Tài liệu lưu trữ có ý nghĩa to lớn đối với tất cả hoạt động của Tổ quốc Việt Nam về các mặt chính trị, kinh tế, khoa học, lịch sử v.v…Với vai trò và ý nghĩa đó, tài liệu lưu trữ đã được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. “Tài liệu có giá trị đặc biệt về phương diện kiến thiết Quốc gia”. Cùng với các loại di sản văn hoá khác mà con người để lại từ đời này sang đời khác như các di chỉ khảo cổ, các hiện vật trong bảo tàng, công trình kiến trúc, điêu khắc, hội hoạ v.v…, tài liệu lưu trữ để lại cho cơ quan hội loài người các văn tự cực kỳ giá trị. Sự xuất hiện các văn tự và việc lưu trữ các loại văn tự đó trở thành một trong những tiêu chí đánh giá trình độ văn minh của các dân tộc trên thế giới. Một dân tộc có chữ viết sớm, có nhiều văn tự được lưu giữ thể hiện dân tộc có nền văn hoá lâu đời. Tài liệu lưu giữ được bảo quản từ thế hệ này sang thế hệ khác là thông tin vô tận để xây dựng nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc.

Thí dụ : Tài liệu lưu trữ giúp chúng ta khôi phục và gìn giữ những phong tục tập quán, về những nét văn hoá đặc sắc, những lễ hội cổ truyền, những làn điệu dân ca, ngôn ngữ, trang phục… của các dân tộc anh em Ba Na, Ê Đê, Tày, Thái như: Lễ hội lúa mới, lễ hội đâm trâu, trường ca Tây Nguyên v.v…

Có thể khẳng định rằng tài liệu lưu trữ có ý nghĩa thực tiễn, vừa có ý nghĩa lịch sử lớn lao. Vì vậy, trong pháp lệnh Lưu trữ Quốc gia được Uỷ ban thường vụ Quốc hội thông qua ngày 04/4/2001 chỉ rõ: “ Tài liệu lưu trữ Quốc gia là di sản văn hoá của dân tộc, có giá trị đặc biệt đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”.