Ảnh: VGP/Lê Sơn

Báo cáo tình hình công tác 6 tháng qua, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu cho biết, công tác chỉ đạo điều hành của Bộ, của ngành tư pháp tiếp tục đổi mới theo phương châm “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả” của Chính phủ; bám sát mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các địa phương; ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Tư pháp tại Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2018 với nội dung trọng tâm là xây dựng, hoàn thiện thể chế, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, tạo động lực, điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển, đổi mới sáng tạo.

Nhờ vậy, việc triển khai các nhóm nhiệm vụ trọng tâm, từ xây dựng, thẩm định, thẩm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản và pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật, đến tổ chức thi hành pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, thi hành án dân sự, thi hành án hành chính, hành chính tư pháp... đều đạt nhiều kết quả nổi bật.

Tuy nhiên, công tác tư pháp trong 2 quý đầu năm vẫn còn có một số tồn tại, hạn chế, đòi hỏi phải có các giải pháp khắc phục ngay để bảo đảm hoàn thành các nhiệm vụ trong năm 2018 và những năm tiếp theo. Từ đó, cùng với 5 nhóm giải pháp chủ yếu, Bộ, ngành tư pháp xác định 7 nhóm nhiệm vụ trọng tâm trong công tác tư pháp 6 tháng cuối năm 2018.

Cụ thể: Tiếp tục tham mưu, giúp Chính phủ tổ chức thực hiện tốt công tác xây dựng pháp luật; tập trung nguồn lực để thực hiện tốt công tác tổ chức thi hành pháp luật, triển khai kịp thời, hiệu quả các luật, nghị quyết của Quốc hội mới ban hành, nhất là trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ, ngành tư pháp; ban hành thông tư thay thế Thông tư liên tịch số 23 của Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ; tiếp tục mở rộng và triển khai đồng bộ, hiệu quả Phần mềm đăng ký và quản lý hộ tịch; tập trung nghiên cứu, đề xuất các giải pháp để quản lý tốt và phát triển các tổ chức hành nghề công chứng; xử lý tốt các vụ kiện quốc tế, tham mưu, đề xuất với Chính phủ các giải pháp phòng ngừa khiếu kiện, tranh chấp đầu tư quốc tế; phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu thi hành án dân sự, từng bước tháo gỡ, giải quyết dứt điểm các vụ việc thi hành án dân sự phức tạp kéo dài.

Nói về công tác xây dựng pháp luật, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Nội vụ) Phạm Đức Toàn đã thông tin đến hội nghị một số nội dung sửa đổi, bổ sung của các dự án luật do Bộ Nội vụ được giao chủ trì. Theo đó, Bộ Nội vụ đã thực hiện đúng quy trình xây dựng chính sách, đánh giá tác động chính sách và một kinh nghiệm quý của Bộ Nội vụ là công tác xây dựng pháp luật do Bộ trưởng lãnh đạo, chỉ đạo.

Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) Trần Thị Trang cho biết, lãnh đạo Bộ Y tế cũng rất quan tấm đến công tác này. Chẳng hạn, lãnh đạo Bộ có phiên họp chuyên đề để nhìn nhận khuyết điểm, kinh nghiệm trong quá trình xây dựng, quy trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị; Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế cho ý kiến vấn đề lớn ngay trong quá trình xây dựng luật; giao Vụ Pháp chế tổ chức giao ban hàng tháng; kết quả xây dựng pháp luật trở thành tiêu chí về mặt thành tích để xét thi đua, khen thưởng; chú trọng tăng cường nguồn lực cho công tác này. Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Y tế đích thân tham dự cuộc họp thẩm định do Bộ Tư pháp tổ chức đối với dự án luật do Bộ Y tế được giao chủ trì.

Phó Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phạm Gia Túc cũng nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của công tác xây dựng và thi hành pháp luật và đề nghị Bộ Tư pháp tiếp tục phối hợp các bộ, ngành để công tác này đạt hiệu quả cao nhất.

