Hội nghị Tổng kết công tác Ủy ban Tư pháp Quốc hội khóa XIII. Ảnh: VGP/Hồng Hạnh

Trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, Ủy ban Tư pháp đã chủ trì thẩm tra và chỉnh lý, hoàn thiện 12 dự án luật, 4 dự án pháp lệnh và nhiều nghị quyết của Quốc hội cũng như tham gia thẩm tra nhiều dự án luật, pháp lệnh do các Ủy ban khác của Quốc hội chủ trì thẩm tra. Trong đó, có nhiều dự án lớn, phạm vi điều chỉnh rộng, nhiều vấn đề quan trọng, phức tạp.

Để hoàn thiện công tác xây dựng pháp luật, Ủy ban Tư pháp đã tổ chức nhiều hội thảo khoa học, tiến hành khảo sát thực tiễn, làm việc trực tiếp với cơ sở, các đối tượng chịu sự điều chỉnh của dự án… Qua đó, các luật sau khi ban hành đã kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của hệ thống pháp luật.

Đặc biệt, nhiệm kỳ khóa XIII, lần đầu tiên, Quốc hội ban hành các nghị quyết về công tác tư pháp, tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ cho việc tăng cường chất lượng hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án và công tác phòng, chống tham nhũng.

Đối với công tác giám sát, trong nhiệm kỳ vừa qua, Ủy ban Tư pháp thực hiện giám sát nhiều vấn đề “nóng” của xã hội như “tình hình oan, sai trong việc áp dụng pháp luật về hình sự, tố tụng hình sự và việc bồi thường thiệt hại cho người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự theo quy định của pháp luật”.

Qua giám sát, Ủy ban Tư pháp đã giúp Quốc hội làm rõ trách nhiệm của các cơ quan tư pháp đối với việc chấp hành pháp luật trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình để tăng cường chất lượng, hiệu quả hoạt động. Qua đó, kiến nghị các cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân các cấp, cùng các cơ quan chức năng khẩn trương giải quyết các trường hợp có dấu hiệu oan và bồi thường cho người bị oan. Đồng thời, nghiêm túc chấp hành pháp luật trong việc bắt, tạm giữ, tạm giam, điều tra… các vụ án hình sự, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Ông Nguyễn Văn Hiện, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho biết, đối với vấn đề “chống bức cung, dùng nhục hình” trong hoạt động điều tra, Ủy ban Tư pháp kiến nghị áp dụng các biện pháp ngăn chặn sai phạm và tăng cường việc chấp hành luật trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm của các cơ quan tiến hành tố tụng, khắc phục tình trạng làm oan người vô tội trong các vụ án hình sự và xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân liên quan.

Ủy ban Tư pháp chấn chỉnh việc lạm dụng Điều 25 Bộ luật Hình sự và Điều 107 Bộ luật Tố tụng hình sự để đình chỉ điều tra, dẫn đến bỏ lọt tội phạm hoặc làm oan người vô tội, tăng cường chất lượng kiểm sát hoạt động tư pháp, tranh tụng tại phiên toàn.

Ông Nguyễn Văn Hiện cho rằng, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa tới, cần tăng cường đồng bộ các phương thức, hình thức giám sát, tính công khai trong hoạt động giám sát. Trong đó, tăng cường hoạt động giải trình tại Ủy ban, các phiên chất vấn, thảo luận có truyền hình trực tiếp tại Quốc hội. Đồng thời, chú trọng tới các nguồn thông tin đa chiều từ báo chí, nghiên cứu của các tổ chức xã hội, tiếp xúc cử tri… để phục vụ hoạt động giám sát.

Cùng ngày, các thành viên của Ủy ban Tư pháp cũng thảo luận, trao đổi nhiều vấn đề liên quan đến kiện toàn cơ cấu và vai trò giúp việc của Ủy ban Tư pháp trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV.