Công tác xét duyệt, giải quyết các chế độ BHXH là một khâu quan trọng trong việc tổ chức thực hiện chính sách BHXH cho người lao động, với nguyên tắc mức hưởng trên cơ sở mức đóng, thời gian đóng và có sự chia sẻ của những người tham gia, việc đảm bảo quyền lợi cho người lao động tham gia BHXH là trách nhiệm của cán bộ, viên chức và người lao động thuộc hệ thống BHXH.

Năm 2011, công tác giải quyết các chế độ BHXH cho người lao động trên địa bàn đảm bảo đúng quy định: Đã tổ chức xét duyệt cho 981 người hưởng lương hưu, 189 người hưởng trợ cấp tuất hàng tháng, 2.131 người được hưởng chế độ BHXH 1 lần, 3.232 người hưởng trợ cấp khu vực 1 lần và 1.079 lượt người hưởng các chế độ trợ cấp 1 lần khác; thực hiện quyết toán các chế độ ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức cho 13.177 lượt người. Ngoài ra, trong năm 2011 đã tiếp nhận và giải quyết trợ cấp hàng tháng theo Quyết định số 613/QĐ-TTg cho 36 người đủ điều kiện hưởng; tiếp nhận 383 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH (trong đó Bộ đội Công an 250 hồ sơ); thực hiện di chuyển hồ sơ ra ngoài tỉnh 110 hồ sơ. Bên cạnh đó đã triển khai điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH và trợ cấp hàng tháng đối với cán bộ xã đã nghỉ việc theo Nghị định 22, 23/2011/NĐ-CP ngày 04/4/2011 cho 17.131 người. Lập danh sách trợ cấp khó khăn cho những người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng theo Quyết định số 471/QĐ-TTg ngày 30/3/2011 cho 11.681 người, phối hợp với ngành lao động ở địa phương giải quyết cho 1.449 người hưởng bảo hiểm thất nghiệp....

Nhìn chung việc giải quyết chế độ, chính sách BHXH cho người lao động đã được cơ quan BHXH thực hiện kịp thời, đúng quy định, ít xảy ra sai sót, việc xét duyệt và quyết toán các chế độ BHXH cũng như quản lý đối tượng hưởng được dựa theo phần mềm ứng dụng nên rất chính xác, việc áp dụng nghiêm quy trình và hồ sơ hưởng các chế độ BHXH thông qua mô hình một cửa tập trung đầu mối giao dịch đã rút ngắn đáng kể thời gian giải quyết tạo thuận lợi cho đơn vị sử dụng lao động và người lao động tham gia BHXH. Từ đó, một bộ phận người lao động trên địa bàn đã được đảm bảo bởi chính sách BHXH, và nhờ chính sách ưu việt này mà cuộc sống của bản thân và gia đình họ được ổn định hơn.

Tuy nhiên, vẫn còn một số quy định của Luật BHXH tuy đã có văn bản hướng dẫn thực hiện nhưng chưa rõ hoặc chưa được sửa đổi bổ sung. Người lao động có thời gian công tác trước 01/01/1995 do thiếu, mất hồ sơ gốc nên không đủ cơ sở để giải quyết; một số trường hợp khác do công tác quản lý bàn giao hồ sơ từ ngành lao động sang cơ quan BHXH chưa đầy đủ, thất lạc hoặc thông tin trong hồ sơ không thống nhất, bị tẩy xóa nên khó khăn khi giải quyết; nhất là với đối tượng hưởng trợ cấp mất sức lao động theo Quyết định số 60/HĐBT ngày 01/3/1990 của Hội đồng Bộ trưởng đã thôi hưởng trước thời điểm 1/1/1995 mà không có trong danh sách bàn giao nên khi giải quyết trợ cấp theo Quyết định số 613/QĐ-TTg không đủ hồ sơ để thực hiện. Việc kê khai ghi sổ BHXH không rõ ràng, đầy đủ về chức danh nghề, tiền lương tiền công tham gia BHXH, thời gian công tác trước 1995... nên khi xét duyệt cũng rất khó khăn. Có lúc, có nơi việc giải quyết còn gây phiền hà cho người lao động, còn để đơn vị, người lao động đi lại nhiều lần. Nguyên nhân chủ yếu là do trình độ chuyên môn của một số cán bộ trực tiếp làm công tác này còn hạn chế, nhất là ở tuyến huyện, số cán bộ trẻ mới vào ngành chưa có nhiều kinh nghiệm trong công tác thẩm định hồ sơ xét duyệt; đôi khi còn có trường hợp ý thức trách nhiệm chưa cao, không tuân thủ quy trình, quy định của ngành và của cơ quan nên để xảy ra sai sót.

Bước sang năm 2012, với chủ đề hành động của hệ thống BHXH Gia Lai là: “Tăng cường kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả công việc, thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT”. Để nâng cao chất lượng công tác xét duyệt, giải quyết các chế độ BHXH cho người lao động, BHXH tỉnh đã tập trung đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng bộ phận tiếp nhận và quản lý hồ sơ theo cơ chế một cửa đến tất cả BHXH các huyện, thị xã, thành phố, chỉ đạo việc niêm yết công khai thủ tục, hồ sơ quy trình, thời gian giải quyết các chế độ BHXH, cùng với đó những giấy tờ, thủ tục chồng chéo, không cần thiết được rà soát loại bỏ; đẩy mạnh thực hiện Quy chế trong quan hệ và giải quyết công việc; thành lập Tổ thẩm định để xem xét những hồ sơ vướng mắc. Xây dựng đội ngũ cán bộ, viên chức vững vàng về chính trị, có ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần thái độ phục vụ tốt, tâm huyết và có đạo đức nghề nghiệp; đồng thời củng cố đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác xét duyệt với yêu cầu nắm vững chính sách chế độ BHXH cũng như các chính sách khác liên quan như chính sách về lao động, tiền lương, tổ chức bộ máy... nắm vững từng chế độ BHXH với các quy định về đối tượng, điều kiện hưởng, cách tính hưởng, mức hưởng, thời điểm hưởng, đồng thời phải biết sử dụng thành thạo các phần mềm CNTT áp dụng vào công tác xét duyệt, giải quyết các chế độ BHXH. Tiếp tục phân cấp để BHXH các huyện, thị xã, thành phố giải quyết chế độ BHXH một lần, thẩm định quyết toán chế độ ngắn hạn cho các đơn vị sử dụng lao động để lại 2% trên quỹ lương để thanh toán cho người lao động, cùng với việc tăng cường hơn nữa công tác tập huấn hướng dẫn nghiệp vụ, kiểm tra, giám sát nhằm phát hiện những thiếu sót, kịp thời điều chỉnh, xử lý. Bằng những biện pháp thiết thực trên đây, tin tưởng rằng năm 2012 công tác xét duyệt, giải quyết các chế độ BHXH cho người lao động đạt chất lượng, hiểu quả, góp phần thực hiện chính sách an sinh xã hội trên địa bàn .