Năm 2014, Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới ở Gia Lai tập trung đầu tư cho 45 xã điểm, trong đó lựa chọn 19-20 xã tiệm cận nông thôn mới để đầu tư đạt chuẩn. Theo đó, tỉnh phấn đấu các xã điểm có thêm 6 tiêu chí, bình quân chung các xã của tỉnh có thêm 5 tiêu chí được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới… Tuy nhiên, theo chỉ đạo của UBND tỉnh thì tổng số đạt chuẩn nông thôn mới năm 2014 là 23 xã, tăng 3 xã so với kế hoạch ban đầu. Cụ thể hóa mục tiêu này, cơ quan chuyên môn tiến hành rà soát thay đổi 45 xã điểm được chọn trước đây, đồng thời chọn được 25 xã tiệm cận chuẩn nông thôn mới tập trung đầu tư năm 2014.

Làm đường giao thông nông thôn. Ảnh: Nguyễn Giác

Việc tăng số xã đạt chuẩn nông thôn mới nhằm hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2015 toàn tỉnh có 45 xã đạt chuẩn nông thôn mới mà nghị quyết của Tỉnh ủy đề ra. Tuy nhiên, mục tiêu trên liệu có đạt được khi quá trình xây dựng 23 xã đạt chuẩn nông thôn mới đòi hỏi nhiều yếu tố, nhất là cần nguồn vốn rất lớn để đầu tư các tiêu chí mà nông dân-người làm chủ chương trình xây dựng nông thôn mới không đủ nguồn lực để thực hiện như tiêu chí xóa đói giảm nghèo; thủy lợi… Giải pháp tháo gỡ khó khăn để hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới đề ra rất cần sự hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước; huy động tối đa các nguồn lực trong điều kiện dự báo phát triển kinh tế năm 2014 tiếp tục gặp khó khăn dễ dẫn đến kết quả huy động nguồn vốn đầu tư từ các doanh nghiệp và nhân dân không thuận lợi sẽ ảnh hưởng kế hoạch xây dựng nông thôn mới đã đề ra.

Giải đáp lo ngại này, ông Nguyễn Quốc Minh-Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển Nông thôn kiêm Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới tỉnh cho rằng: Hiện tại, Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới tỉnh chưa tổng hợp được nhu cầu vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới năm 2014 của các địa phương là bao nhiêu. Tuy nhiên, cá nhân ông tin rằng vốn đầu tư thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới đề ra năm nay không đến nỗi quá khó khăn như những năm trước đây.

Cơ sở khẳng định không khó khăn vốn đầu tư là quá trình hoạt động, các doanh nghiệp đều có kế hoạch đầu tư cơ sở thiết yếu vùng nông thôn phục vụ yêu cầu hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị; nông dân vay vốn, huy động vốn đầu tư phát triển sản xuất… cũng là đầu tư cho nông thôn mới. Đặc biệt, đến thời điểm này nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh năm 2014 đã được cấp trên 10,6 tỷ đồng; vốn trái phiếu Chính phủ đã cấp 133 tỷ đồng giúp cơ quan thực hiện chủ động nguồn vốn đầu tư. Nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia mà tỉnh được hưởng thụ cũng được phân bổ xong. Điều quan trọng là sử dụng các nguồn vốn đầu tư trên như thế nào để đạt mục tiêu xây dựng nông thôn mới đề ra là điều cần quan tâm.
 

Ảnh: Đức Thụy

Ông Minh nhìn nhận, chương trình mục tiêu quốc gia rải đều lĩnh vực kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh, trong khi đó một xã được công nhận xã nông thôn mới phải hội đủ các tiêu chí trên lĩnh vực kinh tế-xã hội, quốc phòng-an ninh. Vì vậy để nâng số xã đạt nông thôn mới đảm bảo mục tiêu đề ra, các sở, ngành cũng cần rà soát lại các tiêu chí thuộc ngành mình, từ đó tính toán tập trung nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia đầu tư hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới thuộc ngành mình quản lý theo hướng ưu tiên cho các xã được chọn đầu tư đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2014.

Cứ tưởng khó khăn nguồn vốn đầu tư được giải quyết, mục tiêu đưa thêm 23 xã đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2014 sẽ đạt đích, song thực tế lại nảy sinh vướng mắc khác. Theo ông Minh thì Thông tư Liên tịch 51/2013/TTLT-BNNPTNT-BKHĐT-BTC ngày 2-2-2013 của Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Kế hoạch-Đầu tư và Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư Liên tịch 26/2011/TTLT-BNNPTNT-BKHĐT-BTC về hướng dẫn một số nội dung thực hiện Quyết định 800/QĐ-TTg của Thủ tưởng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020 thì ưu tiên nguồn vốn sự nghiệp hỗ trợ các xã điểm thực hiện phần việc tập huấn, xây dựng trụ sở; lồng ghép vốn các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình hỗ trợ có mục tiêu… để đầu tư cho phát triển.

Theo đó, cơ quan chức năng của tỉnh đã phân khai xong các nguồn vốn đầu tư, trong đó nguồn vốn trái phiếu Chính phủ 133 tỷ đồng được phân bổ cho 88 xã nghèo của tỉnh và 14 xã có 13 tiêu chí đạt chuẩn nông thôn mới trở lên. Trong khi đó, chủ trương của UBND tỉnh là ưu tiên nguồn lực tập trung đầu tư cho 23 xã tiệm cận nông thôn mới, sớm đưa các xã trên đạt chuẩn nông thôn mới năm 2014. Khi “độ vênh” trong sử dụng nguồn vốn đầu tư này không sớm được giải quyết sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến mục tiêu tăng thêm 23 xã đạt chuẩn nông thôn mới.