Bộ luật Tố tụng dân sự đã được QH khóa XI, kỳ họp thứ 5 thông qua (15/6/2004) quy định chủ thể trong vụ án dân sự như sau:

- Đương sự trong vụ án dân sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức bao gồm nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

- Nguyên đơn trong vụ án dân sự là người khởi kiện, người được cá nhân, cơ quan, tổ chức khác do Bộ luật này quy định khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của người đó bị xâm phạm.

Cơ quan, tổ chức do Bộ luật này quy định khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu Tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thuộc lĩnh vực mình phụ trách cũng là nguyên đơn.

Như vậy, tổ chức BHXH từ Trung ương đến quận, huyện, thị xã theo quy định của pháp luật đều có tư cách pháp nhân, có tài khoản và có con dấu riêng. Do vậy, theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự đều có đủ tư cách pháp lý để khởi kiện.

Khởi kiện các đơn vị nợ đọng tiền BHXH ra tòa là nghiệp vụ phát sinh của ngành BHXH, do vậy trong quá trình chuẩn bị và tiến hành khởi kiện, các tổ chức BHXH tự trang bị để nắm vững các quy định của pháp luật Trước khi đưa các đơn vị nợ đọng tiền BHXH ra tòa, tổ chức BHXH cần lưu ý xác định đối tượng bị kiện như sau:

Rà soát các đơn vị sử dụng lao động còn nợ tiền BHXH trên địa bàn quản lý, đơn vị nào có 1 trong các hành vi sau: không đóng, đóng không đúng thời gian quy định, đóng không đúng mức quy định, đóng không đủ số người thuộc diện tham gia BHXH thì được xem là vi phạm pháp luật về đóng BHXH (Điều 134 -Luật BHXH).

Cơ quan BHXH tiến hành khởi kiện đối với các đơn vị có hành vi vi phạm nêu trên, trước hết là những đơn vị sử dụng lao động nợ tiền BHXH với số tiền lớn, thời gian kéo dài, những đơn vị có khả năng đóng tiền BHXH, đã thu tiền đóng BHXH, BHYT của người lao động, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về BHXH vẫn cố tình dây dưa, không đóng tiền BHXH, BHYT.