Bất chấp lời khuyên của các cố vấn chính trị, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 29/4 đã chỉ trích các liên đoàn lao động và cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden - nhân vật vừa chính thức tuyên bố tranh cử Tổng thống năm 2020.

Tranh cãi nảy lửa

Trong thông báo trên trang cá nhân Twitter, ông Trump nói: “Joe Biden ngủ gật đang có cuộc vận động tranh cử đầu tiên tại bang Pennsylvania. Ông ấy rõ ràng không biết Pennsylvania đang có một năm kinh tế tốt nhất trong lịch sử phát triển của mình. Tỷ lệ thất nghiệp ở thành phố Pittsburgh xuống mức thấp nhất kể từ đầu những năm 1970 (thậm chí có thể tốt hơn thế)”. Pennsylvania cùng với Michigan và Wisconsin là những bang ông Trump đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử năm 2016. Hãng tin CNN dẫn hai nguồn thạo tin cho biết, đây chính xác là động thái mà các cố vấn chính trị đã cảnh báo ông Trump cần phải tránh xa bởi điều này sẽ khiến ông “nâng tầm một đối thủ đáng gờm”.

Cũng chỉ vài giờ sau đó, cựu Phó Tổng thống Joe Biden đã đưa ra những tuyên bố đáp trả, chứng minh điều mà các cố vấn ông Trump lo ngại hoàn toàn đúng. “Tôi thấy mệt mỏi vì những lời chỉ trích của vị Tổng thống này đối với các tổ chức công đoàn. Người lao động đã giúp xây dựng tầng lớp trung lưu tại đất nước này. Với tiền lương tối thiểu, các ca làm việc ngoài giờ và thời gian làm việc 40 giờ/tuần, họ tồn tại vì tất cả chúng ta và các liên đoàn lao động đang đấu tranh cho những quyền lợi chính đáng của họ. Chúng ta cần một Tổng thống biết ghi nhận công lao của họ”.

Thời gian gần đây, Tổng thống Trump được khuyên không nên tham gia vào cuộc tranh luận “một chọi một” với bất kỳ ứng viên Tổng thống thuộc phe Dân chủ nào, bởi vì điều đó sẽ vô tình giúp nâng cao vai trò của họ trong mắt các cử tri Dân chủ và có nhiều lợi thế hơn để vượt qua những ứng viên khác trong giai đoạn đầu của cuộc bầu cử. Trong bối cảnh các ứng viên đảng Dân chủ đang cạnh tranh lẫn nhau, mong muốn có được vị trí tốt nhất để đánh bại ông Trump, nhiều cố vấn đã khuyến cáo Tổng thống tránh “rơi vào bẫy” qua việc đáp trả những lời công kích của đối thủ.

Lời khuyên này đặc biệt hữu ích khi nói đến Joe Biden – người mà nhiều thành viên đảng Cộng hòa, thậm chí chính ông Trump tin rằng sẽ là “mối đe dọa lớn” nếu ông được đảng Dân chủ bầu chọn làm ứng viên chính thức tranh cử Tổng thống.

Ngay cả các thành viên trong đội ngũ tranh cử của ông Trump cũng phải rất thận trọng không nhắc đến tên tuổi bất cứ nhân vật nào mà họ cảm thấy lo ngại. CNN cho biết, đội ngũ này tuyên bố Tổng thống là chiến lược gia quan trọng nhất và nếu ông muốn xoay trục, tất cả các thành viên trong nhóm sẽ thực hiện theo.

Đối thủ nặng ký

Donald Trump, 72 tuổi và Joe Biden, 76 tuổi là những người cùng thế hệ, đều tạo dựng được thương hiệu riêng. Nếu như ông Trump ghi điểm với vai trò là một “chiến lược gia” tài ba về thương mại và kinh tế, thì ông Joe Biden lại nổi lên là một thượng nghị sĩ giàu kinh nghiệm trên chính trường Mỹ.

Joe Biden đã chứng tỏ là một trong những Phó Tổng thống có ảnh hưởng nhất trong lịch sử suốt thời gian 8 năm cựu Tổng thống Obama nắm quyền. Ông Biden thường là ‘người cuối cùng còn lại trong phòng họp’ với Tổng thống trước khi người đứng đầu Nhà Trắng đưa ra quyết định hệ trọng. Ông cũng nhận được sự tôn trọng và tình cảm trong đảng Dân chủ. Chính vì vậy mà ngay khi vừa tuyên bố tranh cử, ông Biden đã đứng ở vị trí số một trong bảng thăm dò các ứng viên tiềm năng của Đảng Dân chủ, vượt qua cả Thượng nghị sỹ Bernie Sanders.

