Sau biết bao áp lực và lo âu, đến giờ cuối cùng của năm Dương lịch, toàn ngành Tài chính tỉnh nhà mới được nở một nụ cười trong sự chia sẻ, cảm thông. Thu ngân sách đạt 3.591 tỷ đồng, vượt 3% so với dự toán, chi ngân sách với tiết kiệm thêm 3 lần theo chủ trương của Chính phủ nhằm góp phần thực hiện mục tiêu giảm bội chi ngân sách, kiềm giảm lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.

Thắng lợi kép

Có thể nói, năm 2013, mặc dù chúng ta đã giành thắng lợi kép trong lĩnh vực thu ngân sách (vừa thực hiện miễn, giảm, gia hạn một số chính sách thuế mới của Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp) nhưng đồng thời chúng ta cũng hoàn thành vượt mức thu theo Nghị quyết của HĐND tỉnh đề ra. Tuy vậy, chúng ta không thỏa mãn với thành tích đạt được mà phải dám nhìn thẳng vào sự thật, không đổ lỗi cho khách quan để thấy rằng vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Đó là việc xây dựng và triển khai dự toán thu ngân sách của ngành Tài chính vẫn chưa sát tình hình thực tế, xây dựng các khoản thu ngoài cân đối từ các biện pháp tài chính thấp để bù vào số hụt thu từ các khoản thuế là thiếu tính bền vững và chưa hợp lý gây nên tình trạng mất cân đối trong quản lý điều hành ngân sách.
 

Cùng với đó, tình trạng kê khai thuế không đúng, không kịp thời, việc áp dụng thuế khoán không chính xác, có nguồn thu để ngoài sổ bộ; các nguồn thu tiềm năng chưa được khai thác, công tác quyết toán thuế chậm và thiếu chính xác, việc sử dụng, mua bán hóa đơn tự in trái quy định diễn biến phức tạp, chưa kiểm soát được hết tình trạng trốn, gian lận thuế, nhất là trong việc hoàn thuế… Đó là những vấn đề nhức nhối của toàn ngành cần sớm có giải pháp khắc phục vì đó không phải là do khó khăn trong sản xuất kinh doanh hay do thực hiện chính sách thuế mới của Nhà nước.

Về chi ngân sách, một trong những thành tựu nổi bật là nhờ phân khai sớm, đã tạo chủ động cho đơn vị sử dụng ngân sách, các nhu cầu chi theo dự toán được đảm bảo nguồn kinh phí để thực hiện, các đơn vị sử dụng ngân sách đã chủ động lập kế hoạch chi tiêu theo dự toán được giao. Năm 2013, với sự quan tâm đặc biệt cho mục tiêu chi an sinh xã hội, nông nghiệp, nông dân, nông thôn, tỉnh đã dành hơn 1.200 tỷ đồng để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ chương trình nông thôn mới, bổ sung vốn cho Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay hộ nghèo, mua bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách, hỗ trợ cấp bù thủy lợi phí cho nông dân, hỗ trợ mức khoán, đào tạo, bảo hiểm cho công nhân là đồng bào dân tộc thiểu số ở các doanh nghiệp nông nghiệp, trợ cấp, trợ giá các mặt hàng chính sách, hỗ trợ chi phí học tập cho học sinh, sinh viên nghèo theo chủ trương của Chính phủ, hỗ trợ học sinh bán trú, hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo…

Nhờ đó, nhiều hộ gia đình vượt qua khó khăn để thoát nghèo, đến cuối năm 2013 hộ nghèo đã giảm còn 17,23%, thoát nghèo được 6.659 hộ… góp phần quan trọng để phấn đấu đạt mục tiêu giảm nghèo bền vững, tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, tiến bộ và quốc phòng-an ninh luôn được ổn định và giữ vững.

