Luật bảo hiểm y tế (BHYT) được ban hành và triển khai thực hiện gần một năm, đã mở ra giai đoạn mới về chính sách BHYT tại nước ta. Nhiều nội dung được quy định trong Luật có những thay đổi so với điều lệ BHYT trước đây. Theo đó, quy định tham gia BHYT là bắt buộc với lộ trình thực hiện cho từng nhóm đối tượng tham gia BHYT kể từ khi Luật có hiệu lực đến năm 2014 (25 nhóm đối tượng). Từng bước mở rộng phạm vi quyền lợi của người tham gia BHYT một cách hợp lý và toàn diện, cả chăm sóc sức khỏe ban đầu, điều trị, phục hồi chức năng, phù hợp với khả năng thanh toán của quỹ; Quy định mức cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh (KCB) được áp dụng với một số nhóm đối tượng…

Đi liền đó là mở rộng cơ sở KCB xuống tuyến xã và bao gồm cả cơ sở công lập, ngoài công lập, tạo thuận lợi cho việc tiếp cận dịch vụ y tế và lựa chọn cơ sở KCB của người tham gia BHYT. Mức đóng BHYT được xác định không quá 6% mức tiền lương, tiền công hay mức lương tối thiểu, do Chính phủ quy định theo từng giai đoạn (hiện nay đang thực hiện là mức 3% đối với học sinh, sinh viên, thân nhân người lao động và mức 4,5% cho các nhóm đối tượng còn lại) ngân sách nhà nước hỗ trợ toàn bộ mức đóng BHYT đối với những người thuộc diện hộ nghèo, người dân tộc thiểu số đang sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn và tối thiểu 50% đối với người thuộc hộ cận nghèo, tối thiểu 30% đối với học sinh, sinh viên. Nhờ đó số người được BHYT bao phủ ngày càng tăng (trên địa bàn Gia Lai chiếm khoảng gần 80% dân số). Đồng thời Chính sách BHYT đã góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo, bảo đảm công bằng và an sinh xã hội khi hàng triệu người bệnh có thu nhập thấp, người nghèo, người dân tộc thiểu số đang sinh sống ở vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn, người mắc các bệnh nặng có chi phí lớn được quỹ BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh…

Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đã đạt được, BHYT vẫn còn nhiều vấn đề bất cập từ xây dựng cơ chế chính sách đến tổ chức thực hiện. Mức độ bao phủ BHYT hiện vẫn còn thấp, tính tuân thủ pháp luật không cao, nhiều doanh nghiệp không đóng BHYT cho người lao động, nhất là khu vực tư nhân hay liên doanh.

Bên cạnh đó, tính chưa đồng bộ và nhất quán trong các văn bản hướng dẫn đã làm nảy sinh một số vấn đề vướng mắc trong thực hiện, nhất là những vấn đề liên quan đến chính sách viện phí, tổ chức hệ thống y tế địa phương, làm ảnh hưởng đến quyền lợi người bệnh BHYT. Khả năng cung ứng dịch vụ của cơ sở KCB còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu KCB ngày càng tăng của người dân, nhất là ở khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn; Sự phối hợp giữa Bảo hiểm xã hội với các cơ sở KCB vẫn còn nhiều bất cập.

Để Luật BHYT đi vào cuộc sống, trong điều kiện hiện nay cần phải thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp như đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tính ưu việt, hiệu quả của BHYT để mở rộng đối tượng tham gia BHYT, Nhà nước tiếp tục hỗ trợ các nhóm đối tượng tham gia BHYT: Người nghèo, người dân tộc thiểu số, cận nghèo, học sinh sinh viên, nông dân.... Đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế cho các cơ sở KCB, nhất là tuyến xã, tuyến huyện và đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng liên quan cũng cần đẩy mạnh công tác thanh, kiểm tra, giám sát các đơn vị thực hiện chính sách BHYT, xử lý nghiêm các trường hợp lạm dụng quỹ BHYT và các đơn vị sử dụng lao động không đóng BHYT cho người lao động.