Số vụ TNLĐ cũng như số lao động mắc BNN trong năm 2022 vẫn còn ở mức cao, đặc biệt, tỷ lệ mắc một số BNN cao so với các bệnh còn lại là bệnh điếc nghề nghiệp do tiếng ồn chiếm 73,2%.

Thống kê của Cục ATLĐ (Bộ LĐ-TB&XH) cho thấy, năm 2022, trong bối cảnh bình thường mới sau đại dịch Covid-19 nhưng với những nỗ lực của các cấp, các ngành và toàn thể NLĐ, công tác an toàn, VSLĐ đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

So với năm 2021, tình hình TNLĐ năm 2022 giảm ở chỉ số vụ TNLĐ chết người và số người chết, cả trong khu vực có quan hệ lao động và không có quan hệ lao động. Cụ thể, số vụ TNLĐ chết người giảm 3,87% (720 vụ, giảm 29 vụ), giảm 4,07% số người chết (754 người chết, giảm 32 người); TNLĐ trong khu vực không có quan hệ lao động có chiều hướng giảm mạnh số vụ, số người chết và bị thương. Số vụ có người chết giảm 13,14% (152 vụ, giảm 23 vụ), số người chết giảm 13,58% (159 người, giảm 25 người), số người bị thương nặng giảm 30,11% (181 người, giảm 78 người). Đây là năm thứ 4 liên tiếp giảm TNLĐ chết người trong khu vực không có quan hệ lao động.

Tuy đã có nhiều cố gắng và đạt được một số kết quả, nhưng công tác ATVSLĐ vẫn còn một số tồn tại, cụ thể: Số vụ TNLĐ, số người mắc BNN, số sự cố nghiêm trọng vẫn còn ở mức cao và đáng lo ngại. Năm 2022, toàn quốc đã xảy ra 7.718 vụ TNLĐ (tăng 1.214 vụ), làm 7.923 người bị nạn (tăng 1.265 vụ), 754 người chết, tổng chi phí cho TNLĐ và thiệt hại tài sản trên 14,1 ngàn tỷ đồng và hơn 143 ngàn ngày công. Nguyên nhân của tình trạng trên là do nhiều người SDLĐ chưa chú ý thực hiện quy định của pháp luật về quản lý, kiểm soát nguy cơ, rủi ro; nhiều NLĐ chưa được huấn luyện ATVSLĐ, thiếu kiến thức, kỹ năng làm việc an toàn đầy đủ và tác phong công nghiệp còn rất hạn chế, chủ quan. Công tác thông tin, tuyên truyền ATVSLĐ cho khu vực không có quan hệ lao động đang bị hạn chế nhiều về nguồn lực. Chính quyền cơ sở ở một số nơi cũng chưa thực sự quan tâm, dành nguồn lực cho công tác ATVSLĐ.

Liên quan đến công tác khám phát hiện BNN, bà Lương Mai Anh- Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) cho biết, trong năm 2022, 46/63 tỉnh/thành phố thực hiện khám phát hiện 33/34 loại BNN. Tổng số NLĐ tiếp xúc với yếu tố có hại được thực hiện khám phát hiện BNN là 465.230 trường hợp (tăng 120% so với năm 2021), trong đó đã phát hiện được 1.328 trường hợp mắc BNN chiếm khoảng 0,3% tổng số khám), tăng 0,2% với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, có 8/34 loại BNN được chẩn đoán mới mắc, trong đó tỷ lệ mắc một số BNN cao so với các bệnh còn lại, bao gồm: Bệnh điếc nghề nghiệp do tiếng ồn chiếm 73,2%, bệnh bụi phổi than nghề nghiệp chiếm 19,1%. “Theo báo cáo của các tỉnh/thành phố, năm 2022 có 114 trường hợp được giám định BNN, chiếm 8,6% tổng số trường hợp chẩn đoán mắc BNN trong năm. Kết quả giám định ghi nhận có 34 trường hợp BNN được hưởng trợ cấp 1 lần và 36 trường hợp được nhận trợ cấp thường xuyên của BHXH”- bà Mai Anh khẳng định.

Cũng theo bà Lương Mai Anh, năm 2022, Bộ Y tế đã ban hành mới và đang tiếp tục rà soát xây dựng, sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật; chế tài xử phạt vi phạm đã được ban hành tương đối đầy đủ. Tổ chức bộ máy làm công tác y tế lao động tại các địa phương đã được kiện toàn, cơ bản ổn định. Tuy nhiên, hiện một số văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành nhưng quy định chưa phù hợp với thực tiễn nên công tác tổ chức thực hiện gặp khó. Đơn cử, hiện chưa có quy định cụ thể về công tác quản lý vệ sinh lao động và phòng chống BNN cho đối tượng lao động làm việc trong khu vực không có HĐLĐ. Do đó, việc tổ chức thực hiện và công tác quản lý gặp nhiều vướng mắc. Ngoài ra, nhận thức của người SDLĐ và NLĐ về VSLĐ, phòng chống BNN còn hạn chế; nhiều người SDLĐ chưa nghiêm túc thực hiện đúng và đủ các quy phạm pháp luật về lĩnh vực này…