Rõ ràng chúng ta có thể lạc quan tin rằng hoạt động xuất khẩu tỉnh nhà đang có những tín hiệu vui khi kế hoạch xuất khẩu năm 2013 được UBND tỉnh đề ra là 390 triệu USD, trong khi chỉ mới 2 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu đã đạt được khoảng 47 triệu USD, đạt 12% kế hoạch và tăng gần 36% so với cùng kỳ năm 2012.

Nhìn lại kết quả hoạt động xuất khẩu trong năm 2012, vốn được coi là năm bản lề của kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm (2011-2015),  với mục tiêu ban đầu về kim ngạch xuất khẩu là 250 triệu USD, song kết quả thực hiện được vượt khá xa so với mục tiêu trên 440 triệu USD, tăng 76% so với kế hoạch. Hầu hết các mặt hàng xuất khẩu đều tăng trưởng về lượng và kim ngạch (trừ mặt hàng mủ cao su).
 

Một cơ sở sản xuất hàng xuất khẩu. Ảnh: K.L

Trong đó tăng trưởng cao tập trung vào 2 mặt hàng cà phê và mì lát. Cà phê đạt gần 140.000 tấn/278 triệu USD; mì lát đạt khoảng 131.000 tấn/32 triệu USD; mủ cao su ước đạt gần 23.330 tấn/67,6 triệu USD… Dù là năm đầy khó khăn, thách thức, nhưng quy mô xuất khẩu của tỉnh trong năm 2012 tiếp tục được mở rộng, kim ngạch xuất khẩu vẫn tăng trưởng khá.

Đây là nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị nói chung, của tỉnh ta nói riêng trong việc chủ động tìm nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Bản thân các doanh nghiệp cũng năng động hơn, không ngừng vượt khó để tìm đầu ra cho sản phẩm, ổn định sản xuất.

Năm 2013, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu và phát triển kinh tế biên mậu. Theo Sở Công thương, 2 tháng đầu năm 2013, trong tổng thể bức tranh xuất khẩu toàn tỉnh đã xuất hiện những “điểm sáng” đáng ghi nhận. Tổng kim ngạch xuất khẩu 2 tháng ước đạt 46,79 triệu USD, trong đó mặt hàng cà phê vẫn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực, chiếm tỷ trọng 68,27% trong tổng kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh.

Nguyên nhân là bởi các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê đã đầu tư máy móc thiết bị nâng cao chất lượng sản phẩm nên đã đáp ứng được nhu cầu thị trường thế giới nhập khẩu mặt hàng này. Một số mặt hàng xuất khẩu có tăng trưởng cao như: cà phê với trên 17.800 tấn/32 triệu USD (tăng 63,93% về lượng và tăng 70,69% về giá trị); mì lát 5.000 tấn/1,3 triệu USD (tăng gấp 2,33 về lượng và tăng 2,3 lần về giá trị); các mặt hàng khác đạt khoảng 8,3 triệu USD tăng 33,8%.

Đây cũng có thể được coi là hiệu quả bước đầu của nỗ lực thực hiện kế hoạch xuất khẩu hàng hóa tỉnh Gia Lai giai đoạn 2011-2015 của Sở Công thương. Ông Huỳnh Ngọc Tục-Giám đốc Sở Công thương cho biết: “Mục tiêu của kế hoạch hoạt động xuất khẩu giai đoạn 2011-2015 là đẩy mạnh phát triển sản xuất hàng hóa nhằm góp phần tăng trưởng kinh tế và đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh để góp phần cân đối ngoại tệ của quốc gia; tiêu thụ hết sản phẩm xuất khẩu của nông dân trong tỉnh để người dân ổn định và phát triển sản xuất bền vững.

Kế hoạch đã đề ra mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 180 triệu USD vào năm 2011, đến năm 2015 đạt 250 triệu USD, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu bình quân là 8,55%/năm”. Để đảm bảo thực hiện tốt các mục tiêu, ngoài những nỗ lực từ phía Nhà nước như thực hiện đồng bộ các quy hoạch về phát triển nguyên liệu cho công nghiệp chế biến và sản phẩm cho xuất khẩu nhằm tạo nguồn hàng xuất khẩu ổn định, bền vững; có chính sách ưu đãi đầu tư thích hợp cho các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất chế biến hàng xuất khẩu và các dự án có khả năng nâng cao giá trị gia tăng kim ngạch xuất khẩu thì về phía doanh nghiệp phải chủ động đề ra giải pháp, phương án sản xuất kinh doanh phù hợp, ứng dụng công nghệ mới để nâng cao chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh của hàng xuất khẩu.

Nếu có khả năng, các doanh nghiệp nên mạnh dạn mở rộng đầu tư, trồng và khai thác cao su trên đất nước bạn Campuchia, Lào để tăng lượng sản phẩm xuất khẩu cho tỉnh.

Trước mắt, mục tiêu trong năm 2013, tỉnh phấn đấu đạt về khối lượng và giá trị kim ngạch xuất khẩu ở các mặt hàng chủ yếu như: cà phê: 120.000 tấn/250 triệu USD; cao su: 15.000 tấn/46 triệu USD; mì lát: 139.000 tấn/34 triệu USD; gỗ tinh chế: 13 triệu USD; hàng khác (hàng tiêu dùng, xăng dầu, vật liệu xây dựng...): 47 triệu USD. Tin rằng với những kết quả đáng phấn khởi như trong 2 tháng đầu năm, cùng với hàng loạt giải pháp đã đề ra, đạt được mục tiêu trên là điều hoàn toàn trong tầm tay.