Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11 hàng năm)- một ngày mang tính giáo dục và khẳng định vị trí thượng tôn pháp luật trong xã hội, được cụ thể hóa trong Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012. Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh- Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật ngành BHXH Việt Nam đã chia sẻ về những kết quả nổi bật của Ngành trong thực hiện các hoạt động hưởng ứng sự kiện này.

* PV: Đề nghị Phó Tổng Giám đốc cho biết kết quả triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam trong ngành BHXH Việt Nam thời gian qua, đặc biệt là trong năm 2024- năm thứ 12 tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam?

- Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh:

Ngày Pháp luật Việt Nam được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn Hiến pháp, pháp luật cho mọi người, qua đó góp phần xây dựng văn hóa pháp lý trong toàn xã hội, đó là “Sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật”. Đồng thời, Ngày Pháp luật Việt Nam có ý nghĩa giáo dục sâu sắc trong việc đề cao giá trị của pháp luật trong Nhà nước pháp quyền, đề cao quyền cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ của công dân nói chung và CBVC nói riêng trong học tập, tìm hiểu pháp luật và tự giác chấp hành pháp luật; qua đó góp phần nâng cao ý thức và niềm tin vào pháp luật, từng bước xây dựng và củng cố các giá trị văn hóa pháp lý trong cuộc sống xã hội.

Phó Tổng Giám đốc Chu Mạnh Sinh- Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật ngành BHXH Việt Nam

Thực hiện Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật, từ năm 2013 đến nay, hoạt động hưởng ứng tổ chức Ngày Pháp luật Việt Nam đã được ngành BHXH Việt Nam thực hiện định kỳ hàng năm với các chủ đề phù hợp, có nhiều điểm nhấn bảo đảm thiết thực, gắn với thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của Ngành- thông qua việc ban hành văn bản hướng dẫn triển khai, tổ chức đợt cao điểm truyền thông chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; nhân rộng các mô hình điểm tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật BHXH, BHYT…

Năm 2024, nhằm thực hiện có hiệu quả các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam, thể hiện vai trò gương mẫu, tiên phong của mỗi cơ quan, đơn vị, CBVC, NLĐ, ngày 4/10/2024, BHXH Việt Nam đã ban hành văn bản số 3515/BHXH-PC hướng dẫn các đơn vị và BHXH các địa phương hưởng ứng Ngày Pháp luật năm 2024. Theo đó, đã xác định 5 khẩu hiệu hưởng ứng như: Chủ động tìm hiểu, gương mẫu tuân theo Hiến pháp và pháp luật là trách nhiệm của mỗi CBVC ngành BHXH Việt Nam; đẩy mạnh truyền thông chính sách góp phần tạo sự đồng thuận, nâng cao hiệu quả, hiệu lực trong việc thực thi pháp luật; tích cực CCHC, chuyển đổi số, giảm thiểu chi phí tuân thủ pháp luật góp phần giải phóng nguồn lực, đồng hành cùng người dân, DN; hiểu biết và chấp hành pháp luật là bảo vệ chính mình và cộng đồng, vì một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh; nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật, tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật của người dân, DN.

Ngành BHXH Việt Nam xác định, các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam được tổ chức thường xuyên, liên tục trong cả năm. Đặc biệt, trong khoảng thời gian cao điểm, từ 1/11 đến 9/11/2024, ngành BHXH Việt Nam tập trung thông tin, phổ biến đầy đủ, toàn diện các luật, văn bản mới thông qua năm 2023 và 2024; tổ chức đợt cao điểm truyền thông về chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; đẩy mạnh thông tin, phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng, Cổng Thông tin điện tử, mạng xã hội, các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, tọa đàm, giao lưu, đối thoại chính sách, hoạt động thanh niên tình nguyện; lồng ghép trong các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ của CBVC và các phong trào thi đua… nhằm giúp người dân nắm bắt rõ hơn chính sách BHXH, BHYT.

Bên cạnh đó, căn cứ vào điều kiện thực tế, linh hoạt tổ chức các hoạt động hưởng ứng bám sát nội dung phổ biến, truyền thông ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật theo hướng dẫn của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương.

* Với vai trò Chủ tịch Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật ngành BHXH Việt Nam, Phó Tổng Giám đốc có thể cho biết một số kết quả nổi bật của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Ngành thời gian qua?

- Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật có vị trí rất quan trọng trong nâng cao ý thức pháp luật cho người dân và là nền tảng quan trọng trong việc thi hành pháp luật. Thời gian qua, ngành BHXH Việt Nam đã tích cực thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo tinh thần Kết luận số 80-KL/TW, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong chuỗi hoạt động thi hành pháp luật của Ngành. Đồng thời, toàn Ngành đã tổ chức nhiều hoạt động đa dạng, phong phú nhằm đáp ứng yêu cầu tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật đến CBVC và NLĐ.

Làm việc với DN về việc thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT

Hàng năm, BHXH Việt Nam đều ban hành Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật hướng đến đối tượng gồm CBVC, NLĐ trong toàn Ngành; đơn vị SDLĐ, NLĐ; người thụ hưởng chính sách. Theo đó, xác định cụ thể nhiệm vụ, giải pháp để tổ chức thực hiện, phân công rõ trách nhiệm cho các đơn vị trực thuộc và BHXH các địa phương trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Ngành, thời gian hoàn thành và điều kiện bảo đảm thực hiện; kết hợp chặt chẽ với nâng cao ý thức chấp hành pháp luật. Trên cơ sở đó, 63 BHXH tỉnh, thành phố đã xây dựng Kế hoạch triển khai tại địa phương và nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ đã đề ra.

