Ngay từ khi dịch Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ đều coi chống dịch Covid-19 là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, xác định phương châm “chống dịch như chống giặc”; lời kêu gọi của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã huy động toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta và đồng bào ta ở nước ngoài đồng tâm, hợp lực, quyết tâm phòng, chống và từng bước đẩy lùi dịch bệnh Covid-19. Qua đại dịch và công tác phòng, chống dịch bệnh, Đảng, Nhà nước, các cấp chính quyền, hội đoàn thể từ Trung ương đến cơ sở đã bám địa bàn, bám dân, gắn bó với từng gia đình, từng con người ở thôn, làng, tổ dân phố, “đi từng ngõ, gõ từng nhà”…tạo nên sự nhận thức đúng đắn, sự đồng thuận cao trong nhân dân, đồng thời xác định phương châm lấy xã, phường, thị trấn làm “pháo đài”, lấy người dân làm “chiến sĩ” trong cuộc phòng, chống đại dịch.

Chi trả hỗ trợ từ Quỹ BH thất nghiệp cho người lao động tại BHXH huyện Ia Pa

Trong hai năm qua, dịch Covid-19 đã ảnh hưởng rất nặng nề đến cuộc sống, sinh hoạt của người dân nói chung, người lao động nói riêng; đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể…Một bộ phận lớn doanh nghiệp nhất là doanh nghiệp ngoài nhà nước phải thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm lao động trong tất cả các ngành, nghề, lĩnh vực hoạt động, như các ngành sản xuất vật chất, hàng không, du lịch, thương mại, dịch vụ… dẫn đến người lao động bị mất việc làm, tạm hoãn hoặc chấm dứt hợp đồng lao động; nghỉ việc không hưởng lương…; kể cả lao động khu vực phi chính thức như xe ôm, giúp việc gia đình, lao động tự do…mất việc làm, không có việc làm sẽ bị giảm thu nhập, mất thu nhập, cuộc sống trở nên khó khăn muôn phần; càng trở nên khó khăn gấp bội khi khu vực sinh sống, địa bàn cư trú phải thực hiện giãn cách xã hội, phong tỏa khoanh vùng khi thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg ngày 31/03/2020 của Thủ tướng Chính phủ về áp dụng các biện pháp cấp bách trong phòng chống dịch Covid-19. Đặc biệt là đợt bùng phát dịch thứ 4 bắt đầu từ cuối tháng 04/2021 đến nay đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người lao động và hoạt động của doanh nghiệp, hàng trăm ngàn người bị nhiễm virus SARC-CoV-2 (virus gây dịch Covid-19), trong đó có nhiều trường hợp rất khó khăn, rất thương tâm. Chính lúc này, chính sách an sinh xã hội có tác dụng hơn bao giờ hết.

Thực tế và là minh chứng cho tính chất nhân văn của chính sách an sinh xã hội thể hiện sự quan tâm, chia sẻ giữa Nhà nước, xã hội và người dân qua đại dịch Covid-19 đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất là người lao động, người dân và doanh nghiệp. Trên cơ sở ý kiến của Bộ Chính trị và Đảng đoàn Quốc hội về một số chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 01/7/2021; Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg ngày 07/7/2021 quy định về thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, Quyết định số 33/2021/QĐ-TTg ngày 06/11/2021 sửa đổi, bổ sung Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg đã góp phần phục hồi sản xuất, kinh doanh, giảm thiểu những tác động tiêu cực của đại dịch, ổn định sản xuất, kinh doanh, đảm bảo đời sống và an toàn cho người lao động. Kinh phí hỗ trợ được sử dụng từ nguồn Ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, quỹ dự trữ tài chính địa phương, nguồn cải cách tiền lương còn dư và quỹ bảo hiểm thất nghiệp để thực hiện. Các chính sách hỗ trợ theo Nghị quyết 68/NQ-CP bao gồm: Chính sách hỗ trợ đào tạo duy trì việc làm cho người lao động; Hỗ trợ người lao động tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương; Chính sách hỗ trợ người lao động ngừng việc; Hỗ trợ người lao động ngừng việc; người lao động chấm dứt hợp đồng lao động; Hỗ trợ bổ sung người lao động đang mang thai và trẻ em phải điều trị hoặc cách ly y tế do dịch Covid-19; Hỗ trợ tiền ăn với người phải điều trị Covid-19 và người phải thực hiện cách ly y tế; Hỗ trợ hộ kinh doanh cá thể; Chính sách cho vay trả lương do ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất; hỗ trợ người lao động tự do (không có hợp đồng lao động) và một số đối tượng đặc thù khác; Chính sách giảm mức đóng vào Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Chính sách hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 mang đậm tính nhân văn sâu sắc

