Ngày 1-10 tới, Quốc hội của Indonesia do phe đối lập kiểm soát chính thức bước vào nhiệm kỳ mới. Đây sẽ là một trong những rào cản đầu tiên của Tổng thống đắc cử Indonesia Widodo khi muốn điều hành đất nước.

Điều không mong muốn của ông Widodo đã xảy ra vào tháng 4 năm nay. Liên minh Đỏ và Trắng gồm liên minh 7 đảng của tướng Subianto, cựu đối thủ của ông Widodo trong cuộc bầu cử tổng thống, giành chiến thắng áp đảo khi chiếm 60% số ghế trong quốc hội mới. Trước khi nhiệm kỳ mới của quốc hội bắt đầu, Tướng Subianto không ngần ngại tuyên bố sẽ ở thế đối đầu với ông Widodo trong thời gian tới.

Theo CSM, thế chia rẽ giữa quốc hội và chính phủ mới phần nào sẽ gây khó khăn cho ông Widodo nhưng nếu có những quyết sách phù hợp, ông Widodo vẫn có thể lật ngược thế cờ. Theo các chuyên gia phân tích, truyền thống chính trị của Indonesia trong nhiều năm qua cho thấy phe đối lập chưa bao giờ giành thế thượng phong. Bên cạnh đó, Liên minh Đỏ và Trắng của tướng Subianto đang xuất hiện một số dấu hiệu rạn nứt khi Phó chủ tịch đảng Golkar-một trong 7 đảng liên minh bày tỏ thái độ chống đối người đứng đầu đảng này. Các đảng trong Liên minh Đỏ và Trắng cũng chưa thật sự tạo được mối liên kết chặt chẽ và khả năng đổi liên minh là có thể xảy ra.

Nếu liên minh đối lập trong quốc hội mới luôn đồng lòng thì lẽ dĩ nhiên là ông Widodo sẽ phải rất chật vật để thực hiện một trong những kế hoạch cải cách liên quan đến nền kinh tế có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại (dự kiến chỉ đạt 5,3% năm 2014). Tiếp đó là vấn đề kiểm soát và hạn chế nạn tham nhũng tràn lan nhằm tạo sự công bằng cho tất cả người dân, từng bước thu hẹp khoảng cách giàu nghèo đang ngày càng nới rộng đe dọa mục tiêu xóa đói giảm nghèo.

Việc cắt giảm ngân sách dành cho trợ cấp nhiên liệu được dự báo cũng sẽ gặp nhiều khó khăn khi tìm tiếng nói chung giữa quốc hội và chính phủ mới. Ông Raden Pardede - cố vấn kinh tế của tổng thống sắp mãn nhiệm Susilo Bambang Yudhoyono - từng cảnh bảo rằng chính phủ của ông Widodo - sẽ phải chịu áp lực cắt giảm ngân sách trợ cấp nhiên liệu lớn (hơn 21 tỷ USD trong năm nay, chiếm 13% ngân sách) trong 100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ. Một thách thức khác nữa là là cải thiện môi trường đầu tư. Hệ thống pháp lý với các vụ tham nhũng và trào lưu chủ nghĩa dân tộc kinh tế đã và đang làm giảm danh tiếng của Indonesia. Nếu ông Widodo cải thiện được tình trạng này, Indonesia sẽ thu hút được nguồn USD cần thiết để bù đắp mức thâm hụt tài khoản vãng lai hiện nay và kích thích tăng trưởng kinh tế, đang ở mức thấp nhất trong 5 năm qua. Với lợi thế là nền kinh tế lớn nhất ASEAN, nhiều chuyên gia kinh tế nhận định, Indonesia có thể vươn lên vị trí thứ 5 thế giới tính theo sức mua tương đương (PPP) vào năm 2020.

Theo các nhà phân tích, việc kiểm soát tốt mối quan hệ với quốc hội hiện nay chính là một trong những trọng tâm hàng đầu của chính phủ mới Indonesia nếu không muốn bị rơi vào vòng xoáy của khủng hoảng chính trị. Họ cũng đưa ra lời cảnh báo, Quốc hội và Chính phủ Indonesia nên đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu thay vì chỉ vẽ ra các kế hoạch nhằm làm suy yếu đối phương vì mục đích chính trị. Indonesia đang rất cần những kế hoạch cải cách để thay đổi nền kinh tế và sự đồng thuận là điều kiện tiên quyết để thực hiện những kế hoạch này.