Ngày 16/02/1995, BHXH Việt Nam được thành lập theo Nghị định số 19-CP của Chính phủ, trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH ở Trung ương và địa phương thuộc hệ thống Lao động - Thương binh và Xã hội và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. BHXH Việt Nam ra đời tạo dấu mốc cải cách quan trọng nhằm thu gọn đầu mối tổ chức, thực hiện chính sách BHXH theo hướng tập trung, thống nhất trong phạm vi toàn quốc.

Trải qua 29 năm xây dựng và trưởng thành (16/02/1995-16/02/2024), với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và tinh thần đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm cao của tập thể công chức, viên chức (CCVC), người lao động (NLĐ), BHXH Việt Nam đã không ngừng phát triển và đạt được các thành tích quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội (ASXH) của Đảng và Nhà nước.

Tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả

Hệ thống tổ chức của BHXH Việt Nam được tổ chức gồm 3 cấp: Trung ương, cấp tỉnh và cấp huyện và từng bước được kiện toàn qua từng thời kỳ theo hướng linh hoạt, hiệu quả, chuyên nghiệp, hiện đại; giảm đầu mối và chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ; phù hợp với tinh thần Chính phủ liêm chính, kiến tạo, hành động, phục vụ người dân và doanh nghiệp (DN).

Suốt chặng đường hình thành và phát triển, ngành BHXH Việt Nam luôn nhận được sự quan tâm sâu sát của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, được thể hiện cụ thể thông qua các Chỉ thị, Nghị quyết như: Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị, về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII về cải cách chính sách BHXH… Đây là những định hướng quan trọng, làm nền tảng cho sự phát triển bền vững của hệ thống BHXH, BHYT nói chung và BHXH Việt Nam nói riêng.

Tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT đến với người đồng bào dân tộc thiểu số

Không ngừng mở rộng lưới an sinh xã hội

Mục tiêu xuyên suốt của ngành là phát triển BHXH, BHYT theo hướng bao phủ toàn dân, số người tham gia luôn tăng qua các năm, tỷ lệ người tham gia BHYT phát triển bền vững, vượt mục tiêu được Đảng và Chính phủ giao. Diện bao phủ BHXH, BHYT, BHTN tăng, góp phần mở rộng hiệu quả lưới ASXH tới mọi người dân, NLĐ, củng cố vững chắc nền ASXH của đất nước.

Đến nay có khoảng trên 18,26 triệu người tham gia BHXH, đạt 39,25% lực lượng lao động (LLLĐ) trong độ tuổi, (trong đó, có khoảng 1,83 triệu người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 3,92% LLLĐ trong độ tuổi, tăng 305 lần so với năm đầu thực hiện chính sách BHXH tự nguyện năm 2008); tham gia BHTN có khoảng 14,7 triệu người, đạt gần 31,6% LLLĐ trong độ tuổi, tăng gần 2,5 lần so với năm đầu tiên thực hiện chính sách BHTN (năm 2009). Toàn quốc có khoảng 93,3 triệu người tham gia BHYT, đạt 93,35% dân số, tiệm cận mục tiêu BHYT toàn dân.

Đảm bảo quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng

Kịp thời đảm bảo việc giải quyết, chi trả chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN; chuyển đổi hiệu quả phương thức quản lý từ thủ công sang hiện đại, đảm bảo nguyên tắc đóng - hưởng; đổi mới phương thức hoạt động của toàn hệ thống theo hướng phục vụ, đẩy mạnh giao dịch điện tử, tăng cường sử dụng các dịch vụ công ích, rút ngắn thời gian giải quyết, tạo thuận lợi và đảm bảo quyền lợi cho NLĐ và Nhân dân.

