Trong 02 ngày 19 và 20/11/2012, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tổ chức Hội thảo nâng cao năng lực xây dựng chính sách BHYT: Kinh nghiệm từ Hàn Quốc. Dự và chỉ đạo hội nghị có Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên.
 
Tham dự có đại diện Vụ các vấn đề xã hội của Quốc hội, Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Quốc phòng, các vụ chức năng của Bộ Y tế, một số ban nghiệp vụ của BHXH Việt Nam, BHXH 14 tỉnh, thành phố phía Bắc, BHXH Bộ Quốc phòng…

Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Tống Thị Song Hương, Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế đánh giá kết quả sau 03 năm thực hiện Luật BHYT, số người dân có thẻ BHYT tăng nhanh, đến nay tỷ lệ bao phủ BHYT ở Việt Nam gần đạt 65% dân số. BHYT đã tạo ra nguồn tài chính công quan trọng cho công tác khám bệnh, chữa bệnh, cải thiện tiếp cận dịch vụ y tế, góp phần thực hiện mục tiêu công bằng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, đảm bảo An sinh xã hội. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Luật BHYT cũng còn nhiều hạn chế, tồn tại cần tiếp tục nghiên cứu đề xuất, kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT.

Trong 02 năm qua, thực hiện Dự án KOICA (Hàn Quốc) đã tập vào tư vấn chính sách, đào tạo, nâng cao năng lực cán bộ, cải thiện cơ chế thanh toán BHYT. Kinh nghiệm thực hiện BHYT toàn dân của Hàn Quốc là tài liệu quý báu để tham khảo nghiên cứu vận dụng vào điều kiện thực tế của Việt Nam. Tiếp theo Hội thảo 1 (tháng 3/2012) về kinh nghiệm tổ chức thực hiện BHYT tại Hàn Quốc, hội thảo lần này nhằm trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm của Hàn Quốc trong công tác thu phí, quản lý tài chính BHYT, đề xuất tính toán mức giá dịch vụ kỹ thuật, công tác giám định chi phí khám, chữa bệnh và đặc biệt là chia sẻ những kinh nghiệm của Hàn Quốc trong việc xây dựng danh mục thuốc, quản lý giá thuốc BHYT, bao gồm cả thuốc y học cổ truyền.

Theo ông Yong Wang Shik, đến từ Viện Nghiên cứu chính sách BHYT Hàn Quốc, Phó Giám đốc Dự án, Hàn Quốc là một trong 04 nước khu vực Châu Á- Thái Bình Dương đã thành công trong việc thực hiện BHYT toàn dân với độ bao phủ đạt tới 96% dân số. Nếu tính cả nhóm dân số được Nhà nước hỗ trợ hoàn toàn chi phí khám, chữa bệnh thì gần 100% dân số Hàn Quốc được BHYT bao phủ. Luật BHYT của Hàn Quốc được ban hành từ năm 1963 và đã nhiều lần sửa đổi, bổ sung. Quá trình mở rộng các nhóm đối tượng bắt đầu từ năm 1977 và đến năm 1989 Hàn Quốc đã hoàn thành mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân. Ông Yong Wang Shik cũng chia sẻ để thực hiện được mục tiêu BHYT toàn dân cần có sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ, nỗ lực của các Bộ, ban, ngành và làm tốt công tác tuyên truyền để vận động người dân tích cực tham gia...

