Cơ quan phòng vệ Đài Loan thông báo hòn đảo này đã điều máy bay xua đuổi và phát cảnh báo sau khi hai máy bay chiến đấu J-11 của Trung Quốc vượt qua “đường ranh giới” trên biển, nơi chia tách Đài Loan và Trung Quốc đại lục, vào sáng ngày 31/3.

“Vào lúc 11h ngày 31/3, hai máy bay J-11 của không quân Trung Quốc đã xâm phạm thỏa thuận ngầm được duy trì từ lâu khi vượt qua đường ranh giới tại eo biển Đài Loan. Đây là hành động cố ý, liều lĩnh và khiêu khích. Chúng tôi đã thông báo cho các đối tác khu vực và lên án Trung Quốc vì hành động này”, thông báo của cơ quan phòng vệ Đài Loan nêu rõ.

Trung Quốc đã tăng cường triển khai máy bay chiến đấu và tàu chiến di chuyển gần Đài Loan hoặc đi qua eo biển Đài Loan trong những năm gần đây. Tuy nhiên, Bắc Kinh hiếm khi điều máy bay hoặc tàu chiến vượt qua đường ranh giới trên biển cắt ngang eo biển Đài Loan.

Truyền thông Đài Loan cho biết lần gần đây nhất các máy bay Trung Quốc vượt qua đường ranh giới này là vào năm 2011. Khi đó, cả Đài Loan và Trung Quốc đại lục đều xem đây là sai sót không cố ý của hai máy bay Trung Quốc khi xua đuổi một máy bay do thám Mỹ gần đó.

Tuy vậy, trong vụ việc xảy ra hôm qua, Đài Loan mô tả đây là hành động “cố ý xâm phạm” của máy bay Trung Quốc. Alex Huang, người phát ngôn của văn phòng lãnh đạo Đài Loan, gọi hành động của máy bay chiến đấu Trung Quốc là “khiêu khích và phá hủy hiện trạng của eo biển”.

Vụ việc trên diễn ra chỉ một tuần sau khi Mỹ đưa một tàu khu trục và một tàu tuần duyên đi qua eo biển Đài Loan khiến Trung Quốc nổi giận. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời của nước này.

Trung Quốc đã tăng cường mạnh mẽ việc gây sức ép cả về ngoại giao và quân sự đối với Đài Loan kể từ khi nhà lãnh đạo Thái Anh Văn lên nắm quyền từ năm 2016, bao gồm việc tiến hành hàng loạt cuộc tập trận gần hòn đảo.

Tuần trước, bà Thái Anh Văn đã có chuyến đi ngắn tới Hawaii và có bài phát biểu tại đây. Động thái này của nhà lãnh đạo Đài Loan buộc Trung Quốc phải trao công hàm phản đối tới Mỹ, gọi đây là hành động “cực kỳ nguy hiểm”.

Bloomberg ngày 31/3 dẫn các nguồn thạo tin cho biết các quan chức trong chính quyền Tổng thống Donald Trump đã ngầm đồng ý với đề nghị của Đài Loan về việc mua hơn 60 máy bay chiến đấu của tập đoàn Lockheed Martin.

Mặc dù không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, song Mỹ vẫn là nhà cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo này. Do lo ngại phản ứng tiêu cực từ Trung Quốc, kể từ năm 2002, Washington đã nhiều lần từ chối các đề xuất của Đài Loan về việc bán vũ khí cho hòn đảo này.

Trong chuyến thăm tới Hawaii tuần trước, nhà lãnh đạo Thái Anh Văn cho biết một thỏa thuận mua bán máy bay chiến đấu mới với Mỹ sẽ “nâng cao đáng kể năng lực không quân và mặt đất của Đài Loan, đồng thời tăng cường sức mạnh quân sự và chứng minh cho thế giới thấy cam kết của Mỹ với việc phòng vệ của Đài Loan”.