Kịp thời chi trả lương hưu, trợ cấp cho người hưởng

Kể từ năm 1995 đến nay, toàn Ngành đã giải quyết khoảng hơn 144,8 triệu lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; từ năm 2010 đến hết năm 2022 phối hợp giải quyết gần 9,7 triệu người hưởng các chế độ BHTN; hiện có hơn 3,3 triệu người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng. Bên cạnh đó, từ năm 2003 đến 2023, phối hợp với các cơ sở y tế bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh (KCB) BHYT cho trên 2.542,8 triệu lượt người; tháo gỡ khó khăn, giải quyết tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, kịp thời thanh toán chi phí KCB BHYT, tạo điều kiện thuận lợi để các cơ sở KCB phục vụ người bệnh BHYT.

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, việc làm của người dân, NLĐ, từ năm 2020 đến năm 2022, ngành BHXH Việt Nam đã chủ động, quyết liệt tham gia cùng các Bộ, ngành tham mưu Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, NLĐ gặp khó khăn do đại dịch. Tập trung huy động mọi nguồn lực, trên nền nguồn dữ liệu sẵn có để triển khai kịp thời các gói hỗ trợ từ quỹ BHXH, BHTN nhanh gọn, chính xác tới hàng chục triệu NLĐ, người sử dụng lao động vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống, phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Từ những kết quả trên cho thấy, công tác đảm bảo quyền lợi của người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT là quyết tâm chính trị của toàn ngành luôn được ưu tiên đặt làm trung tâm, góp phần củng cố, tạo thêm niềm tin vững chắc của mọi tầng lớp Nhân dân vào các chính sách ASXH của Đảng và Nhà nước.

Nâng cao chất lượng phục vụ vì sự hài lòng của người dân, DN

BHXH Việt Nam đã tập trung mọi nguồn lực, triển khai quyết liệt nhiều giải pháp, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính (TTHC), đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân tham gia, thụ hưởng chính sách và được đánh giá cao.

Rút gọn từ 263 TTHC vào năm 2009 xuống còn 25 TTHC, 100% thủ tục được cung cấp trực tuyến mức độ 4, thực hiện giao dịch điện tử với các tổ chức, cá nhân ở tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ… Gần như tất cả các hoạt động của Ngành, cũng như các giao dịch của người tham gia, đơn vị sử dụng lao động với cơ quan BHXH đã được thực hiện trên môi trường số, mọi lúc, mọi nơi.

Triển khai Đề án 06 của Chính phủ được đánh giá là một trong những đơn vị đi đầu và vinh dự được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Riêng trong năm 2023, Ngành đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong cơ sở dữ liệu do BHXH Việt Nam quản lý với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trong đó có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT; Hệ thống thông tin giám định BHYT đã kết nối, liên thông với gần 13.000 cơ sở KCB BHYT trên toàn quốc… Bên cạnh đó, Ngành đã đưa vào triển khai ứng dụng “VssID - BHXH số” trên nền tảng thiết bị di động với khoảng 35 triệu người sử dụng; phối hợp triển khai KCB BHYT bằng căn cước công dân tại 100% cơ sở KCB…

Hướng dẫn việc cài đặt và sử dụng VssID - BHXH số

Song song đó, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân, DN, ngành BHXH Việt Nam đã triển khai đồng bộ các giải pháp và đạt được những kết quả tích cực ở các mặt công tác, kiện toàn tổ chức bộ máy BHXH các cấp; nâng cao năng lực đội ngũ CCVC trong toàn Ngành; mở rộng hợp tác quốc tế, từng bước hiện đại hoá hệ thống quản lý BHXH, BHYT…

Có thể khẳng định rằng, kể từ khi thành lập đến nay, ngành BHXH Việt Nam đã nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức và đạt được nhiều thành quả quan trọng, góp phần nâng cao vị thế của Ngành. Để thực hiện thành công các mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân thời gian tới, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, ngành BHXH Việt Nam tiếp tục triển khai các giải pháp với tinh thần chủ động, đồng bộ và toàn diện, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, đảm bảo ASXH, ổn định đời sống Nhân dân, lập thành tích chào mừng kỷ niệm 30 năm xây dựng và phát triển của Ngành BHXH Việt Nam vào năm 2025.