Một sự kiện lịch sử mang tầm vóc thời đại đã diễn ra vào cuối tháng 8 và đầu tháng 9 năm 1945, đó là cuộc Cách mạng tháng 8/1945 thành công và Nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa ra đời (ngày 02/9/1945), đánh dấu một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của độc lập, tự do, hạnh phúc, nhân dân lao động trở thành người làm chủ đất nước, xóa bỏ ách đô hộ của thực dân Pháp và chính quyền tay sai của nhà nước phong kiến bù nhìn, lạc hậu. Sự ra đời của nhà nước mới, chính quyền nhân dân mới chưa được bao lâu, thực dân Pháp đã quay trở lại, “chúng muốn xâm lược nước ta một lần nữa”. Trước vận mệnh đất nước như “ngàn cân treo sợi tóc”, hưởng ứng lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Hồ Chí Minh, kiên quyết bảo vệ thành quả Cách mạng, bảo vệ chính quyền non trẻ của nhân dân, toàn dân, toàn quân ta đã anh dũng chiến đấu, quyết đập tan âm mưu của bọn thực dân xâm lược và bè lũ tay sai bán nước với khẩu hiệu “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Trong những tháng, năm đầu của cuộc trường kỳ kháng chiến gian nan, quyết liệt, biết bao đồng bào và chiến sĩ cách mạng trung kiên đã đổ máu, đã ngã xuống trên các chiến trường khốc liệt để quyết bảo vệ nền độc lập của dân tộc, ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân. Sự hy sinh xương máu đó không thể nói hết bằng lời, không gì có thể bù đắp được, chỉ có thể nói rằng đó là ước nguyện, khát vọng cháy bỏng của một dân tộc bị nô lệ, đọa đày, áp bức, bóc lột đến tận cùng của sự khổ cực, muốn vươn đến một xã hội tốt đẹp hơn, tươi sáng hơn, một xã hội mà ở đó con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, được học hành, được phát triển toàn diện cá nhân, “không có gì quý hơn độc lập tự do”.

Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, nhân dân cả nước nhất tề đứng dậy chiến đấu với tinh thần "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh". Số người bị thương và hy sinh trong chiến đấu tăng lên làm cho nhiều gia đình mất đi người thân yêu của mình, ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt của họ và thương binh, liệt sĩ trở thành vấn đề cần được đặc biệt quan tâm. Từ thực của vấn đề thương binh, liệt sĩ, cùng với việc tiếp tục kêu gọi giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ, Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 20/SL ngày 16/02/1947 quy định chế độ "Lương hưu thương tật" và "Tiền tuất cho thân nhân tử sĩ". Đây là Sắc lệnh đầu tiên về chính sách thương binh, liệt sĩ, điều đó đã khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh, liệt sĩ đối với cuộc kháng chiến cứu nước của dân tộc ta. Sau khi Phòng Thương binh thuộc Chính trị Cục Quân đội quốc gia Việt Nam được thành lập (tháng 02/1947), Hồ Chí Minh đã Chỉ thị yêu cầu lấy một ngày trong năm làm “Ngày thương binh” để nhân dân ghi nhận và tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với thương binh. Thực hiện chỉ thị của Hồ Chí Minh, một Hội nghị có tính chất trù bị đã được tổ chức gồm đại biểu của các cơ quan, các ngành ở Trung ương và một số địa phương tại xóm Bàn Cờ, xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, thống nhất lấy ngày ngày 27 tháng 7 hàng năm là Ngày thương binh toàn quốc. Vào ngày 27/7/1947 một cuộc cuộc mít tinh lớn được tổ chức tại xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, với khoảng 300 người gồm đại diện Tổng bộ Việt Minh, Hội Phụ nữ Cứu quốc, Đoàn thanh niên, Nha Thông tin, Cục Chính trị Quân đội Quốc gia Việt Nam và chính quyền địa phương đã dự để công bố chính thức "Ngày thương binh toàn quốc" là ngày 27/7/1947. Tại cuộc mít tinh các đại biểu đã nghe ông Lê Tất Đắc đại diện Chính trị Cục Quân đội quốc gia Việt Nam công bố bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Ban Thường trực tổ chức Ngày thương binh, liệt sĩ toàn quốc. Trong thư Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: "... Thương binh là người đã hy sinh gia đình, hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào. Vì lợi ích của Tổ quốc, của đồng bào mà các đồng chí chịu ốm yếu, què quặt. Vì vậy Tổ quốc, đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những người con anh dũng ấy...". Từ đấy, hàng năm cứ đến ngày 27/7, Bác Hồ đều gửi thư thăm hỏi, động viên, nhắc nhở mọi người phải biết ơn và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ. Hiện nay, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đang lưu giữ một số bức thư của Bác gửi cho thương binh nhân ngày 27/7 hàng năm trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Từ tháng 7/1955, “Ngày thương binh” được đổi thành “Ngày thương binh, liệt sĩ” để ghi nhận những sự cống hiến, sự hy sinh lớn lao của đồng bào, chiến sĩ cả nước cho nền độc lập của toàn dân tộc.