Cùng chia sẻ với Ngân sách nhà nước, Quỹ bảo hiểm thất nghiệp chung tay hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, theo đó Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 116/NQ-CP ngày 24/9/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 28/2021/QĐ-TTg ngày 01/10/2021 về chính sách hỗ trợ cho những người lao động đang tham gia BHTN và người lao động đã dừng tham gia BHTN do chấm dứt HĐLĐ hoặc HĐLV mà có thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp được bảo lưu trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2020 đến 30/9/2021; Giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp cho doanh nghiệp từ 1% xuống bằng 0% trong thời gian 12 tháng từ tháng 10/2021 đến tháng 09/2022. Kinh phí để thực hiện chính sách theo Nghị quyết số 116/2021/NQ-CP dự kiến khoảng 38 ngàn tỷ đồng từ kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp (trong đó hỗ trợ người lao động khoảng 30 ngàn tỷ đồng, giảm mức đóng BHTN cho doanh nghiệp khoảng 8 ngàn tỷ đồng). Thực chất, theo quy định của Luật Việc làm về bảo hiểm thất nghiệp, Quỹ bảo hiểm thất nghiệp sử dụng để chi các khoản: Trợ cấp thất nghiệp; Hỗ trợ học nghề; Hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm; Hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho người lao động; đóng bảo hiểm y tế cho người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp. Việc Bộ Chính trị, Quốc hội và Chính phủ quyết định sử dụng Quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ một lần cho người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 là một quyết sách đúng đắn và hết sức cần thiết, hết sức ý nghĩa trong hoàn cảnh đại dịch Covid-19 ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, thể hiện tính nhân văn rất sâu sắc của chính sách và trách nhiệm, sự chia sẻ rất lớn của Nhà nước đối với doanh nghiệp, người lao động khi họ gặp phải khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra.

Như vậy, các chính sách của Đảng và Nhà nước đã hướng đến người lao động, người dân và doanh nghiệp; huy động lực lượng toàn xã hội, nhất là lực lượng y tế, lực lượng vũ trang từ vùng khác nhau để hỗ trợ cho vùng bị dịch nặng nề; các cá nhân, mạnh thường quân sẵn sàng hỗ trợ người dân gặp hoàn cảnh khó khăn trong đại dịch…đã thể hiện truyền thống tốt đẹp ngàn đời của dân tộc “Lá lành đùm lá rách; lá rách ít đùm lá rách nhiều” đậm đà tính nhân văn, tính ưu việt riêng có của xã hội Xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, chứa chan tình đoàn kết, đầy tình nghĩa đồng bào, tạo nên sức mạnh to lớn trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.

Bước sang năm 2022, mặc dù dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, nhiều yếu tố khó lường, cần phải nâng cao ý thức của mỗi người dân, trách nhiệm cao của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, hội đoàn thể quần chúng, tiếp tục ngăn chặn và đầy lùi dịch bệnh. Các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và hiệu quả của chính sách xã hội trên thực tế trong cuộc chiến chống Covid-19, chúng ta càng thêm tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc Việt Nam, quyết tâm cao độ, sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tiếp tục xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu, đẹp./.