Ngày 13/8/2010, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 86/2010/NĐ-CP, Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Bảo hiểm xã hội. Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 10 năm 2010 và thay thế Nghị định số 135/2007/NĐ-CP ngày 16 tháng 8 năm 2007 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội.

Theo đó, phạm vị điều chỉnh của Nghị định được quy định cụ thể, đó là:

Nghị định này quy định về các hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, mức xử phạt, thẩm quyền, thủ tục xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội là hành vi do cá nhân, cơ quan, tổ chức cố ý hoặc vô ý vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội mà không phải là tội phạm và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính. Nghị định này không áp dụng đối với các hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm y tế, bảo hiểm tiền gửi và các loại bảo hiểm mang tính kinh doanh.

Theo nghị định này thì đối tượng bị xử phạt bao gồm: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội (sau đây gọi là người vi phạm) Cá nhân, tổ chức nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội trong phạm vi lãnh thổ, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trừ trường hợp Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.

Có các hình thức xử phạt chính là Cảnh cáo và Phạt tiền. Mức phạt tiền tối đa trong xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội là 30.000.000 đồng.

Ngoài ra còn có hình thức xử phạt bổ sung: tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm pháp luật bảo hiểm xã hội.

Nghị định đã quy định rõ các mức phạt tiền và biện pháp khắc phục hậu quả đối với hành vi vi phạm của người sử dụng lao động, người lao động và đối với tổ chức bảo hiểm xã hội và cơ quan tổ chức khác.

Cũng theo Nghị định này thì thẩm quyền xử phạt hành chính thuộc về Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp và Thanh tra Lao động – Thương binh và Xã hội