Bảo hiểm y tế (BHYT) là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện và các đối tượng có trách nhiệm tham gia. Theo lộ trình thực hiện luật BHYT thì đến năm 2014 tất cả các đối tượng của toàn xã hội (toàn dân) đều phải tham gia BHYT.

Người tham gia BHYT được cấp thẻ BHYT theo mẫu quy định thống nhất trong cả nước, trong đó có thông tin nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại một cơ sở khám chữa bệnh nhất định. Theo luật BHYT “Người tham gia BHYT có quyền đăng ký khám bệnh, chữa bệnh BHYT ban đầu tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến xã, tuyến huyện hoặc tuyến tương đương; trừ trương hợp được đăng ký tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tuyến tỉnh hoặc tuyến trung ương theo quy định của Bộ trưởng Bộ y tế”.

Qua quy định của luật ta thấy rằng việc đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban đầu ở tuyến xã, tuyến huyện và tương đương thì bất cử đối tượng tham gia BHYT nào cũng có quyền đăng ký, điều này nói lên quan điểm của cơ quan làm luật muốn các đối tượng tham gia BHYT đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban đầu ở tuyến xã, tuyến huyện và tương đương càng nhiều thì càng có điều kiện cho những cơ sở khám chữa bệnh này phát triển toàn diện về công tác khám và điều trị bệnh, đi lại thuận tiện cho người bệnh có thẻ BHYT, mặt khác nhằm giảm tải cho các cơ sở khám bệnh tuyến trên; nhưng thực tế những năm qua quy mô giường bệnh, cơ sở vật chất, đội ngũ bác sỹ… còn quá khiêm tốn, nên không đủ năng lực tiếp nhận khám bệnh, chữa bệnh cho các đối tượng tham gia BHYT, mặt khác người bệnh còn băn khoăn, chưa tin tưởng vào điều kiện cơ sở vật chất, khả năng chẩn đoán và điều trị bệnh nhất là tuyến xã và gặp phải khó khăn trong chuyển tuyến điều trị khi bệnh nặng; đây là thực tế tồn tại mà người tham gia BHYT chưa muốn đăng ký khám chữa bệnh ban đầu ở các tuyến mà Luật BHYT cho phép họ lựa chọn, và nếu quy định đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu không hợp lý thì dễ dẫn đến tình trạng giảm tải cho các cơ sở khám chữa bệnh tuyến tỉnh trở lên thì sẽ dẫn đến quá tải ở cơ sở khám chữa bệnh tuyến huyện trở xuống và thực tế điều này đã xảy ra.

Để giải toả những băn khoăn của một số đối tượng tham gia BHYT và hạn chế sự quá tải về khám chữa bệnh ở các cơ sở khám chữa bệnh tuyến xã, tuyến huyện và tương đương có quy mô còn khiêm tốn trên địa bàn tỉnh; Ngày 31 tháng 12 năm 2009, Giám đốc Sở y tế Gia Lai đã ban hành Quyết định số 531/QĐ-SYT để thay thế quyết định số 354/QĐ-SYT về “Quy định tạm thời về nơi đăng ký khám bệnh, chữa bệnh ban đầu và chuyển tuyến khám bệnh, chữa bệnh BHYT” và theo quy định này có những điểm mới sau:

- Cán bộ công chức và nhân dân tham gia BHYT đang sinh sống hoặc làm việc trên địa bàn phường nơi có cơ sở khám chữa bệnh tuyến tỉnh đóng chân và các xã phương lân cận được đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại một trong các cơ sở khám bênh, chữa bệnh tuyến tỉnh.

- Bảo hiểm xã hội tỉnh có trách nhiệm xác định loại hình doanh nghiệp được đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu tại các cơ sở khám, chữa bệnh phù hợp theo quy định hiện hành.

Chừng ấy nội dung mới trong quy định tạm thời về nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu, song đã phần nào đáp ứng được sự mong đợi trong việc khám chữa bệnh của đối tượng tham gia BHYT.