Khi nguy cơ tan rã của Iraq bùng lên, người hưởng lợi nhất không ai khác ngoài Israel. Điều này đã được các nước phương Tây âm thầm lập kế hoạch trước vài năm qua. Đó là nhận định chính trong bài viết của tác giả Moufid Jaber trên tờ Asia Times số ra ngày 15-8.

Theo bài báo này, ít ai có thể ngờ rằng tổ chức Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng cận Đông (ISIL) đã được trao quyền thông qua nhiều kênh tình báo, cả trực tiếp và gián tiếp nhằm đạt mục đích như Israel mong đợi: một mặt là dịp để tăng thêm sức mạnh cho các lực lượng người Kurd và mặt khác, làm suy yếu an ninh Iran, Iraq và Syria.

Vì vậy, sự trỗi dậy của ISIL ban đầu gần như không nhận được phản ứng nào từ phương Tây cho đến khi ngày càng nhiều vùng lãnh thổ của Chính phủ Iraq rơi vào tay ISIL và đe dọa trực tiếp đến cộng đồng người Kurd. Sau đó, phương Tây đã có cái cớ để có thể trang bị vũ khí cho người Kurd chống lại ISIL. Giờ đây, một Iraq bị chia rẽ với nhiều vùng lãnh thổ thuộc ISIL và nhiều vùng lãnh thổ thuộc người Kurd muốn tuyên bố độc lập càng gây khó cho Chính phủ Iraq.

Để bắt đầu cho kế hoạch này, cách đây một năm, Israel và phương Tây theo dõi chặt chẽ các chính sách của Thủ tướng Iraq, lúc đó là Nouri al-Maliki, tại khu vực tỉnh Al-Anbar, nơi tập trung đông đảo người Hồi giáo Sunni thiểu số. Ông al-Maliki được cho là kỳ thị người Sunni. Ngoài ra, trong mắt của người Mỹ, ông al-Maliki là người thiên về chủ nghĩa dân tộc, đôi khi không quan tâm đến lợi ích của Mỹ. Ông đã nhiều lần bác bỏ các hợp đồng yêu cầu khai thác dầu của các công ty Mỹ ở Iraq. Cần biết rằng Chính phủ Iraq do người Hồi giáo Shiite chiếm đa số được Iran hậu thuẫn. Vì vậy, ông al-Maliki trở thành cái gai trong mắt Washington nên thay ngựa giữa dòng là điều hiển nhiên: Thủ tướng al-Maliki bị cách chức. Trong khi đó, người Sunni tại Iraq cũng hiểu rằng họ không dại gì chống lại ISIL vì họ có cùng kẻ thù chung là Chính phủ Iraq của người Shiite.

Về phía Syria, những năm trước đây, họ cũng mượn tay ISIL để chống lại các nhóm phiến quân khác chống Chính phủ của Tổng thống Bashar Al-Assad. Damasscus đã cho phép ISIL lập căn cứ ở miền Bắc Syria và tạo điều kiện cho tổ chức này mở rộng hơn nữa hoạt động tại Iraq. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã gián tiếp giúp ISIL thông qua các hợp đồng bí mật bán vũ khí và dầu.

Press TV của Iran dẫn lời nhà báo người Mỹ Mark Glenn, mô tả các chiến binh ISIL như những “con chó hoang” do chính bàn tay của các điệp viên phương Tây và Israel tạo ra nhằm làm suy yếu Iraq. Nếu ISIL không vượt quá các giới hạn của họ, phương Tây có thể thông qua họ chia rẽ Iraq tạo cơ sở cho các cuộc tấn công trong tương lai của Israel vào Iran, Syria, Iraq và thậm chí là Thổ Nhĩ Kỳ. Thua cuộc lớn nhất trong kế hoạch này là người Iraq. Giờ đây, đất nước của họ đang trên bờ vực tan vỡ. Kế đến là Iran. Họ đang đứng trước nguy cơ mất vùng đệm an toàn từ Iraq và đối mặt với một đất nước Israel với đầy đủ các loại vũ khí tiên tiến của phương Tây. Mất mát lớn không kém là sự chia rẽ ngày càng trầm trọng giữa các sắc tộc tại một khu vực rộng lớn từ Syria tới Iraq, giữa cộng đồng người Hồi giáo Sunni với người Shiite và người Kurd thông qua những hành động dã man của ISIL.