Trong đó, tham gia BHXH là 13,57 triệu người, (BHXH bắt buộc là 13,4 triệu người, BHXH tự nguyện là 224 nghìn người); tham gia BHTN là 11,49 triệu người; tham gia BHYT là 80,83 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT toàn quốc đạt 86,5% dân số. Tổng số thu là 261.541 tỷ đồng, đạt 91,2% so với kế hoạch giao, tăng 38.061 tỷ đồng (15,9%) so với cùng kỳ năm 2016. Nợ của BHXH, BHYT, BHTN của khối các đơn vị, doanh nghiệp là 10.952 tỷ đồng, chiếm 3,8% so với kế hoạch thu. Trong đó, nợ BHXH là 8.806 tỷ đồng; nợ BHTN là 573 tỷ đồng; nợ BHYT là 1.573 tỷ đồng.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN được xác định là ý thức chấp hành pháp luật của chủ sử dụng lao động chưa nghiêm. Công tác kiểm tra, đôn đốc của cơ quan BHXH đối với đơn vị sử dụng lao động chưa sát sao, chưa thường xuyên đối chiếu mức tiền lương làm căn cứ đống BHXH với hợp đồng lao động, bảng thanh toán tiền lương của đơn vị. Một số đơn vị sử dụng lao động đã ngưng đóng BHXH nhưng cơ quan BHXH không kịp thời hướng dẫn đơn vị làm thủ tục ngưng đóng. Vì vậy, vẫn tiếp tục phát sinh nợ ảo. Ở một số nơi, công tác thanh tra, kiểm tra lại tập trung vào các đơn vị, doanh nghiệp không còn hoạt động sản xuất kinh doanh, không còn khả năng trả nợ mà chưa tập trung vào các đơn vị có số nợ cao trên 06 tháng nên hiệu quả thu hồi nợ chưa cao.

BHXH Việt Nam yêu cầu, trong công tác thu, thu nợ BHXH, BHYT, BHTN, Ban Thu bám sát tình hình thu, thu nợ của BHXH các tỉnh, thành phố; cập nhật số liệu trong ngày và kịp thời báo cáo tiến độ thu trình lãnh đạo Ngành phụ trách và Tổng Giám đốc. Trung tâm Truyền thông nghiên cứu đổi mới công tác tuyên truyền cả về nội dung, hình thức theo hướng chuyên nghiệp; tập trung vào nhóm đối tượng là người tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia BHYT theo hộ gia đình và người lao động làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất; xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai trong năm 2018. BHXH các tỉnh, đặc biệt là các tỉnh có tỷ lệ thu thấp, tập trung mọi nguồn lực để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch được giao. Chủ động tham mưu với Tỉnh ủy, UBND tỉnh về tình hình nợ đọng của các đơn vị để kịp thời có sự chỉ đạo thực hiện. Phân loại nợ BHXH, BHYT, BHTN theo từng quỹ, mức độ, nguồn kinh phí để tổng hợp, báo cáo đánh giá tình hình nợ đọng năm 2017. Tập trung thanh tra, kiểm tra đối với đơn vị nợ đọng BHXH từ 03 tháng trở lên, bao gồm cả việc thanh tra liên ngành và thanh tra chuyên ngành đột xuất; phối hợp với cơ quan thuế rà soát xác định số người, số tiền chênh lệch phải nộp BHXH, BHYT, BHTN để truy thu. Lãnh đạo BHXH tỉnh phụ trách trách công tác thu chỉ đạo Trưởng phòng Khai thác thu nợ; Giám đốc BHXH huyện tập trung, cử cán bộ chuyên quản trực tiếp xuống tận đơn vị để đôn đốc thu nợ. Công khai danh tính đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN với số tiền lớn, kéo dài trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thường xuyên bám sát cơ quan tài chính các cấp, cơ quan quản lý đôi tượng tham gia BHYT chuyển tiền đóng BHYT kịp thời cho các đối tượng do Ngân sách Nhà nước đóng, hộ trợ đóng năm 2017 vào quỹ BHYT trước ngày 31/12/2017. Phối hợp với ngân hàng đã ký thỏa thuận với BHXH Việt Nam về việc hợp tác thu, thu nợ BHXH, BHYT, BHTN cho đơn vị vay để đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động./.