Về nội dung, tập trung phổ biến các quy định của Luật BHXH, Luật Việc làm, Luật BHYT, Luật Khám chữa bệnh và các văn bản hướng dẫn; các văn bản quy phạm pháp luật mới có liên quan. Về hình thức, toàn Ngành đã đa dạng các hình thức tuyên truyền, phổ biến, đảm bảo cơ hội tiếp cận đến các đối tượng như tổ chức hội nghị, hội thảo, cuộc thi, đăng tải tin bài, sản phẩm truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, Cổng Thông tin điện tử của Ngành.

Có thể nói, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thời gian qua ngày càng có chiều sâu, thực chất, hiệu quả, đã tạo sự chuyển biến trong ý thức tuân thủ, chấp hành pháp luật của CBVC trong Ngành, cũng như đơn vị SDLĐ và người tham gia, thụ hưởng chính sách nói chung. Qua đó, giúp người SDLĐ và các tầng lớp nhân dân hiểu rõ hơn vai trò, ý nghĩa, quyền lợi, lợi ích khi tham gia BHXH, BHYT; cũng như những nội dung cải cách trong chính sách an sinh xã hội. Điều này đã góp phần không nhỏ vào việc phát triển người tham gia BHXH, BHYT; đồng thời tạo chuyển biến tích cực trong hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật theo định hướng tại Kết luận số 80-KL/TW, là tiền đề quan trọng để đưa pháp luật vào cuộc sống; nâng cao nhận thức về ý nghĩa, vai trò của pháp luật, tăng cường ý thức tôn trọng, chấp hành, tuân thủ pháp luật của mọi chủ thể trong xã hội.

* Phó Tổng Giám đốc vừa chia sẻ nhiều kết quả tích cực. Vậy, trong giai đoạn mới, ngành BHXH Việt Nam cần triển khai những giải pháp nào để công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam ngày càng thực chất, hiệu quả hơn?

- Trong giai đoạn đất nước bước vào kỷ nguyên mới- kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Đảng và Nhà nước xác định, xây dựng và hoàn thiện thể chế là một trong 3 đột phá chiến lược. Chính phủ cũng xác định, đây là một nhiệm vụ trọng tâm và tập trung thực hiện đồng bộ từ xây dựng, hoàn thiện thể chế, đến tổ chức thi hành pháp luật. Bên cạnh đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 56/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2011/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế. Đây là văn bản có ý nghĩa quan trọng, góp phần nâng cao vai trò, vị thế của pháp chế, đáp ứng yêu cầu xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật trong bối cảnh xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền theo Nghị quyết số 27-NQ/TW.

Tư vấn cho người dân về chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình

Để công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và triển khai Ngày Pháp luật Việt Nam trong toàn Ngành ngày càng thực chất, hiệu quả, thời gian tới cần tập trung vào một số định hướng sau:

Thứ nhất, phát huy vai trò của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật ngành BHXH Việt Nam trong công tác tham mưu, hướng dẫn; đặc biệt phối hợp tổ chức hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2024 và truyền thông ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật theo hướng dẫn của Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương.

Nội dung, hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam chú trọng lồng ghép, gắn với quán triệt, phổ biến, truyền thông sâu rộng các nội dung cốt lõi thể hiện tinh thần, quan điểm, ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước về Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và thi hành pháp luật. Để hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam hiệu quả, thì công tác xây dựng, phổ biến, giáo dục, thi hành pháp luật phải được thực hiện hiệu quả, lấy người dân, DN làm chủ thể, trung tâm phục vụ.

Thứ hai, tiếp tục đổi mới nội dung, đa dạng hóa hình thức theo hướng thiết thực, hiệu quả, hướng về cơ sở, có trọng tâm, trọng điểm, thường xuyên, kịp thời, phù hợp với từng nhóm đối tượng, lĩnh vực, địa bàn, đối tượng đặc thù; chú trọng việc lồng ghép nội dung phổ biến trong các chương trình hội nghị, hội thảo, sản phẩm truyền thông; gắn với việc biểu dương, khen thưởng gương người tốt, việc tốt, điển hình trong xây dựng, phổ biến, tổ chức thi hành pháp luật và bảo vệ pháp luật. Tăng cường các hoạt động đối thoại chính sách, pháp luật gắn với vấn đề dư luận xã hội quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tế.

Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng CNTT, phát huy sức mạnh của mạng xã hội trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật; tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức, CBVC của Ngành tiếp cận kịp thời thông tin, pháp luật dễ dàng.

Thứ tư, tăng cường hoạt động phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức liên quan trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật- coi đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, là trách nhiệm của mỗi CBVC trong đơn vị, trong đó vai trò quan trọng của người đứng đầu trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả.

Thứ năm, chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; đào tạo kỹ năng, nâng cao hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên pháp luật.

Thứ sáu, nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả, chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong ngành BHXH Việt Nam.

Với những giải pháp trên, tôi tin tưởng rằng, ngành BHXH Việt Nam sẽ ngày càng thực hiện tốt hơn vai trò của mình, góp phần lan tỏa tinh thần thượng tôn pháp luật đến mọi tầng lớp nhân dân.

* Trân trọng cảm ơn Phó Tổng Giám đốc!