Năm học 2010-2011 là năm học đầu tiên triển khai BHYT học sinh theo diện bắt buộc theo qui định của Luật BHYT. Vẫn biết vấn đề gì mới triển khai thực hiện cũng khó khăn. Song trong việc triển khai BHYT học sinh theo diện bắt buộc trong năm học đầu tiên này hình như còn nhiều vấn đề chưa thực sự được nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng nên trong những qui định, hướng dẫn triển khai thực hiên Luật BHYT vẫn còn khá nhiều những vướng mắc, những quy định chưa thực sự kịp thời, phù hợp với đặc thù của công tác thu BHYT học sinh cũng như điều kiện, thói quen của phụ huynh học sinh và Nhà trường trong thiển khai thực hiện BHYT học sinh nhiều năm qua.

Thứ nhất: Việc chuyển từ thu BHYT học sinh theo năm học sang thu theo năm tài chính là một bước chuyển đổi khó khăn, phức tạp. Chỉ riêng việc chuyển từ thói quen thu theo năm học sang thu theo năm tài chính đã làm các trường hết sức bối rối (cần lưu ý một thực tế là bộ máy các đại lý BHYT học sinh ở các trường là do Ban giám hiệu (BGH) chỉ định nên chủ yếu chỉ giúp BGH nhà trường thống kê, tổng hợp theo dõi còn thực chất hoạt động BHYT học sinh là do tất cả CB,GV nhà trường thực hiện), vì trước đây học sinh không tham gia BHYT cùng thời điểm nên mức thu của mỗi em một khác, rồi cách tính 30% hỗ trợ của NSNN cho từng em, xác định đối tượng ưu tiên các loại… nhà trường không biết đường nào mà lần. Mặt khác, với số tiền tham gia BHYT học sinh được qui định 3% lưng tối thiểu (dù được Nhà nước hỗ trợ 30%) vẫn là một khoản khá lớn đối với nhiều gia đình. Đặc biệt trong năm 2010 tuy BHXH tỉnh có đưa ra 2 phương thức thu nhưng thực ra phương thức thu đến 31/12/2010 là không thực hiện được vì vi phạm qui định không phát hành thẻ BHYT có giá trị dưới 6 tháng. Như vậy buộc phải thu theo phương thức 2 là thu đến 31/12/2011. Như vậy dù đã được hỗ trợ 30% thì em phỉ nộp nhiều nhất (16 tháng) vẫn đến 245.500 đồng?

Thứ 2: Việc qui định thu 01 đợt cho 01 năm vào tháng 12 năm trước (Thẻ có hiệu lực từ 01/01-31/12 năm sau) có vẻ chưa theo qui định của Luật BHYT và không được phù hợp với thực tế cho lắm. Chỉ riêng việc thu 01 lần trong tháng 12 hàng năm thì không nhà trường nào dám đảm bảo thu được của học sinh. Chúng ta nên hiểu rằng học sinh không phải là người đóng BHYT cho mình mà là cha mẹ, và không phải cha mẹ học sinh nào cũng quan tâm đầy đủ đến sức khỏe của con cái? có phụ huynh học sinh chỉ lo làm rẫy, 01 năm chi gặp nhà trường 01 lần trong cuộc họp phụ huynh, còn lại phó mặc cho Nhà trường.

Thứ 3: Luật BHYT qui định tham gia BHYT học sinh là bắt buộc nhưng lại không qui định chế tài trong thực hiện luật và cũng không qui định cụ thể trách nhiệm của các cấp, các ngành. Như vậy liệu có đảm bảo Pháp luật về BHYT học sinh được triển khai thực hiện nghiêm túc trong đời sống xã hội.

Đối với thị xã An khê, công tác triển khai BHYT học sinh đã được BHXH thị xã triển khai tích cực. UBND thị xã đã có văn bản chỉ đạo đến các ngành, các cấp và BGH các trường yêu cầu triển khai thực hiện nghiêm túc BHYT học sinh. BHXH thị xã cũng đã phối hợp với phòng Giáo dục thị xã có Công văn hướng dẫn các trường tổ chức triển khai thực hiện BHYT học sinh theo qui định mới và các trường trên địa bàn cũng đang cố gắng hết sức để triển khai có hiệu quả. Tuy nhiên, trong đợt đi làm việc với các trường trên địa bàn mới đây, điều mà chúng tôi thấy ở hầu hết các trường là sự phàn nàn về những khó khăn là sự thay đổi quá nhiều trong chính sách BHYT học sinh và những bất cập trong quá trình triển khai thực hiện và các trường đều không tự tin khi đề cập đến kết quả thu nộp BHYT hoc sinh của đơn vị mình. Điều đó là cho chúng tôi thực sự băn khoăn, lo lắng về chỉ tiêu kế hoạch 7.000 em năm 2010 mà BHXH tỉnh giao cho BHXH thị xã An khê, tăng 1.700 em so với năm 2009. Với những khó khăn bất cập nêu trên, giải pháp nào cho việc thực hiện thắng lợi kế hoạch tỉnh giao. Đây quả là một bài toán khó mà cán bộ viên chức BHXH thị xã phải tìm ra lời giải.