Trong hoạt động BHXH để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các bên tham gia BHXH, các hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh là rất cần thiết. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để hệ thống này hoạt động có hiệu quả và nhanh chóng, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên có liên quan. Có một thực tế, khi quyền của người lao động bị vi phạm (hoặc tưởng bị vi phạm vì chưa hiểu hết pháp luật BHXH) họ đều mong muốn được giải quyết sớm, nhất là những vấn đề liên quan đến trợ cấp BHXH. Ví dụ như việc tính sai tỷ lệ hưởng BHXH, tính sai mức hưởng... họ muốn được giải quyết theo mong muốn hoặc hiểu biết của họ. Do đó, đòi hỏi viên chức, người lao động được giao nhiệm vụ phải có những kỹ năng nhất định trong hoạt động giải quyết đơn thư; đặc biệt là việc phân biệt khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về BHXH, BHTN, BHYT và khiếu nại quyết định, hành vi về BHXH, BHTN, BHYT.

Theo đó, tại Quyết định số 378/QĐ-BHXH của BHXH Việt Nam ban hành Quy trình tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh đã chỉ rõ:

Khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về BHXH, BHTN, BHYT là việc công dân, cơ quan, tổ chức đề nghị cơ quan BHXH, người có thẩm quyền trong cơ quan BHXH xem xét lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan BHXH, người có thẩm quyền trong cơ quan BHXH trong hoạt động thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT; kết luận thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT; quyết định xử phạt vi phạm hành chính về đóng BHXH, BHTN, BHYT và các quyết định hành chính, hành vi hành chính về BHXH, BHTN, BHYT khác khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Khiếu nại quyết định, hành vi về BHXH, BHTN, BHYT  là việc công dân, cơ quan, tổ chức đề nghị cơ quan BHXH, người có thẩm quyền trong cơ quan BHXH xem xét lại quyết định, hành vi của cơ quan BHXH, người có thẩm quyền trong cơ quan BHXH trong việc thực hiện chế độ, chính sách về BHXH, BHYT, thu BHTN và chi trả trợ cấp BHTN khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

Việc nhận biết rõ thế nào là “khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về BHXH, BHTN, BHYT”, thế nào là “khiếu nại quyết định, hành vi về BHXH, BHTN, BHYT” sẽ giúp viên chức và người lao động làm công tác tiếp dân, phân loại xử lý đơn và hướng dẫn người dân thực hiện đúng các quy định của pháp luật về khiếu nại. Đồng thời, là thao tác đầu tiên giúp cho quá trình xử lý, giải quyết đơn khiếu nại đảm bảo chính xác, đúng thẩm quyền, trình tự./.