung Quốc đưa tàu khảo sát và các tàu hộ tống trở lại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

“Mỹ quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc tiếp tục can thiệp vào các hoạt động dầu khí lâu nay của Việt Nam trong Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam. Việc Trung Quốc tái triển khai tàu khảo sát thuộc sở hữu của chính phủ, cùng các tàu hộ tống có vũ trang, vào vùng biển ngoài khơi Việt Nam ngày 13/8 là hành động leo thang của Bắc Kinh trong nỗ lực nhằm hăm dọa các bên có tuyên bố chủ quyền khác trong việc phát triển các nguồn tài nguyên ở Biển Đông”, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ nêu rõ.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng: “Các hành động của Trung Quốc đã làm suy yếu hòa bình và an ninh khu vực, gây tổn thất về kinh tế cho các quốc gia Đông Nam Á bằng cách ngăn chặn các nước này tiếp cận với nguồn tài nguyên dầu khí chưa được khai thác ước tính khoảng 2.500 tỷ USD. Các hành động này cũng cho thấy Trung Quốc không tôn trọng quyền của các quốc gia trong việc tiến hành các hoạt động kinh tế tại Vùng đặc quyền kinh tế của họ, theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 vốn được Trung Quốc phê chuẩn vào năm 1996”.

Trước đó, Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton ngày 20/8 khẳng định “những nỗ lực leo thang gần đây của Trung Quốc nhằm đe dọa các bên khác từ bỏ hoạt động khai thác tài nguyên ở Biển Đông là điều đáng lo ngại”.

“Mỹ kiên quyết đứng về phía các bên phản đối hành vi cưỡng ép và thủ đoạn bắt nạt đe dọa hòa bình và an ninh khu vực”, ông Bolton cảnh báo