Thanh-thiếu niên là lứa tuổi phát triển nhanh về thể chất và thay đổi nhiều về tâm-sinh lý, nhưng lứa tuổi này vẫn còn nhiều lỗ hổng kiến thức về sức khỏe sinh sản (SKSS), sức khỏe tình dục (SKTD). Vì vậy, việc phổ biến kiến thức về chăm sóc SKSS và SKTD cho thanh-thiếu niên rất cần thiết, giúp các em nhận thức đầy đủ và có hành động đúng đắn để xây dựng một cuộc sống an toàn, lành mạnh...
 

Ban Văn hóa-Xã hội HĐND tỉnh tổ chức cuộc họp thông qua kết quả thực hiện chính sách, pháp luật về SKSS, SKTD trong thanh-thiếu niên. Ảnh: Phan Lài

Sau thời gian kiểm tra và khảo sát tại các địa phương, theo đánh giá của Ban Văn hóa-Xã hội HĐND tỉnh, công tác dân số-kế hoạch hóa gia đình và chăm sóc SKSS, SKTD cho thanh niên được các cấp ủy, chính quyền, đoàn thể quan tâm thực hiện; công tác tuyên truyền, giáo dục tư vấn có chiều sâu và đến tận các vùng sâu, vùng xa trong tỉnh với nhiều mô hình, câu lạc bộ, hội thi... góp phần nâng cao nhận thức về SKSS trong cộng đồng dân cư.

Cụ thể, trong năm 2012 và 2013, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn đã phối hợp với Sở Giáo dục-Đào tạo chỉ đạo Ban Giám hiệu nhà trường, Ban Chấp hành Đoàn trường đưa nội dung giáo dục SKSS vị thành niên vào chương trình học chính khóa; tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa nhằm tạo sân chơi bổ ích cho đoàn viên, thanh niên như: mời các chuyên gia để trực tiếp hỏi-đáp trả lời thắc mắc liên quan đến lứa tuổi vị thành niên, chiếu các phim tình huống về SKSS, tuyên truyền về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bình đẳng giới… Đồng thời, tổ chức truyền thông dân số-kế hoạch hóa gia đình tại Trường Cao đẳng Sư phạm với chủ đề “Tuổi trẻ, tình yêu hôn nhân và hạnh phúc gia đình” thu hút được hơn 400 lượt đoàn viên, thanh niên tham gia.

Việc cung cấp các dịch vụ SKSS, SKTD cho thanh niên được các đơn vị triển khai thường xuyên; tiêu biểu là việc thực hiện mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân do Ủy ban Nhân dân tỉnh triển khai, đã tiến hành khám cận lâm sàng cho 473 lượt thanh niên, 28 lượt được siêu âm, xét nghiệm yếu tố HBsAg và các yếu tố nguy cơ cao ảnh hưởng trực tiếp đến sự mang thai, đã phát hiện được 35 trường hợp dương tính HBsAg…

Chị Rơ Châm H’Phik-Bí thư Huyện đoàn Chư Pah đánh giá: “Các hoạt động đã đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu về tâm-sinh lý, SKSS, SKTD của một bộ phận vị thành niên, thanh niên. Từ đó, giúp các em biết cách ứng xử và hành động đúng mực trong các mối quan hệ xã hội, biết cách tự bảo vệ, phòng tránh thai, phá thai và lạm dụng tình dục ở tuổi vị thành niên. Đặc biệt là làm thay đổi cách nghĩ của một số bậc phụ huynh trong việc hỗ trợ các em tiếp cận với những thông tin, kiến thức xoay quanh vấn đề giới tính, sinh lý, SKSS, SKTD”.

Tuy đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, nhưng công tác tuyên truyền, giáo dục SKSS cho đối tượng tiền hôn nhân vẫn còn không ít khó khăn. Bởi hiện nay, ở nhiều địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, vùng có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn tồn tại nhiều hủ tục lạc hậu như tảo hôn, kết hôn sớm, kết hôn cận huyết, đẻ dày, đẻ nhiều đã gây nhiều ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống vật chất, tinh thần và là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến suy giảm chất lượng dân số. Tình trạng quan hệ tình dục không an toàn, mang thai ngoài ý muốn, phá thai, các bệnh lây qua đường tình dục ở người chưa thành niên và thanh niên có xu hướng gia tăng. Số lượng thanh niên trực tiếp đến các cơ sở y tế để được tư vấn về SKSS, SKTD còn rất ít. Trong điều kiện xã hội ngày càng phát triển, sự bùng nổ của internet và các phương tiện nghe nhìn, ở lứa tuổi học sinh thường dậy thì sớm hơn so với trước. Nhà trường được coi là nơi đem lại những kiến thức hữu ích về giới tính cho học sinh. Tuy nhiên, những nội dung dạy và học giáo dục giới tính đang còn hình thức, chưa sát thực tiễn, kiến thức, kỹ năng của giáo viên còn nhiều hạn chế do đó hiệu quả truyền đạt không cao.

Trao đổi với P.V, ông Dương Văn Tuấn-Phó Trưởng ban chuyên trách Ban Văn hóa-Xã hội HĐND tỉnh cho biết: Sau khảo sát, HĐND tỉnh sẽ gửi kiến nghị với Trung ương và các cơ quan có thẩm quyền để có chính sách phù hợp về đãi ngộ, kinh phí hoạt động, đầu tư cơ sở hạ tầng, phương tiện kỹ thuật chăm sóc sức khỏe cộng đồng dân cư. Ngoài ra còn tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, đoàn thể và địa phương, mở rộng nhiều mô hình tư vấn, đối thoại trong thanh niên nhằm nâng cao hiệu quả công tác chăm sóc SKSS, SKTD cho thanh-thiếu niên những năm tiếp theo.