Kể từ đầu năm đến nay, số thu ngân sách toàn tỉnh không đạt bình quân 300 tỷ đồng/tháng. Điều này đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự toán (DT) 3.600 tỷ đồng do HĐND tỉnh giao, đồng thời cho thấy “sức khỏe” nền kinh tế vẫn chưa thực s­ự hồi phục, tốc độ tăng trưởng chưa được như kỳ vọng...

Theo báo cáo từ Cục Thuế tỉnh, tổng thu ngân sách 9 tháng qua đạt 2.467,5 tỷ đồng, bằng 68,5% DT HĐND tỉnh, giảm 2,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, số thu do cơ quan thuế quản lý thực hiện là 2.288,5 tỷ đồng, bằng 67,5% DT Bộ Tài chính và HĐND tỉnh giao, giảm 5,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Kết quả này cho thấy tình hình kinh tế-xã hội vẫn chưa thực sự hồi phục sau 1 thời gian dài nỗ lực vượt qua khó khăn, tốc độ tăng trưởng kinh tế tuy đạt 11,18% nhưng vẫn thấp hơn 1,63% so với cùng kỳ năm 2012.
 

Ảnh: K.N.B

Các lĩnh vực sản xuất nông-lâm nghiệp-vốn là nguồn thu chủ yếu của ngân sách địa phương bị ảnh hưởng bởi nắng hạn nên diện tích gieo trồng và năng suất, sản lượng không đạt kế hoạch (KH); các mặt hàng nông sản chủ lực như cao su, cà phê, hồ tiêu giá cả biến động liên tục. Giá trị sản xuất công nghiệp tăng trưởng thấp do ảnh hưởng khô hạn, sản lượng điện sản xuất mới đạt 60,5% kế hoạch, xi măng giảm 35% do khó tiêu thụ, tinh bột mì giảm 19,3%. Kim ngạch xuất khẩu ước đạt 175,26 triệu USD, giảm 47,2% so cùng kỳ năm ngoái. Kinh tế khó khăn ảnh hưởng xấu đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp (DN), hơn 1.000 DN không đủ năng lực buộc phải giải thể, phá sản, ngừng hoạt động...

Trong bối cảnh khó khăn chung, ngành Thuế đã tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết số 02/CP của Chính phủ về điều hành phát triển kinh tế-xã hội và tháo gỡ khó khăn cho DN trong sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường. Ở lĩnh vực thuế, ngành đã gia hạn thuế GTGT tháng 1, 2, 3-2013 cho 1.007 lượt DN với số tiền được gia hạn là 88,8 tỷ đồng; gia hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý I-2013 cho 614 DN với số tiền được gia hạn là 12,2 tỷ đồng; gia hạn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp quý II-2013 cho 385 DN với số tiền được gia hạn là 8,6 tỷ đồng. Giảm bớt áp lực tài chính tạm thời cho DN cũng đồng nghĩa với gia tăng áp lực bù đắp khoản hụt thu, giãn thu lên ngành Thuế.

Mặc dù đã chủ động đánh giá, phân tích các khoản thu-sắc thuế, đặc điểm từng địa bàn nhằm có giải pháp phù hợp chống thất thu, khai thác nguồn thu, bù đắp các khoản giảm thu, hụt thu do thực hiện các chính sách gia hạn-giảm thuế cũng như chính sách thuế mới... tuy nhiên, ngành Thuế đang gặp nhiều tác động, trở ngại dẫn đến hụt thu ngân sách do giá cả nông sản biến động bất lợi liên tục, tình hình mua bán nông sản từ cuối năm 2012 đến những tháng đầu năm 2013 diễn biến phức tạp, có hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh. Mặt khác, tình hình nợ đọng thuế có xu hướng tăng dần do nhiều DN không duy trì được hoạt động sản xuất kinh doanh, số nợ thuế chưa quyết toán đến ngày 31-7-2013 lên đến 633,1 tỷ đồng (chiếm 1,7%). Trong đó nợ khó thu 175,5 tỷ đồng, nợ thông thường 409,9 tỷ đồng, tỷ lệ nợ đọng thuế chiếm 8,6% so với tổng thu trên địa bàn.

Thông qua đánh giá kết quả thu từ một số khu vực, sắc thuế chủ yếu cho thấy, doanh số nộp ngân sách của các DN giảm đáng kể vì nhiều nguyên nhân. Số thu từ thu nhập doanh nghiệp Trung ương thực hiện 596 tỷ đồng, đạt 61,8% DT, tăng 1,2% so với cùng kỳ năm ngoái; thu từ DN có vốn đầu tư nước ngoài thực hiện 50,7 tỷ đồng, đạt 58,3% DT, tăng 0,3% so với cùng kỳ. Trong khi đó nguồn thu từ doanh nghiệp nhà nước địa phương thực hiện 47,5 tỷ đồng, đạt 29,7% DT, giảm 45,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguyên nhân giảm do một số DN chuyển sang nộp thuế khu vực công thương nghiệp-ngoài quốc doanh và thực hiện gia hạn thuế GTGT, thu nhập doanh nghiệp theo Thông tư số 16/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính. Khoản thu từ khu vực công thương nghiệp-ngoài quốc doanh thực hiện 968,5 tỷ đồng, đạt 71,4% DT, giảm 6,6% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do sản lượng nông sản bán ra của các DN giảm, doanh thu nộp thuế giảm, đồng thời với lý do thực hiện gia hạn nộp thuế GTGT, thu nhập doanh nghiệp. Ở lĩnh vực thu tiền sử dụng đất thực hiện 144,9 tỷ đồng, đạt 81% DT, giảm 13,1% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do nhiều dự án giao đất có thu tiền sử dụng đất triển khai chậm, thực hiện ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 5 năm theo Nghị định số 120/2010/NĐ-CP của Chính phủ...

Dưới góc độ quản lý nhà nước về thuế, ông Đoàn Khánh Vân-Cục trưởng Cục Thuế tỉnh nhận định, để hoàn thành DT HĐND tỉnh giao, tổng thu ngân sách 3 tháng cuối năm 2013 phải thực hiện 1.138 tỷ đồng, trong đó số thu do cơ quan thuế quản lý là 1.102 tỷ đồng; bình quân thu 367,3 tỷ đồng/tháng. Tuy nhiên, kể từ đầu năm đến nay, tỉnh chưa đạt được mức thu bình quân 300 tỷ đồng/tháng như dự kiến. Qua rà soát, đánh giá tình hình thì khả năng thu ngân sách thực tế ước đạt khoảng 1.052,5 tỷ đồng, trong đó cơ quan thuế ước đạt khoảng 862,2 tỷ đồng, bình quân 287,4 tỷ đồng/tháng.

Từ nay cho đến hết năm 2013, ngành Thuế sẽ quyết liệt triển khai các giải pháp thu ngân sách như: đôn đốc thu dứt điểm các khoản phải thu trong quý IV-2013, tăng cường công tác thanh tra-kiểm tra, đẩy mạnh các biện pháp xử lý, thu hồi nợ đọng thuế...