Thu chi học phí, lệ phí và các khoản đóng góp: Còn nhiều bất cập

29/04/2011 07:29 AM


Sáng 22-4, Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có buổi làm việc với tỉnh Gia Lai về việc thực hiện thu, chi học phí, lệ phí và các khoản đóng góp của học sinh theo quy định tại Nghị định 49/2010/NĐ-CP.

Sáng 22-4, Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có buổi làm việc với tỉnh Gia Lai về việc thực hiện thu, chi học phí, lệ phí và các khoản đóng góp của học sinh theo quy định tại Nghị định 49/2010/NĐ-CP.

Triển khai còn chậm

Gia Lai là một tỉnh vùng cao nên theo Nghị định 49 của Chính phủ, từ năm học 2010-2011 đến năm học 2014-2015, HS-SV của tỉnh đang theo học tại các trường công lập đều được miễn học phí và hỗ trợ chi phí học tập. “Vì vậy, việc triển khai thực hiện Nghị định này tại tỉnh ta rất thuận lợi”-ông Phạm Ngọc Thạch-Giám đốc Sở Giáo dục-Đào tạo nhận định tại cuộc họp.

 
Ông Hà Công Long-Phó Trưởng ban Dân nguyện-Ủy ban Thường vụ Quốc hội tìm hiểu về tình hình thu chi học phí, lệ phí và các khoản đóng góp tại Gia Lai. Ảnh: P.D
Ông Hà Công Long-Phó Trưởng ban Dân nguyện-Ủy ban Thường vụ Quốc hội tìm hiểu về tình hình thu chi học phí, lệ phí và các khoản đóng góp tại Gia Lai. Ảnh: P.D
Tuy vậy, bên cạnh thuận lợi cơ bản này, việc triển khai vẫn còn nhiều bất cập. Nghị định có hiệu lực từ tháng 7-2010, nhưng tháng 1-2011 mới có thông tư hướng dẫn thực hiện. Sự chênh lệch giữa năm hành chính và năm học đã khiến việc triển khai Nghị định trên địa bàn tỉnh trở nên chậm trễ. Đa số các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đều đang thiếu kinh phí hoạt động do đã tạm ngừng thu học phí từ đầu học kỳ I của năm học này để chờ hướng dẫn về cấp bù học phí. Kinh phí Trung ương hỗ trợ chi phí học tập cũng chưa đáp ứng kịp thời cho tỉnh nên việc chi trả cho HS chưa thể thực hiện được. Ngoài ra, 7 xã, phường của tỉnh gồm: Phường An Phước, phường Ngô Mây, xã Xuân An- thị xã An Khê; xã Ia Kreng- huyện Chư Pah; xã Ia Rong- huyện Chư Pưh; xã Ia Pal, Kông Htok- huyện Chư Sê vì mới chia tách nên chưa được công nhận là xã, phường vùng cao khiến HS-SV các địa phương này chưa được thụ hưởng chính sách như những nơi khác.


Tại buổi làm việc, ông Phạm Ngọc Thạch đã kiến nghị sớm phê duyệt nhu cầu kinh phí ngân sách cho tỉnh Gia Lai để thực hiện chế độ một cách kịp thời, nhanh chóng; đề nghị Ủy ban Dân tộc của Quốc hội sớm công nhận 7 xã, phường nêu trên là các xã, phường vùng cao để có cơ sở pháp lý thực hiện các chế độ chính sách cho HS-SV. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hoàng Công Lự cũng đề nghị Chính phủ trong thời gian tới khi ban hành nghị định thì nên chuẩn bị cùng lúc thông tư hướng dẫn để các địa phương dễ dàng triển khai thực hiện.
 