Nỗ lực trong năm 2014

Bước sang năm 2014, theo dự báo, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức nên mặc dù dự toán thu cả năm xây dựng 3.250 tỷ đồng thấp hơn năm 2013 nhưng ngành Tài chính phải đương đầu với những áp lực mới. Đó là phải xử lý dứt điểm các khoản nợ đọng thuế từ các năm trước, phấn đấu giảm từ mức 21% xuống còn 5% so với tổng thu nội địa theo yêu cầu của ngành đề ra, trong khi nợ thuế lại có xu hướng tăng lên và đồng thời phải triển khai thực hiện các chính sách thuế mới sẽ làm giảm nguồn thu ảnh hưởng lớn đến nhiệm vụ chi, định mức chi đã được cân đối trong thời kỳ ổn định ngân sách 2011-2015. Vì vậy việc đảm bảo điều hành theo đúng mục tiêu về thu ngân sách như Nghị quyết của HĐND tỉnh đề ra là bài toán không dễ dàng.

Kinh nghiệm của năm qua cho thấy, ngành Thuế phải nỗ lực hơn nữa, có bản lĩnh và có nghệ thuật cao, biết khai thác và nuôi dưỡng nguồn thu, chủ động phối hợp với các ngành, các cấp để khắc phục các khó khăn, tồn tại nội bộ, tháo gỡ khó khăn trong sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, chủ động phát hiện các hành vi trốn thuế, gian lận thuế để kịp thời xử lý, ngăn chặn, không để tái diễn, phát sinh.
 

Mặc dù dự toán chi ngân sách năm 2014 cao hơn so với dự toán năm trước trên 3,1% nhưng lại thấp hơn so với ước thực chi của năm 2013 hơn 300 tỷ đồng. Điều đó cũng gây áp lực và khó khăn không nhỏ trong cân đối thực hiện nhiệm vụ chi. Vì vậy, công tác quản lý chi ngân sách phải quán triệt tinh thần tiết kiệm, sử dụng kinh phí đúng định mức, chế độ và nhiệm vụ được giao. Không sử dụng lãng phí các nguồn lực từ ngân sách và các khoản đóng góp của nhân dân, đây vừa là trách nhiệm, vừa là lương tâm của những người làm công tác quản lý và tham mưu về sử dụng, điều hành tài chính ngân sách. Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, chúng ta cần chắt chiu, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính của đất nước, kiên quyết không để xảy ra thất thoát, tham nhũng trong sử dụng, quản lý các nguồn lực này.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ, ngành Tài chính phải tập trung khắc phục hạn chế, bất cập từ nhiều năm trước như: việc thực hiện khoán chi theo biên chế, định mức chưa đạt mục tiêu mong đợi, công tác quyết toán sử dụng ngân sách còn chậm và mang tính hình thức, chưa có phân tích, đánh giá đúng kết quả việc sử dụng ngân sách với mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao, một số nhiệm vụ chi chưa phù hợp với cơ chế hiện nay, chưa mang lại hiệu quả thiết thực, vẫn còn nhiều chế độ, chính sách bất cập, xung đột nhau, rất khó cho những người làm công tác tài chính…

Đây là những vấn đề rất phức tạp, nhạy cảm, đòi hỏi phải biết cách vận dụng để xử lý kịp thời, đáp ứng được các yêu cầu nhiệm vụ mới, nếu vận dụng không đúng và xử lý chậm sẽ dẫn đến sai phạm, gây bất bình trong xã hội về những chính sách, chế độ đã và đang thực hiện… Vì vậy, ngành rất cần sự quan tâm chỉ đạo, chia sẻ, cảm thông của các cấp, các ngành. Bên cạnh đó, ngành Tài chính cần tranh thủ sự lãnh đạo từ cấp trên, biết khắc phục bằng tất cả tấm lòng, sự tận tụy, bằng trái tim và khối óc.

*

Chào đón năm mới, năm “Mã đáo thành công”, ngành Tài chính tỉnh Gia Lai cần tăng cường sự đoàn kết, thống nhất, phối hợp tốt hơn nữa, bám sát mục tiêu, nhiệm vụ, theo dõi sát tình hình thực tế của từng địa phương, đơn vị, doanh nghiệp, có những đề xuất, tham mưu đúng đắn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Nguyễn Dũng

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Tài chính