Chẳng biết từ khi nào, Đồn Biên phòng Ia Lốp (xã Ia Mơr-huyện Chư Prông) được cán bộ, chiến sĩ và bất cứ ai đã từng một lần ghé thăm đồn đều đặt cho danh hiệu: đồn biên phòng “đệ nhất nóng”. Và có lẽ, vì quá nắng, quá nóng, nên cán bộ, chiến sĩ nơi đây đã kiến tạo nên một không gian xanh để “giảm nhiệt”, để rồi từ đồn biên phòng “đệ nhất nóng”, Ia Lốp bây giờ còn được mệnh danh là “đệ nhất xanh” trong hệ thống các đồn biên phòng tỉnh.
 

Ảnh: Phương Dung

Chúng tôi về thăm Đồn Biên phòng Ia Lốp vào một ngày giữa tháng 5. Dù cơn mưa bất chợt đêm hôm trước đã làm cho khí hậu có phần mát mẻ, song chiếc xe U-oát vừa đưa chúng tôi “chạm ngõ” biên giới thì dường như cái nóng bắt đầu tấn công. Mà thật vậy, nắng như đổ lửa, nóng như thiêu đốt. Và dù chưa gặp các cán bộ, chiến sĩ của đồn, song chúng tôi hoàn toàn hiểu và cảm thông cho các anh-nơi đây, mỗi ngày ngoài việc canh giữ, bảo vệ dải biên cương thiêng liêng của Tổ quốc, họ còn phải đối diện với nhiều khó khăn, thiếu thốn trong đó khắc nghiệt hơn cả là chống chọi với nắng nóng quanh năm…

Và trong suy nghĩ chủ quan ban đầu của chúng tôi, vì phải thường xuyên chống chọi với khắc nghiệt của khí hậu, chắc Đồn Biên phòng Ia Lốp sẽ rất xác xơ. Thế nhưng, vừa đến cổng đồn, chúng tôi đã hoàn toàn bị bất ngờ trước một màu xanh phủ mát các dãy nhà, từ hội trường, nhà ở dành cho cán bộ cho đến chiến sĩ… đâu đâu cũng thấy màu xanh. Nào là lộc vừng, xoài, cây xanh, cây si, bằng lăng, bồ đề, sung… nhỏ hơn nữa là những chậu cây cảnh, nhánh lan rừng treo trước cửa mỗi phòng… Khoảng giữa sân là công trình của đoàn viên, thanh niên trong đơn vị-hòn non bộ-không chỉ tạo điểm nhấn, cảnh đẹp cho toàn doanh trại mà ý nghĩa sâu xa hơn, nó còn là hồ nước mát làm dịu đi “cơn khát” nắng nóng miền biên viễn, đồng thời cũng là hồ giữ nước để tưới cho hệ thống cây xanh quanh khuôn viên.

Gắn bó với vùng biên giới Ia Mơr đã khá lâu, Thượng tá Nguyễn Trung Đạt-Chính trị viên Đồn Biên phòng Ia Lốp, chia sẻ: Khí hậu trên này có thể nói là nóng khủng khiếp, thậm chí chân đi dép mà vẫn cảm thấy nóng rát vào tận da chân. Cây cối vào mùa mưa thì sợ ngập úng, mùa khô thì sợ khó “trụ nổi”… Có lẽ vì quá nắng, quá nóng nên nguồn nước với họ là vô cùng quý giá. Do đó, ngay từ khi mới thành lập, đơn vị đã đầu tư xây dựng 4 bể đựng nước mưa với dung lượng 120 m3/bể-nguồn nước này cán bộ, chiến sĩ dùng trong việc nấu nướng, ăn uống, còn nguồn nước từ giếng khoan thì dùng trong tắm giặt, sinh hoạt. Riêng nguồn nước dùng cho công tác tăng gia sản xuất, đơn vị đã tận dụng nguồn nước sẵn có trong ao hồ. Hiện nay, đơn vị đang duy trì hai ao nuôi cá với diện tích khoảng 1.200 m2. Nguồn cá thu được từ hồ phục vụ trực tiếp trong khẩu phần ăn của cán bộ, chiến sĩ còn nguồn nước thì dùng để tưới cho vườn tăng gia. Tuy nhiên, nguồn nước này cũng bị nhiễm phèn nặng nên anh em không dám tưới trực tiếp nguồn nước này lên rau xanh hoặc cây cối khi còn nhỏ mà phải tạo rãnh sau đó đổ nước xuống rãnh để tạo độ ẩm, còn vào mùa mưa thì anh em cũng phải khơi rãnh để chống úng. Để duy trì được nguồn nước, tạo độ ẩm cho đất, màu xanh cho cây đối với cán bộ, chiến sĩ nơi đây là cả quá trình gian nan, vất vả.  
 

Ảnh: Phương Dung

Giải quyết được vấn đề nguồn nước trong ăn uống, sinh hoạt, đơn vị lại loay hoay với việc… tìm loại cây trồng phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng. Hầu hết các loại cây được trồng trong khuôn viên doanh trại đều là cây rừng được cán bộ, chiến sĩ tìm kiếm được trong quá trình tuần tra, kiểm soát. Sau khi về trồng thử nghiệm tại đồn, thấy cây chịu “gắn bó” với đất, với người nên anh em trong đơn vị ai cũng phấn chấn. Cũng theo Trung tá Đạt thì dù khó khăn đến đâu, đơn vị cũng kiên quyết giữ môi trường xanh và cây nào chịu được với khí hậu thì đơn vị phải kiên quyết giữ bằng cách tổ chức cho anh em chăm sóc, tưới nước hàng ngày, hàng tuần. Có lẽ với các anh, cây xanh không chỉ là lá phổi cùa rừng mà còn là lá phổi, là hơi thở của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Ia Lốp, do đó mỗi cán bộ, chiến sỹ đều có trách nhiệm xây dựng cảnh quan môi trường. Ngoài cây xanh, các anh còn tạo những khóm hồng xung quanh gian nhà đa năng hay chúng tôi gọi vui là câu lạc bộ quân nhân dùng trong tiếp khách, ngồi nghỉ trưa, cán bộ chiến sĩ tâm sự, chơi thể thao… và các hồ nước mát nho nhỏ nhìn rất đẹp mắt.

Và từ một đồn biên phòng với nhiều cái nhất trong hệ thống 8 đồn: khó khăn, xa xôi, nóng nhất, giờ đây-sau 10 năm xây dựng, trưởng thành, Đồn Biên phòng Ia Lốp trở thành đồn biên phòng “đệ nhất xanh” so với hệ thống các đồn. Ghi nhận những công sức, đóng góp của cán bộ, chiến sĩ, từ năm 2007 đến nay, Đồn Biên phòng Ia Lốp được Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng tặng bằng khen vì có thành tích trong cuộc vận động “xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong quân đội” gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.