 
Băn khoăn những khoản thu ngoài quy định

Bên cạnh vấn đề thu chi học phí, một nội dung khác được đoàn công tác của Ban Dân nguyện quan tâm là những khoản thu ngoài học phí. Bà Nguyễn Thị Kim Thoa-Vụ trưởng Vụ Dân nguyện, nêu thắc mắc về Công văn số 1211/SGDĐT-KHTC ngày 27-10-2010 của Sở Giáo dục-Đào tạo về việc chấn chỉnh tình trạng lạm thu trong trường học và đặt câu hỏi: “Trên thực tế có tình trạng này hay không và tỷ lệ HS bỏ học ở Gia Lai có liên quan đến vấn đề này?”. Ông Phạm Ngọc Thạch cho biết, công văn trên chỉ là nhằm mục đích ngăn ngừa, chấn chỉnh sau khi có thông tin một số tỉnh thành khác đã để xảy ra tình trạng lạm thu. Ông Thạch cũng khẳng định: “Không có chuyện HS bỏ học do sức ép của các khoản thu ngoài học phí.

  Trong các cuộc họp giao ban khu vực, Gia Lai được đánh giá là một trong những tỉnh đảm bảo sĩ số HS tốt nhất trong các tỉnh miền Trung- Tây Nguyên”. Theo báo cáo của Sở, trong 3 năm (từ 2008 đến 2010), Thanh tra Sở đã tiến hành thanh tra tại 30 trường THPT trên địa bàn tỉnh và nhận định: Các khoản thu theo quy định của tỉnh như học phí, tiền vệ sinh, nước uống, tiền gửi xe… được thực hiện đúng quy định; các khoản thu ngoài quy định như hỗ trợ tiền in đề, quần áo đồng phục, logo trường, bảng tên HS, vận động mua sắm trang- thiết bị, dụng cụ học tập… đều thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của các cấp, có sự bàn bạc, thỏa thuận công khai, minh bạch, có lập dự toán thu chi, mức thu vừa phải không gây bức xúc trong phụ huynh HS, trong tổ chức thực hiện đã có tính đến đối tượng miễn giảm.

 

Năm học 2010-2011, toàn tỉnh có 337.883 học sinh mầm non và giáo dục phổ thông; riêng giáo dục nghề và giáo dục đại học trên địa bàn tỉnh có 5.114 học sinh-sinh viên (HS-SV). Ngoài ra, số SV Gia Lai đang theo học tại các trường cao đẳng, đại học ở các tỉnh, thành phố khác khoảng 29.800 SV; chưa kể một số không ít HS-SV đang theo học trung học chuyên nghiệp ngoài địa bàn tỉnh, khoảng từ 5.000 đến 10.000.

Tuy thế, bà Nguyễn Thị Thu Hà-đại biểu Quốc hội khóa XII của tỉnh, cũng nêu một nghịch lý: Tự nguyện mà lại… không tự nguyện trong các khoản thu ngoài quy định. Bà Thu Hà cho biết, trên thực tế một số trường vận động đóng góp tự nguyện nhưng lại quy định mức đóng góp khiến nhiều gia đình gặp khó khăn. Trong khi đó, theo quy định tại khoản 1, Điều 105 Luật Giáo dục thì: “Ngoài học phí và lệ phí tuyển sinh, người học hoặc gia đình người học không phải đóng góp khoản tiền nào khác”.


Xung quanh vấn đề này, ông Hoàng Công Lự nêu quan điểm: Nhà nước không thể bao cấp hết kinh phí hoạt động của các cơ sở giáo dục. Vì vậy, khoản thu tự nguyện tại đơn vị là một hình thức xã hội hóa, giảm tải gánh nặng ngân sách và góp phần nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục cho nhà trường; tuy nhiên cần có những hướng dẫn cụ thể. Lãnh đạo Sở Giáo dục-Đào tạo cũng đề nghị ngoài các khoản thu theo quy định, tỉnh nên có văn bản chỉ đạo cụ thể về các khoản thu tự nguyện để có sự thống nhất trong toàn tỉnh, tránh tình trạng các cơ sở giáo dục lạm thu các khoản tự nguyện của phụ huynh HS. Kết thúc buổi làm việc, ông Hà Công Long- Phó Trưởng ban Dân nguyện cho biết, sẽ gửi những kiến nghị, đề xuất xung quanh vấn đề thực tế về thu chi học phí, lệ phí và các khoản đóng góp tại Gia Lai đến Ban Dân nguyện để có hướng điều chỉnh, giải quyết.

Theo Báo Gia Lai