Luật BHYT với các quy định mới về đối tượng, hình thức chi trả, thanh toán bảo hiểm đã chính thức được triển khai tại các bệnh viện trên toàn quốc. Cũng như các địa phương khác, BHXH Gia Lai đã gặp không ít khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các quy định của Luật vào cuộc sống. Tuy nhiên, nhờ làm tốt công tác chuẩn bị đồng thời chủ động tháo gỡ các vướng mắc, đến nay công tác khám chữa bệnh (KCB) tại các cơ sở KCB trên toàn tỉnh đã đi vào quỹ đạo.

Liên quan thiết thực đến các quy định trong Luật BHYT gồm các chủ thể: bệnh viện, bệnh nhân và cơ quan BHXH. Tuy mỗi bên có những vướng mắc riêng trong việc thực hiện song đều cố gắng đạt đến mục đích là đảm bảo nâng cao chất lượng KCB, giảm bớt phiền hà cho người dân.

Việc triển khai Luật BHYT tại các bệnh viện trên địa bàn tỉnh Gia Lai trong những ngày đầu năm 2010 cũng không tránh khỏi những lúng túng. Bản thân một số nhân viên y tế chưa hiểu rõ về Luật. Cơ sở hạ tầng, nhân viên còn thiếu, chưa đáp ứng được số bệnh nhân quá tải... Quy định nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu là tuyến xã, tuyến huyện và tương đương là cơ hội để hệ thống y tế cơ sở nâng cao cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị và năng lực chuyên môn phục vụ công tác KCB, nhưng thực tế một số cơ sở KCB ở tuyến cơ sở chưa đáp ứng được yêu cầu của công tác KCB. Đặc biệt trong những ngày đầu thực hiện luật BHYT đã xuất hiện tình trạng đăng ký KCB ban đầu quá tải tại bệnh viện thành phố Pleiku, gây khó khăn, bất tiện cho người tham gia BHYT khi đi KCB.

Tuy công tác tuyên truyền, phổ biến cho người dân về các quy định của Luật BHYT mới đã diễn ra thời gian qua, song đa số người dân trên địa bàn không biết đến hoặc có biết cũng dừng lại ở mức độ “nghe nói” chứ chưa nắm rõ. Sự ít hiểu biết về luật mới của người dân, đặc biệt là thói quen “trông chờ” vào sự bao cấp của ngân sách nhà nước của đối tượng người kinh nghèo, người dân tộc thiểu số, gây không ít khó khăn trong những ngày đầu thực hiện.

Gia Lai là một tỉnh miền núi có tỷ lệ người kinh nghèo, người dân tộc thiểu số chiếm gần 1/2 dân số cả tỉnh. Với nhóm người này, ngoài việc Nhà nước đã phải dành ngân sách mua thẻ bảo hiểm y tế cho họ, còn được dự án ADB (do ngân hàng ADB và chính phủ Nhật Bản hỗ trợ) cấp kinh phí đi-về và tiền ăn hàng ngày khi đi KCB cho người đồng bào thiểu số (người dân tộc thiểu số chiếm 78% trong nhóm). Cuối năm 2009, dự án ADB kết thúc, cũng là lúc người kinh nghèo, người dân tộc thiểu số phải chi trả 5% viện phí KCB thì quả cũng là một mối lo đối với nhóm người này khi bị mắc các chứng bệnh mãn tính, bệnh có chi phí điều trị lớn, thời gian kéo dài. Vấn đề này nên chăng các ngành chức năng cần sớm xem xét, hướng tới việc chăm lo cho người nghèo.

Xác định được những khó khăn khi triển khai chính sách mới, BHXH Gia Lai đã chủ động làm tốt các khâu chuẩn bị trong công tác tuyên truyền, hướng dẫn nghiệp vụ, in thẻ BHYT mới.... Ngay từ đầu quý IV/2009, Bảo hiểm xã hội tỉnh Gia Lai đã lên kế hoạch và hướng dẫn các đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý đối tượng tham gia BHYT lập danh sách và nộp ảnh để tiến hành cấp, đổi thẻ BHYT theo mẫu mới có giá trị sử dụng từ ngày 01/01/2010. Đẩy mạnh phân cấp in thẻ BHYT tới BHXH các huyện, thị xã, thành phố. Theo thống kê, đến 31/12/2009 Bảo hiểm xã hội Gia Lai đã in cấp và đổi được 858.561 thẻ BHYT cho người tham gia BHYT, đạt 92,51% (trong đó thẻ BHYT có ảnh là 75.120 thẻ).Nhìn chung các đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý đối tượng lập danh sách đề nghị đến đâu, BHXH tỉnh in cấp và đổi thẻ BHYT cho người tham gia BHYT đến đó. Số đối tượng chưa được cấp, đổi thẻ BHYT theo mẫu mới chủ yếu là trẻ em dưới 6 tuổi (trên 58.000 thẻ), đối tượng cùng tham gia BHXH, BHYT, cựu chiến binh, bảo trợ xã hội và một số đối tượng tham gia BHYT khác (trên 11.000 thẻ). Nguyên nhân chủ yếu chưa được cấp thẻ BHYT theo mẫu thẻ mới là do đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý đối tượng chưa lập danh sách đề nghị.

