Ảnh minh họa

Kịch bản điển hình là khi nước biển dâng thêm so với hiện nay 1 mét thì ĐBSCL sẽ bị chìm từ 19-38% diện tích toàn vùng. Hệ lụy sẽ đổ lên sản xuất nông nghiệp, giao thông, đô thị, khu dân cư, các hệ sinh thái ven biển, cửa sông...

Biểu hiện của BĐKH ở Việt Nam tương đối rõ nét trong 50 năm qua. Nhiệt độ trung bình năm tăng 0,5⁰C; mực nước biển dâng cao hơn 0,2 m; thiên tai, bão, lũ gia tăng cường độ và tính cực đoan.

Riêng ĐBSCL, dự báo vào năm 2030, nếu không có giải pháp ứng phó quyết liệt thì khoảng 45% diện tích của khu vực này sẽ bị nhiễm mặn cục độ và gây thiệt hại về nông nghiệp nghiêm trọng do lũ lụt và ngập úng, thiệt hại ước tính sẽ khoảng 17 tỷ USD.

Nhận thức được nguy cơ hiện hữu trên, Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chính quyền ở các địa phương đã ban hành các Nghị quyết, Quyết định, pháp luật để ứng phó với BĐKH.

Tổng vốn đầu tư cho chương trình BĐKH từ năm 2010-2014 là 1.138 tỷ đồng, riêng cho ĐBSCL là 214,35 tỷ đồng. Khoản này cùng với ngân sách địa phương dùng để triển khai kế hoạch ứng phó BĐKH và nước biển dâng và một số mô hình thích ứng với BĐKH.

Ngoài ra, các nhà tài trợ quốc tế cam kết hỗ trợ ngân sách 1 tỷ USD, ưu tiên cho chương trình mục tiêu quốc gia, một phần bổ sung đối ứng ODA giao thông.

Tuy nhiên, thời gian qua chủ yếu dùng để cân đối ngân sách chung, chỉ có 5% số vốn tiếp nhận là cho chương trình mục tiêu quốc gia BĐKH và các dự án khác...

Để thích ứng và ứng phó hiệu quả với BĐKH, Chính phủ và Đoàn Giám sát kiến nghị phải luật hóa các quy định ứng phó BĐKH vì hiện nay các quy định này đang tản mát ở trong nhiều luật khác nhau; tăng kinh phí đầu tư và chi thường xuyên cũng như vận động nhiều hơn tài trợ quốc tế cho ứng phó BĐKH.

Nhiều ý kiến của UBTVQH cho rằng việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật cần hướng tới việc thích ứng với BĐKH, thay vì ứng phó đơn thuần với tình trạng này.

Trước tính quan trọng của vấn đề, Đoàn Giám sát và Bộ TN&MT kiến nghị UBTVQH đưa ứng phó biến đổi khí hậu thành chỉ tiêu quan trọng của Nghị quyết hằng năm và 5 năm về kinh tế-xã hội của Quốc hội, trong đó ưu tiên xử lý vấn đề theo hướng liên ngành, liên vùng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng việc bổ sung này phải thể hiện theo hướng đưa ứng phó BĐKH vào các Chương trình, Dự  án và kế hoạch thích ứng BĐKH của ĐBSCL cũng như của cả nước.