Nhiều ý kiến đánh giá ông Biden sẽ là đối thủ lớn nhất của Tổng thống Trump nhờ bề dày và kinh nghiệm chính trị sâu rộng của ông trong suốt hơn 40 năm. Không những vậy, Joe Biden còn rất được lòng các cử tri là tầng lớp lao động da trắng, nhóm người đã giúp ông Trump giành chiến thắng vào năm 2016. Nếu ông Joe Biden được bầu chọn là ứng viên Tổng thống chính thức của đảng Dân chủ, cả hai sẽ phải cạnh tranh tại các tiểu bang Trung Đông Bắc được xem là vùng vành đai công nghiệp (Rust Belt) và Trung Tây – nơi ông Trump đã giành chiến thắng trước phe Dân chủ bằng cách tập trung khai thác vấn đề khó khăn kinh tế tại bang này.

CNN dẫn lời một thành viên của đảng Cộng hòa, cho biết: "Nếu ông ấy (Biden) có thể tiến tới tham gia cuộc tổng tuyển cử, thì đúng là như vậy, ông ấy là một rắc rối. Song làm cách nào để ông ấy có thể vượt qua cuộc bầu cử trong nội bộ đảng Dân chủ?".

Dù chưa chắc chắn nhưng đảng Cộng hòa vẫn coi ông Biden là “đối thủ thực sự” và “đáng lo ngại” hơn phần lớn các ứng cử viên khác. 

Tranh cử với “chiêu bài” Trung Quốc

Cả Tổng thống Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Joe Biden đều để mắt đến quan hệ Mỹ-Trung Quốc, được coi là quan hệ địa chính trị quan trọng trên thế giới, trong chiến dịch tranh cử của mình. Tất cả bắt đầu với cuộc cạnh tranh ai là người hiểu rõ Chủ tịch Tập Cận Bình nhất?

Tổng thống Trump đã nhắc đến tên nhà lãnh đạo Trung Quốc khi chỉ trích ông Joe Biden: “Joe buồn ngủ. Ông ấy sẽ không thể ứng phó với Chủ tịch Tập Cận Bình”. Nhiều nhà quan sát cho rằng ông Trump chắc chắn sẽ nói đến những thành công mà ông đạt được trong việc gây sức ép về thương mại với Trung Quốc, rằng ông đã làm chủ được mối quan hệ với một quốc gia châu Á lớn mạnh trong cuộc tranh luận với các đối thủ. Và điều này sẽ có ích trong việc thuyết phục các cử tri.

Về phần mình, ông Joe Biden cũng là người nắm khá rõ quan hệ với Trung Quốc. “Tôi đã dành nhiều thời gian tiếp xúc với ông Tập Cận Bình hơn bất cứ ai”, ông Joe Biden phát biểu trong chiến dịch vận động tranh cử. Trước đó vào năm 2011, ông Biden đã có chuyến thăm Trung Quốc và cùng với ông Tập Cận Bình – khi đó còn là phó Chủ tịch Trung Quốc, thăm một số địa phương. Cựu Phó Tổng thống Mỹ cũng đã tiếp đón ông Tập Cận Bình trong chuyến thăm Mỹ vào các năm 2012 và 2015. Phát biểu trong cuộc gặp ông Tập Cận Bình năm 2015, ông Joe Biden nói: “Lịch sử trong 50 năm tới chủ yếu phụ thuộc vào việc Mỹ và Trung Quốc điều hướng quan hệ tốt như thế nào?”.

Cuộc bầu cử năm 2020 sẽ diễn ra trong bối có nhiều thay đổi quan trọng trong trục quan hệ Mỹ-Trung. Dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc ngày càng gia tăng vị thế tại khu vực Châu Á, lan rộng ảnh hưởng về kinh tế và ngoại giao tại châu Âu và châu Phi. Song đây là lại điều khiến Mỹ lo ngại. Trong Chiến lược an ninh quốc gia mới, chính quyền Tổng thống Trump gọi Nga và Trung Quốc là “các nước lớn đối thủ” “tìm cách thách thức tầm ảnh hưởng, các giá trị và sự thịnh vượng của Mỹ”.

Các nhà phân tích cho rằng, trong cuộc đua vào Nhà Trắng, khi nói đến Trung Quốc cả ông Trump và ông Biden có thể đưa ra những tuyên bố khác nhau. Tuy nhiên dù là ông Biden hay bất cứ nhân vật nào được lựa chọn là ứng viên Tổng thống chính thức của đảng Dân chủ, thì họ sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài đưa ra một chính sách mạnh mẽ với Trung Quốc để cạnh tranh với chính sách của ông Trump.