Bất kỳ ai khi sử dụng máy tính đều mong muốn máy tính của minh khởi động một cách nhanh nhất để buớc vào làm việc. Có nhiều cách để bạn có thể điều chỉnh Windows để khởi động nhanh hơn như nâng cấp thêm RAM, bỏ bớt các chương trình trong mục khởi động (startup), và tối ưu hóa Registry.

Tuy nhiên chúng ta hãy xét đến mặt khác của vấn đề: đó là hệ thống nhập/xuất cơ bản, hay còn gọi là BIOS (Basic Input/Output System) nằm trên bo mạch chính của máy tính kiểm soát những gì xảy ra từ khi bạn nhấn nút mở máy tính. Chỉ cần thực hiện vài thay đổi đơn giản là bạn có thể làm máy tính của mình khởi động nhanh hơn một chút, thậm chí nhanh hơn đáng kể.

Trước khi thực hiện việc thay đổi BIOS, các bạn hãy chú ý lưu (ghi, chụp ảnh màn hình BIOS bằng mày ảnh…) để tránh trường hợp rủi ro ngoài ý muốn. Hoặc trước khi thay đổi một thiết lập nào đó, hãy ghi nhớ hiện trạng của thiết lập để bạn có thể phục hồi nó nếu cần. Trình đơn và thiết lập BIOS khác nhau giữa máy tính này với máy tính khác. Vài trong số các phương án được liệt kê dưới đây có thể không áp dụng được trên máy của bạn, và máy của bạn có thể có các cách khác ngoài những cách sau.

Cập nhật BIOS

Bạn có thể tìm được bản cập nhật BIOS cho máy của bạn bằng cách liên hệ với các hãng máy tính mà bạn đang dùng. Các nhà sản xuất bo mạch chính thường phát hành bản cập nhật để giải quyết các trục trặc, cập nhật tính năng, và cải thiện hiệu năng của máy.

Dù làm theo cách nào, hãy nhớ theo hướng dẫn cài đặt đúng theo từng chữ. Quá trình “flashing” (có nghĩa là cập nhật) một hệ BIOS thường xảy ra suôn sẻ, nhưng nếu bạn thực hiện không đúng cách (hoặc nếu bạn có cài đặt sai bản cập nhật), bạn có thể làm hư máy tính của mình. Hãy thực hiện quá trình cài đặt cẩn thận.

Màn hình BIOS cho phép bạn nhanh chóng cấu hình cách máy tính của bạn khởi động.

Truy xuất BIOS

Đôi khi việc vào BIOS (thường được gọi là Setup) tùy thuộc vào dòng Mainboard của từng loại máy tính. Trên hầu hết các máy tính, một màn hình khởi động được hiển thị khi bạn bật máy, hãy tìm dòng chữ cho biết phải nhấn phím nào để vào Setup. Thường đó là phím F1, F2, F12, hay phím Delete. Nếu làm tất cả mọi cách mà không được, hãy tham khảo sách hướng dẫn.

Đưa ổ đĩa cứng lên đầu

Hệ BIOS của máy bạn quản lý thứ tự ưu tiên cho các bộ phận khởi động của máy: ổ đĩa cứng, ổ đĩa quang, thiết bị USB… Đôi khi bạn muốn khởi động từ CD hay bút lưu trữ, nhưng thường nhất là bạn muốn ổ đĩa cứng khởi động trước. (Xét cho cùng thì đó là nơi Windows thường trú.) Nếu ổ đĩa cứng không được xếp ưu tiên, bạn sẽ phải chịu bị chậm trong khi hệ thống kiểm tra xem có các ổ đĩa khởi động khác.

Để thay đổi thứ tự khởi động, hãy chọn trình đơn khởi động (Boot) của BIOS, tìm mục thứ tự ưu tiên khởi động (Boot priority order) (hay mục tương tự). Tìm ổ đĩa cứng trong danh sách (có thể với tên khó hiểu như ‘IDE0’ hay ‘WD 1600BEVS-22RST0’), và theo hướng dẫn liệt kê để đưa ổ đĩa cứng lên đầu.

Thiết lập cho máy tính của bạn chọn ổ đĩa cứng chính lên đầu, giảm đáng kể thời gian khởi động.

Tắt tính năng POST

Trước đây, các máy tính phải thực hiện thao tác tự kiểm tra khi bật máy (POST – power-on self test) khá lâu. Hiện giờ vẫn còn vài loại máy tính thực hiện thao tác này, dù không còn cần thiết. Nếu máy tính của bạn phải chạy kiểm tra bộ nhớ hay gì đó tương tự, hãy vào BIOS và tìm mục ‘power-on self test’, ‘startup diagnostic’ (chẩn đoán khởi động), hay mục tương tự và vô hiệu hóa mục đó.

Cách khác là tìm kiểu tùy chọn ‘Fast Boot’ hay ‘Quick Boot’ (khởi động nhanh); kích hoạt tùy chọn này, máy sẽ bỏ qua thao tác kiểm tra khởi động và đi thẳng vào quá trình khởi động Windows.

Vô hiệu hóa phần cứng không cần thiết

Không phải người dùng nào cũng thích cổng 1394 (còn gọi là cổng FireWire) hay cổng chuột PS/2 tích hợp sẵn. Nếu bo mạch chính của bạn có phần cứng mà bạn không sử dụng, hãy xem BIOS có cho phép bạn vô hiệu hóa chúng hay không. Làm như thế bạn sẽ có thể tiết kiệm được 1 đến 2 giây thời gian khởi động, nhưng cũng giúp tăng tốc.

Lưu và khởi động lại

Sau khi bạn đã thực hiện vài hay tất cả các thay đổi, tìm trình đơn thoát (Exit), rồi chọn Exit Saving Changes (thoát có lưu thay đổi). Thao tác này sẽ lưu các thay đổi đã thực hiện và khởi động lại máy tính để thực thi những lựa chọn mới của bạn.