Với mục tiêu chặn đà sụt giảm kinh tế có thể khiến Thái Lan trở thành một trong những nền kinh tế “xấu xí” nhất châu Á trong năm nay, chính quyền quân sự Thái Lan đang tham khảo, vận dụng mô hình từng đem lại tăng trưởng thần kỳ cho quốc gia này vào những năm 1980.

Theo tờ Wall Street Journal, chính phủ thời kỳ đó dưới sự lãnh đạo của tướng Prem Tinsulanonda, một cựu tư lệnh quân đội Thái Lan và sau đó trở thành thủ tướng, đã sử dụng các khoản vay từ Nhật Bản để xây dựng đường bộ, đường sắt và các khu công nghiệp dọc theo bờ biển phía Đông Thái Lan. Nhờ đẩy mạnh chi tiêu công, tăng trưởng GDP Thái Lan đã tăng lên mức 2 con số vào cuối thập niên 80, thu hút được sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài.

Supavud Saicheua, chuyên gia kinh tế của Phatra Securities, công ty chuyên môi giới chứng khoán, nhận định chính phủ lâm thời hiện cũng đang theo hướng tăng cường đầu tư công. Kể từ khi nắm chính quyền đến nay, chính phủ lâm thời Thái Lan đã thanh toán 3 tỷ USD tiền trợ cấp chậm trả cho nông dân, giải ngân 1/3 trong tổng số 22 tỷ USD các dự án đầu tư tồn đọng. Mới nhất, chính quyền quân sự Thái Lan đã thông báo kế hoạch chi 75 tỷ USD trong 8 năm tới nhằm cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông.

Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cảnh báo bài học quá khứ sẽ không dễ dàng áp dụng trong bối cảnh hiện này. Thứ nhất, vào những năm 1980, Thái Lan là nền kinh tế nông thôn nghèo và lạc hậu. Chính phủ khi đó mau chóng đạt được thành công do khuyến khích được người dân bỏ đồng ruộng đến với các nhà máy. Thứ hai, thời điểm đó, Đông Nam Á đang ở giai đoạn yên bình sau nhiều năm xung đột. Cuối cùng, nhà đầu tư nước ngoài, chủ yếu là doanh nghiệp Nhật Bản, đang sôi sục tìm kiếm các cơ sở sản xuất với chi phí thấp.

Từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á 1997 - 1998, chi tiêu công không còn đóng vai trò là đòn bẩy kinh tế. Sau giai đoạn bùng nổ vào những năm 1980 và đầu 1990, kinh tế Thái Lan không tìm lại được đà tăng trưởng mạnh sau khủng hoảng tài chính châu Á. Cạnh tranh trong dài hạn của Thái Lan cũng đang bị đặt dấu hỏi. Khi giá nhân công ngày một cao, Thái Lan đã mất lợi thế cạnh tranh so với các quốc gia khác trong khu vực như Việt Nam hay Campuchia.

Một yếu tố quan trọng nữa ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế của đất nước của những nụ cười là bất ổn chính trị. Theo một thống kê chính thức của cơ quan chức năng Thái Lan, tăng trưởng GDP nước này chỉ ở mức 0,6% trong quý 1 năm nay và tiếp tục chậm lại trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 6-2014, đồng nghĩa với một cuộc suy thoái kỹ thuật. Số lượng các nhà đầu tư nước ngoài xin cấp phép đầu tư giảm 1/3 trong 5 tháng đầu năm nay, trong khi xuất khẩu trì trệ trong hơn 3 năm qua…

Dù vậy, một số tin hiệu lạc quan đã xuất hiện khiến nhiều người tin rằng kinh tế Thái Lan có thể hồi phục trong giai đoạn cuối của năm 2014. Tháng 7 vừa qua đánh dấu tháng thứ 3 liên tiếp chỉ số niềm tin tiêu dùng tăng, trong khi chỉ số chứng khoán chính nước này cũng tăng 8% kể từ thời điểm quân đội Thái Lan tiến hành đảo chính. Nhiều ý kiến cho rằng khi sự bình yên đã trở lại trên các đường phố Thái Lan, nền kinh tế Đông Nam Á này sẽ tìm lại được sức mạnh vốn có.