Ở Miền Nam trước giải phóng (30/4/1975), từ năm 1970 Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam quyết định lấy ngày 01/12 hàng năm làm Ngày thương binh, liệt sĩ. Hàng năm vào ngày này, Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tổ chức tặng quà cho thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, đồng thời gửi thư động viên, thăm hỏi và nhắc nhở quân và dân các địa phương quan tâm, săn sóc, giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ. Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị 223/CT-TW ngày 08/7/1975 chính thức lấy ngày 27/7 hàng năm là "Ngày thương binh, liệt sĩ" của cả nước.

Trải qua 70 năm hình thành và được tổ chức trong những hoàn cảnh khác nhau (chiến tranh, hòa bình ở nửa đất nước, đất nước thống nhất, cả nước tiến hành công cuộc đổi mới), nhưng cứ mỗi năm đến dịp “Ngày thương binh liệt sĩ” 27/7, trên khắp đất nước, nhiều việc làm thiết thực, đầy tình nghĩa chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng, thể hiện truyền thống "hiếu nghĩa bác ái", lòng quý trọng và biết ơn của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những người đã vì độc lập, vì tự do, ấm no hạnh phúc và cuộc sống bình yên của nhân dân mà hy sinh, cống hiến. Chiến tranh đã qua đi nhưng còn biết bao những cảnh đời thương tật, biết bao những di chứng do hậu quả chiến tranh và biết bao gia đình vẫn mong mỏi từng ngày, từng giờ để có thông tin về người thân đã hy sinh trong chiến tranh…nhiều người đã phải mang nỗi đau âm thầm, lặng lẽ đó “sang thế giới bên kia” và không bao giờ còn gặp lại được nữa, để lại nỗi niềm cánh cánh cho những người ở lại mòn mỏi trông chờ!

Ngày nay, đất nước ta đã bước sang giai đoạn phát triển mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, sớm đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Kinh tế phát triển, phúc lợi xã hội ngày càng đáp ứng nhu cầu tối thiểu của nhân dân, các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước ngày càng được hoàn thiện, các cấp, các ngành và toàn xã hội ngày càng quan tâm hơn đến thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng thể hiện truyền thống tốt đẹp ngàn đời của dân tộc “ăn quả nhớ người trồng cây”, “Đời đời nhớ ơn các liệt sĩ”.

Bảo hiểm xã hội tỉnh Gia Lai là cơ quan được giao tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là một trong những chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Ngoài nhiệm vụ chính trị của ngành, BHXH tỉnh Gia Lai chung tay cùng cấp ủy, chính quyền địa phương chăm lo cho gia đình thương binh, liệt sỹ thể hiện ở việc phụng dưỡng suốt đời Bà mẹ Việt Nam anh hùng Siu H’Uonh tại xã Ia-Pếch huyện Ia Grai (mẹ đã mất); xây nhà tình nghĩa cho cho ông Đào Ngọc Xuân thương binh ở thôn An Hòa, xã Phú An, huyện Đak Pơ và là đối tượng thân nhân liệt sỹ. Những đóng góp đó tuy không lớn nhưng đã thể hiện rõ ý thức trách nhiệm, lòng biết ơn sâu sắc của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động hệ thống BHXH tỉnh trong thực hiện chính sách “Đền ơn, đáp nghĩa” của Đảng và nhà nước đối với thương binh, gia đình liệt sĩ.