Ông Phạm Gia Túc nhắc lại, hai cơ quan đã ký kết quy chế phối hợp thì tới đây cần tiếp tục thực hiện tốt quy chế, tăng cường trao đổi thông tin giữa hai cơ quan để công tác nội chính, phòng, chống tham nhũng và công tác tư pháp tiếp tục đạt nhiều kết quả tích cực. Lãnh đạo Ban Nội chính Trung ương cũng lưu ý một số khó khăn về hoạt động giám định đối với các vụ án kinh tế, tham nhũng lớn, cần được tháo gỡ kịp thời.

Phó Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao (TANDTC) Nguyễn Thúy Hiền mong muốn tiếp tục nhận được sự tham gia, góp ý của Bộ Tư pháp đối với việc xây dựng các nghị quyết của TANDTC, cũng như hoàn thiện hệ thống pháp luật để cơ sở pháp lý đầy đủ phục vụ công tác xét xử của ngành tòa án.

Về công tác thi hành pháp luật, Phó Chánh án TANDTC chỉ ra Nghị định 59 hiện không áp dụng với TANDTC, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao, nên Bộ Tư pháp tới đây cần nghiên cứu trình Chính phủ, Quốc hội xây dựng một đạo luật để áp dụng rộng rãi với tất cả các cơ quan. Thông tin TANDTC sắp thí điểm mô hình trung tâm hòa giải, đối thoại bên cạnh TAND, bà Nguyễn Thúy Hiền đề nghị Bộ Tư pháp, Ban Nội chính Trung ương ủng hộ trong quá trình thực hiện thí điểm mô hình này.

Phát biểu kết luận hội nghị, ngoài biểu dương những kết quả đạt được, Bộ trưởng Lê Thành Long cũng chỉ rõ một số tồn tại, bất cập trong chất lượng xây dựng pháp luật khi số văn bản chưa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chấp nhận tăng lên, trong đó có nguyên nhân từ trách nhiệm thẩm định của Bộ, ngành tư pháp.

Bộ trưởng cũng phê bình một số lĩnh vực của ngành chưa thực sự chuyển biến, chưa có trọng tâm, trọng điểm; quan hệ phối hợp công tác giữa các đơn vị thuộc Bộ với các bộ, ngành chưa thật chặt chẽ…

Để tiếp tục khắc phục những hạn chế, giải đáp những vướng mắc trong phạm vi quản lý của Bộ, ngành, Bộ trưởng Lê Thành Long yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ, các tổ chức pháp chế rà soát lại chương trình công tác theo kế hoạch để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ đúng tiến độ, chất lượng. Bên cạnh đó, pháp chế các bộ, ngành cần thực sự quan tâm đến các dự án luật được giao chủ trì.

Về tổ chức bộ máy, Bộ trưởng cho biết đang sửa đổi Thông tư 23, nên trong quá trình sắp xếp các phòng, đơn vị thuộc sở tư pháp cần bám sát tinh thần thông tư này để tham mưu phù hợp cho chính quyền địa phương.

Theo Bộ trưởng Lê Thành Long, ngành tư pháp có 2 đơn vị sự nghiệp là phòng công chứng và trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản. Với chủ trương hiện nay, sở tư pháp phải tham mưu cho UBND để 2 đơn vị này tự chủ được.

Đồng thời chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra phát hiện vi phạm để chấn chỉnh kịp thời, bảo đảm quản lý nhà nước trong các lĩnh vực hoạt động của Bộ, ngành tư pháp và lưu ý giải quyết giấy tờ hộ tịch cho người dân di cư tự do ở các địa phương vùng biên.

Cùng với đó, công tác thi hành án dân sự phải đạt được ít nhất 2 chỉ tiêu về việc, về tiền; công khai trả lời các kiến nghị của địa phương trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Tư pháp.