Ngày 26/6/2012, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 797/QĐ-TTg v/v nâng mức hỗ trợ của ngân sách đóng BHYT cho người thuộc hộ gia đình cận nghèo từ 50% lên 70% kể từ ngày 01/01/2012. Tuy nhiên tại địa bàn tỉnh Gia Lai, tỷ lệ của đối tượng người cận nghèo tham gia BHYT đến nay còn rất thấp.

Theo kết quả điều tra, rà soát, về đối tượng cận nghèo năm 2011 của ngành Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Gia Lai theo tiêu chí, toàn tỉnh có 17.026 hộ gia đình với tổng số 67.231 đối tượng thuộc người Cận nghèo phải tham gia mua thẻ BHYT, chiếm tỷ lệ 5,17 % dân số của tỉnh. Năm 2011 có 10.739 người thuộc đối tượng thoát nghèo, theo đánh giá của những người làm công tác xã hội ở địa phương nhận định, cái ranh giới giữa giàu và nghèo của 02 đối tượng này hết sức mong manh. Để đảm bảo các quyền lợi ưu tiên cho đối tượng cận nghèo được hưởng các chính sách BHYT. Ngay từ đầu năm Bảo hiểm xã hội tỉnh Gia Lai đã triển khai thực hiện và phối hợp với các cấp, các ngành tại địa phương chủ động báo cáo cấp ủy, chính quyền địa phương chỉ đạo để có những biện pháp mở rộng đối tượng, nhất là đối tượng cận nghèo nhằm bao phủ diện rộng các đối tượng bắt buộc phải tham BHYT trên địa bàn. Tuy nhiên trên thực tế cho đến nay mới chỉ có 858 người cận nghèo tham gia BHYT. Trong đó người cận nghèo tham gia mới trong năm 2012 là 712 người, còn lại là của năm 2011 chuyển qua 146 người.

Trước những yêu cầu đặt ra cho Bảo hiểm xã hội tỉnh Gia Lai trong khâu phát triển đối tượng để phù hợp với lộ trình BHYT toàn dân. Ban Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh đã tập trung chỉ đạo đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền, vận động đối tượng người cận nghèo tham gia BHYT; phân tích về những nguyên nhân đối tượng cận nghèo tham gia BHYT còn thấp. Thực tế cho thấy đối tượng người cận nghèo đang tham gia BHYT chủ yếu là những người đang bị ốm đau bệnh tật, hoặc đang có những lý do về sức khỏe, hoặc có nguy cơ mắc các chứng bệnh hiểm nghèo. Số lượng lớn người cận nghèo chưa tham gia mua thẻ BHYT chủ yếu là kinh tế còn nhiều khó khăn, họ chưa bị ốm đau, hoặc ỷ lại để trông chờ sự ưu đãi 100% của Nhà nước, cấp không thu tiền theo diện người nghèo được miễn phí mua thẻ BHYT. Nếu tính ưu đãi của người nghèo không phải bỏ tiền mua thẻ BHYT khi phải nằm viện họ chỉ đóng 5 % đối tượng cùng chi trả, nhưng đối tượng cận nghèo phải bỏ tiền mua thẻ 30% cá nhân tự đóng 170.000 đồng/người/ năm; khi nằm viện họ lại phải đóng 20% chi phí đồng chi trả.

Một nguyên nhân rất quan trọng trong việc lựa chọn và quyết định mua thẻ BHYT của người dân thuộc khu vực Tây nguyên nói chung và Gia Lai nói riêng là vì dịch vụ y tế ở cơ sở của ngành y tế còn yếu kém, cơ sở vật chất trang bị cho các trạm y tế chưa có gì, trình độ của đội ngũ cán bộ y tế ở cơ sở còn thấp chưa thực sự đáp ứng được nhu cầu và mong muốn của người bệnh khi tham gia BHYT.

Để đảm bảo sức khỏe và cuộc sống cho đối tượng cận nghèo một cách bền vững, các ngành ở trung ương và địa phương cần tham mưu và có những chính sách hỗ trợ 100% chi phí mua thẻ BHYT cho người cận nghèo, để họ có cơ hội được thụ hưởng các quyền lợi về BHYT mà Đảng, Nhà nước luôn quan tâm để họ có điều kiện tiếp cận với các dịnh vụ y tế, góp phần vào nhiệm vụ xóa đói giảm nghèo và thực hiện chính sách về an sinh xã hội ở từng địa phương.