Dự thảo thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 về bảo hiểm xã hội bắt buộc nêu cách tính hưởng chế độ trợ cấp hưu trí xã hội.

Hướng dẫn cách tính trợ cấp hưu trí

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 về bảo hiểm xã hội bắt buộc. 

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, trong đó quy định chế độ đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Theo dự thảo Nghị định, người hưởng là công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu (tối thiểu 15 năm), chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (70-75 tuổi).

Để được hưởng chế độ này, người hưởng không hưởng bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà có yêu cầu được hưởng trợ cấp hằng tháng.

Theo dự thảo thông tư, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nêu những trường hợp cụ thể để dễ dàng hình dung về quy định pháp luật.

Giả sử trường hợp của bà H. sinh tháng 5/1969 có thời gian đóng bảo hiểm xã hội 10 năm, mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là 9 triệu đồng/tháng.

Tháng 6/2026, bà H. đề nghị được hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 của Luật Bảo hiểm xã hội. Giả sử mức trợ cấp hưu trí xã hội tại thời điểm tháng 6/2026 là 500.000 đồng/tháng.

Thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng của bà H. tính theo công thức dự kiến như sau:

Thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng của bà H. tínhtheo công thức trên là 360 tháng.

Thời gian từ khi đề nghị hưởng trợ cấp hằng tháng (tháng 6/2026) đến khi tuổi đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (đủ 75 tuổi) là 220 tháng.

Thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng của bà H. tính theo công thức quy định vượt quá thời gian đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Do vậy, bà H. được tính để hưởng mức trợ cấp hằng tháng với mức cao hơn, mức cao hơn mức trợ cấp hưu trí xã hội theo công thức quy định như sau:

Như vậy, bà H. sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng từ tháng 6/2026 đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (đủ 75 tuổi) với mức hưởng tại thời điểm giải quyết bằng: 500.000 + 318.181,82 = 818.181,82 đồng/tháng, được làm tròn bằng 818.182 đồng/tháng.

Mức trợ cấp hằng tháng của bà H. sẽ được điều chỉnh khi Chính phủ điều chỉnh lương hưu theo quy định tại Điều 67 của Luật Bảo hiểm xã hội.

Thân nhân hưởng trợ cấp khi người lao động qua đời

Người lao động đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết khi chưa hết thời hạn hưởng trợ cấp hằng tháng thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần theo quy định.

Ví dụ: Ông S. được cơ quan bảo hiểm xã hội giải quyết hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 của Luật Bảo hiểm xã hội với thời gian hưởng là 156 tháng và mức trợ cấp hằng tháng tại thời điểm giải quyết giả định là 500.000 đồng/tháng.

Ông S. hưởng trợ cấp hằng tháng được 120 tháng thì chết, giả định mức trợ cấp hằng tháng tại thời điểm trước khi chết của ông S. là 900.000 đồng/tháng.

Trợ cấp một lần cho những tháng trợ cấp hằng tháng ông S chưa nhận theo thời hạn hưởng đã được giải quyết quy định theo dự thảo Nghị định được tính như sau:

Trợ cấp một lần = (156 - 120) x 900.000 (đồng) = 32,4 triệu đồng.

Như vậy, thân nhân của ông S. được hưởng trợ cấp một lần bằng 32,4 triệu đồng. Ngoài ra, thân nhân của ông S. còn được hưởng trợ cấp mai táng quy định tại khoản 2 Điều 85 của Luật Bảo hiểm xã hội khi thuộc một trong các trường hợp quy định tại dự thảo Nghị định.