Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu hằng tháng còn được hưởng trợ cấp một lần.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa do Ban Dân nguyện, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến liên quan đến đề xuất nâng mức hưởng trợ cấp một lần.

Theo đó, cử tri đề nghị xem xét, nghiên cứu nâng mức trợ cấp một lần đối với người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ lương hưu 75%, bằng 1 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn, thay vì 0,5 lần như Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đang quy định.

Về vấn đề này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, theo quy định hiện hành, tổng tỷ lệ đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất của người lao động và người sử dụng lao động là 22%.

Trong khi đó, khi người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ được hưởng lương hưu với tỷ lệ tối đa 75%, khi có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 35 năm đối với nam, và 30 năm đối với nữ.

Người dân nhận lương hưu hằng tháng (Ảnh: BHXH VN).

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội phân tích, tỷ suất tích lũy (tức tỷ lệ hưởng lương hưu tương ứng với một năm đóng bảo hiểm xã hội) của Việt Nam hiện nay là 2,14% đối với nam, và 2,5% đối với nữ.

Trong khi các nước như Trung Quốc và Hàn Quốc, tỷ lệ này là 1%, còn bình quân của thế giới là 1,7%. Với tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tỷ lệ hưởng lương hưu cao nhất thế giới. 

Cùng với đó, chính sách bảo hiểm xã hội của Việt Nam thời gian qua đã từng bước được sửa đổi, bổ sung, và hoàn thiện theo hướng bảo đảm hơn nguyên tắc đóng hưởng, cũng như đảm bảo bền vững lâu dài của Quỹ Bảo hiểm xã hội.

Quy định đối với người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu hằng tháng còn được hưởng trợ cấp một lần, được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%.

Cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm xã hội.

Trợ cấp một lần khi nghỉ hưu mang tính chất ghi nhận đối với người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng, với tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa 75%.

Do vậy, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho rằng việc kiến nghị tăng mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu sẽ ảnh hưởng tới khả năng cân đối, không đảm bảo bền vững của Quỹ hưu trí và tử tuất.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi quy định, mức hưởng trợ cấp một lần cho mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tính đến tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật; bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật đến thời điểm nghỉ hưu.

Giai đoạn 2016-2022, cả nước hiện có khoảng 2,7 triệu người hưởng lương hưu. Phần lớn có mức hưởng từ 3 triệu đồng/tháng đến dưới 7 triệu đồng/tháng.

Cũng trong giai đoạn này đã giải quyết cho 763.000 người hưởng lương hưu (mỗi năm tăng 109.000 người), trong đó, khoảng 420.000 người hưởng lương hưu 75%.