Đề xuất các phương án cải cách

Các chuyên gia đến từ Hàn Quốc đã nghiên cứu đánh giá về thực trạng quản lý đối tượng, quản lý thu phí BHYT, mức phí BHYT, quản lý tài chính BHYT, phương thức thanh toán BHYT, công tác giám định BHYT, danh mục thuốc BHYT, giá thuốc BHYT… tại Việt Nam, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm của Hàn Quốc về những vấn đề này. Các chuyên gia Hàn Quốc cho rằng ở Việt Nam ngân sách nhà nước đang hỗ trợ rất lớn, hiện chỉ 47,1% số người tham gia đóng phí BHYT, còn 52,9% được ngân sách nhà nước hỗ trợ toàn bộ; mức đóng BHYT thấp nhưng yêu cầu BHYT chi trả nhiều, quá chú trọng chính sách xã hội, không có sự thể hiện trách nhiệm của cá nhân trong việc tham gia BHYT…Các chuyên gia Hàn Quốc đề xuất giảm dần hỗ trợ tài chính từ ngân sách nhà nước cho BHYT, nâng cao chi trả công bằng thông qua tỷ lệ đóng góp. Thu phí song song với việc hưởng lợi BHYT, thu BHYT hàng tháng, đẩy mạnh ý thức và nghĩa vụ tham gia BHYT của người dân. Cần xác định thu nhập của cá nhân và hộ gia đình để tính phí (Hàn Quốc thực hiện đóng BHYT công bằng và hiệu quả nhất, tính phí dựa trên thu nhập thực tế với 20 mức đóng); rà soát lại phương thức cùng chi trả BHYT, nên tính mức đồng chi trả theo tính chất bệnh lý và chi phí của mỗi bệnh, không nên tính theo nhóm đối tượng và nên xây dựng mức trần cùng chi trả. Về phương án cải thiện công tác giám định BHYT, các chuyên gia Hàn Quốc đề xuất phải thành lập Hội đồng tư vấn thẩm định tại BHXH Việt Nam (được cấu thành bởi các bác sỹ có kinh nghiệm, thẩm định tính phù hợp của điều trị căn cứ trên phán đoán y học chuyên môn, thiết lập quy chuẩn thẩm định, đánh giá chất lượng y tế); phải tiến hành điện tử hóa hệ thống thẩm định. Về quản lý giá thuốc BHYT có thể xem xét “BHYT chi trả” đối với dịch vụ thuốc bán lẻ, mở rộng chi trả BHYT đối với dược phẩm dễ mua là phương án thu hút sự quan tâm, nâng cao tính tiếp cận và tham gia của người dân về BHYT. Ở Hàn Quốc, việc áp dụng BHYT đối với điều chế thuốc đã khiến các hiệu thuốc tham gia thực hiện BHYT. Cần tìm hiểu nhu cầu từng vùng, từng bệnh viện, qua đó chựa chọn thứ tự ưu tiên dược phẩm chi trả để quản lý hạng mục chi trả. Việc điều tra giá mua thuốc vào bệnh viện công rất cần thiết, tiến hành điều tra theo chu kỳ thông qua hệ thống quản lý từng vùng. Chuẩn bị nền tảng để điều chỉnh giá thuốc BHYT trên kết quả điều tra lượng mua vào và giá. So sánh số lượng và giá mua thuốc vào của các bệnh viện, việc quản lý này giúp cho giá thuốc BHYT hợp lý. Mở rộng cơ chế quản lý việc lạm dụng thuốc nguy hại như sử dụng quá nhiều các thuốc kháng sinh, thuốc tiêm…Có cơ chế quản lý chặt chẽ thuốc bị lạm dụng cao. Cùng với đó tiến hành nghiên cứu tìm hiểu tình hình lạm dụng thuốc, xác định đối tượng quản lý ưu tiên, xây dựng hệ thống giám sát bên trong, phổ cập hướng dẫn kê đơn, tiến hành nâng cao nhận thức của người dân sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả. Xây dựng cơ chế quản lý sử dụng qua phân phối và chi trả thuốc thông qua số đăng ký thuốc. Ưu tiên tiến hành điện tử hóa dược phẩm nhằm quản lý hiệu quả (quản lý tình hình sản xuất, xuất nhập khẩu, kê đơn, bán, yêu cầu thanh toán BHYT). Lập Hội đồng thẩm định giá thuốc và sử dụng thuốc….

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh: Kinh nghiệm đúc kết của Hàn Quốc trong thực hiện BHYT toàn dân có giá trị đối với Việt Nam, đây là dịp để hai bên cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, nghiên cứu học tập để hoàn thiện chính sách BHYT cho phù hợp với điều kiện chính trị, kinh tế, xã hội của Việt Nam.