Dữ liệu Thuế năm 2018 có 1.047 đơn vị có mã số thuế với số lao động khi đăng ký thành lập doanh nghiệp là 9.180 người; hệ thống BHXH Gia Lai đã tiến hành rà soát, triển khai các bước phát triển đối tượng theo quy định. Tuy nhiên, tính đến cuối tháng 10/2019, trên dữ liệu do cơ quan Thuế cung cấp, toàn tỉnh mới chỉ khai thác, phát triển được 457 lao động tham gia BHXH bắt buộc tại 166 đơn vị sử dụng lao động.

Kết quả làm việc trực tiếp của BHXH các huyện, thị xã, thành phố với các doanh nghiệp được khai thác cho thấy nguyên nhân chung các đơn vị chưa chấp hành là do: Người lao động không muốn tham gia, lao động trong doanh nghiệp chủ yếu là người thân, người quen trong gia đình, lao động thời vụ, được khoán sản phẩm...Không ít doanh nghiệp lấy lý do người lao động từ chối tham gia BHXH. Tuy nhiên, khi được hỏi rằng doanh nghiệp có thông tin đến người lao động về quy định doanh nghiệp sẽ đóng 21,5%, người lao động chỉ đóng 10,5% trong tổng số 32% mức đóng bảo hiểm hay không thì nhiều chủ doanh nghiệp không trả lời. Có doanh nghiệp lại đáp lời bằng cách nêu những khó khăn trong sản xuất, kinh doanh, doanh thu giảm…

Theo thống kê sơ bộ đến nay, còn gần 800 doanh nghiệp có mã số thuế nhưng chưa tham gia mà BHXH các huyện, thị xã, thành phố không thể tiếp xúc gặp gỡ, làm việc, thì có 67 doanh nghiệp không tìm thấy địa chỉ/mất tích; nhiều doanh nghiệp trốn tránh, không hợp tác... đây là những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng số doanh nghiệp có mã số thuế đông, nhưng tham gia BHXH lại hạn chế.

Về giải pháp phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc trong thời gian tới, BHXH tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện công tác phát triển đối tượng theo quy trình, quy định của ngành. Trong trường hợp doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ, BHXH sẽ tiến hành thanh tra chuyên ngành; phối hợp với Công an tỉnh để điều tra, khởi tố hình sự theo quy định của Bộ Luật Hình sự bổ sung, sửa đổi./.