Bộ trưởng quốc phòng ASEAN và các đồng cấp của 8 quốc gia đội thoại tại Hội nghị ADMM+ tại Malaysia (Ảnh: Yonhap)

Phát biểu tại diễn đàn, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Manohar Parrikar nhấn mạnh: “Tự do hàng hải và hàng không tại lãnh hải quốc tế, quyền tự do đi lại và bay qua (các vùng biển này) cũng như tự do giao thương và tiếp cận đến các nguồn tài nguyên là phù hợp với các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS)”.

Bộ trưởng Parrikar nhận định: “Tình hình tại Biển Đông cùng với những diễn biến gần đây đang thu hút sự chú ý cũng như làm gia tăng sự quan ngại trong khu vực”.

Ấn Độ kêu gọi tất cả các bên tham gia tranh chấp tại Biển Đông tuân thủ Tuyên bố chung giữa các bên tại Biển Đông (DOC) và sớm đồng thuận để đi đến xây dựng bộ quy tắc ứng xử chung (COC), ông Parrikar phát biểu.

Cũng tại diễn đàn trên, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Han Min-koo cũng kêu gọi tự do hàng hải và hàng không cần phải được đảm bảo tại Biển Đông. Đây là lần đầu tiên một quan chức cao cấp quốc phòng của Hàn Quốc đề cập đến tranh chấp trên Biển Đông tại một diễn đàn an ninh khu vực.

Bộ trưởng Quốc phòng Han Min-koo cũng kêu gọi giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình và sự đồng thuận giữa các bên liên quan, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Căng thẳng đã leo thang trên Biển Đông vào tuần trước sau khi Mỹ phái tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Lassen áp sát một đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp trái phép ở Biển Đông.

Không nằm ngoài dự đoán, căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc về Biển Đông đã bao trùm lên Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) lần này tại Kuala Lumpur, Malaysia với sự tham dự của Bộ trưởng quốc phòng 10 nước ASEAN và 8 nước đối thoại trong đó có Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Nga và Mỹ.

Hội nghị ADMM+ lần này khép lại mà không ra được tuyên bố chung do bất đồng sâu sắc giữa Mỹ và Trung Quốc về tình hình Biển Đông.

Lý do không ra được tuyên bố chung, theo tờ Yonhap của Hàn Quốc, Trung Quốc không chấp thuận bản tuyên bố chung có đề cập đến việc thành lập bộ quy tắc ứng xử (COC) giữa các bên tại Biển Đông, theo đó các hoạt động của các nước tranh chấp sẽ phải tuân thủ theo. Trong khi đó, Mỹ nhất quyết cho rằng phải đề cập bộ quy tắc COC cũng như Tuyên bố chung giữa các bên ở Biển Đông DOC, vốn được ký kết giữa Trung Quốc và ASEAN vào năm 2002, trong bản tuyên bố chung Hội nghị ADMM+ lần này.

Liên quan đến vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Han Min-koo cũng kêu gọi Bình Nhưỡng phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên thông qua đàm phán. Ông Han Min-koo cũng cảnh báo việc Bình Nhưỡng phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa chỉ làm leo thang căng thẳng trong khu vực.