Qua thực tiễn hoạt động của các đơn vị sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, bên cạnh mặt tích cực còn bộc lộ những tồn tại về quan hệ sản xuất với lực lượng sản xuất. Những đơn vị giữ vững ổn định sản xuất thì người lao động làm việc thường xuyên tại đơn vị. Ngược lại những đơn vị sản xuất bấp bênh thì người lao động làm việc có thể gián đoạn. Từ đó cũng sẽ ảnh hưởng đến quan hệ trong việc thu nộp bảo hiểm xã hội: Đóng - Tạm dừng - Đóng.

Nhằm đảm bảo truy đóng BHXH đúng quy định, trong thời gian qua BHXH đã có nhiều văn bản chỉ đạo BHXH các huyện thực hiện, (Công văn số 389 /BHXH-PT ngày 05/05/2011, Công văn số 401/BHXH-PT, ngày 10/05/2011 của BHXH Gia Lai “Về việc truy thu BHXH đối với cán bộ xã là bệnh binh các hạng, Công văn số 517 /BHXH-PT ngày 16 /06/2011 chỉ đạo thực hiện theo công văn số 1616/BHXH- BT của BHXH Việt Nam. Công văn số 613/ BHXH – PT ngày 19/7/2011; Hướng dẫn thực hiện theo Quyết định số 1111/QĐ- BHXHVN ngày 25/10/2011). Bên cạnh đó chỉ đạo cho BHXH huyện hướng dẫn các đơn vị xác định rõ trường hợp, thủ tục giải quyết truy đóng. Trước hết phân biệt những trường hợp truy đóng, đó là: Đơn vị không đóng cho toàn bộ số người phải tham gia BHXH bắt buộc, BHYT và BHTN; đóng không đủ số người phải tham gia BHXH bắt buộc, BHYT và BHTN; đóng không đúng thời gian quy định; đóng không đúng mức quy định; đơn vị hết thời hạn được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất theo quy định của pháp luật, đơn vị điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH, BHYT của người lao động; người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài sau khi về nước truy đóng BHXH theo quy định của pháp luật… Hướng dẫn rõ về mức truy đóng; điều kiện được truy đóng. Về hồ sơ thì tùy theo trường hợp đơn vị phải nộp đủ hồ sơ, điển hình như: Truy thu các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về đóng BHXH, BHYT: Đơn vị phải lập văn bản đề nghị (mẫu D01b-TS). Hai (02) bản danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT (mẫu D02-TS). Bảng thanh toán tiền lương, tiền công của đơn vị tương ứng thời gian truy thu. Biên bản và Quyết định xử lý vi phạm hành chính về BHXH, BHYT, BHTN của cơ quan nhà nước có thẩm quyền (nếu có). Người lao động phải có tờ khai tham gia. Kèm theo hồ sơ hợp pháp, hợp lệ liên quan đến thời gian truy đóng BHXH (Quyết định tuyển dung, hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc quyết định thuyên chuyển.. ).

Kết quả, năm 2011 có trên 15.800 trường hợp truy đóng BHXH, BHYT và trên 14.700 trường hợp truy đóng BHTN với tổng số tiền trên 19 tỷ đồng. Tính đến 6 tháng đầu năm 2012, trên 5.600 trường hợp truy đóng BHXH; trên 6.600 truy đóng BHYT và trên 4.600 truy đóng BHTN với số tiền trên 6,3 tỷ đồng. Nội dung trên cũng là góp phần đảm bảo giữ vững bình đẳng trong thực hiện chính sách và nguồn quỹ BHXH, BHYT, BHTN.