Để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh, lãnh đạo BHXH tỉnh tiếp tục đôn đốc các đơn vị sử dụng lao động, cơ quan quản lý đối tượng lập danh sách để cấp, đổi thẻ BHYT cho những người còn lại đúng theo quy định. Đặc biệt là trẻ em dưới 6 tuổi BHXH tỉnh đã phân cấp cho BHXH các huyện, thị xã, thành phố trực tiếp in, cấp thẻ BHYT, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cháu sớm có thẻ BHYT để được hưởng các quyền lợi khi KCB.

Làm tốt công tác chuẩn bị, chủ động bàn bạc, thống nhất với các Ngành liên quan, từng bước tháo gỡ các vướng mắc tuy là cách làm không mới nhưng đã mang lại hiệu quả cao cho BHXH Gia Lai trong việc triển khai Luật BHYT. Đơn cử như để giải toả sự băn khoăn, thiếu thuận tiện của các đối tượng tham gia BHYT cũng như giảm tải cho các cơ sở KCB tuyến huyện và tương đương chưa đảm trách tốt nhiệm vụ KCB, BHXH Gia Lai cũng đã bàn bạc cùng Sở y tế vận dụng linh hoạt quy định đăng ký KCB ban đầu thông thoáng hơn: cán bộ công chức và nhân dân tham gia BHYT đang sinh sống hoặc làm việc trên địa bàn phường, nơi có cơ sở KCB tuyến tỉnh đóng chân và các xã phường lân cận được đăng ký KCB ban đầu tại một trong các cơ sở KCB tuyến tỉnh. Bám sát các văn bản chỉ đạo của BHXH Việt Nam, BHXH Gia Lai triển khai từng bước công tác KCB theo luật BHYT, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT được hưởng các quyền lợi theo quy định. Do đó, đã tạo ra sự đồng tình, ấn tượng tốt đẹp đối với người dân trên địa bàn.

Ngay từ những ngày đầu triển khai Luật BHYT, BHXH Gia Lai đã quán triệt đội ngũ cán bộ làm công tác Giám định nâng cao trách nhiệm phục vụ, bám sát, thường trực liên tục tại các cơ sở KCB để giải quyết, hướng dẫn kịp thời cho người bệnh. Lãnh đạo BHXH tỉnh cùng với phòng nghiệp vụ trực tiếp đi khảo sát tình hình KCB cho bệnh nhân có thẻ BHYT tại các cơ sở KCB như: Bệnh viện đa khoa tỉnh, Bệnh viện y dược cổ truyền phục hồi chức năng, bệnh viện Tp Pleiku, 331...
 

Ông Phan Văn Quảng - Phó Giám đốc BHXH tỉnh khảo sát công tác KCB BHYT tại các Bệnh viện trong tỉnh

Qua khảo sát tại các cơ sở KCB cho thấy: Thực hiện Luật BHYT và Quyết định số 531/QĐ-SYT (31/12/2009) về nơi đăng ký KCB ban đầu và chuyển tuyến KCB BHYT thì số lượng người đến KCB giảm nhiều. Đặc biệt là người dân tộc thiểu số đi KCB đã giảm hẳn, chỉ còn những trường hợp đau ốm thật sự mới đi KCB.Phần lớn các bệnh viện đã làm tốt công tác tuyên tuyền, giải thích các quyền lợi cho người bệnh có thẻ BHYT nên được người bệnh đồng thuận thực hiện theo các quy định của Luật BHYT. Công tác KCB, giám định theo Luật BHYT trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã từng bước ổn định, đi vào nề nếp. Ông Phan Văn Quảng - Phó Giám đốc BHXH Gia Lai đã động viên đội ngũ cán bộ y tế tại các bệnh viện bố trí đủ nhân lực KCB cho người bệnh nhất là trong những ngày Tết cổ truyền, chống lạm dụng các dịch vụ kỹ thuật, thuốc, vật tư y tế tiêu hao và chủ động phối hợp với các giám định viên thường trực tại bệnh viện để tuyên truyền, tư vấn, giải quyết những vướng mắc trong quá trình triển khai các quy định mới.

Thông qua việc xuống các cơ sở KCB, lắng nghe ý kiến phản hồi của cán bộ viên chức, giám định viên tại bệnh viện, cũng như tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân BHYT, lãnh đạo BHXH tỉnh, cán bộ quản lý phòng chuyên môn đã phát hiện và tập hợp được những điểm bất cập, vướng mắc trong khi triển khai. Trên cơ sở đó phản ánh, báo cáo về các đơn vị có thẩm quyền để khắc phục và hoàn chỉnh chính sách BHYT hiện nay. Điều đáng nói là trong quá trình cùng nhau thực hiện nhiệm vụ, cùng chia sẻ những khó khăn, vướng mắc, giữa cơ quan BHXH và ngành y tế tỉnh đã thật sự có tiếng nói chung. Mỗi ngành, từ nhận thấy trách nhiệm của mình, đã tích cực chủ động cùng nhau bàn bạc, từng bước tháo gỡ những vướng mắc bước đầu. Tuy mỗi bên đều có những vướng mắc riêng trong việc thực hiện song cùng mục đích cuối cùng là nâng cao chất lượng KCB, thay đổi cách nhìn và tạo ra sự hài lòng cho bệnh nhân có thẻ BHYT.